پرەزيدەنت ەردوعاننىڭ قازاق-تۇرىك قارىم-قاتىناسىن نىعايتۋعا قوسقان ۇلەسىن جوعارى باعالادى
استانا. KAZINFORM - قاسىم-جومارت توقايەۆ رەجەپ تايپ ەردوعاننىڭ قازاق-تۇرىك قارىم-قاتىناستارىن نىعايتۋعا قوسقان سۇبەلى ۇلەسىنە جوعارى باعا بەردى. بۇل تۋرالى كەشە اقوردانىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى حابارلادى.
- بىرلەسكەن كۇش-جىگەرىمىزدىڭ ارقاسىندا قازاقستان مەن تۇركيا اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق قارقىندى تۇردە دامۋدا. ساۋدا-ەكونوميكالىق سالاداعى جەتىستىكتەرىمىز مول. قازىر قازاقستاندا 4 مىڭعا جۋىق تۇرىك كومپانياسى تابىستى جۇمىس ىستەپ جاتىر. مادەني-گۋمانيتارلىق بايلانىستارىمىز جىلدان-جىلعا نىعايا تۇسۋدە. قازىرگى تاڭدا 12 مىڭنان استام قازاقستاندىق ستۋدەنت تۇركيادا ءبىلىم الۋدا. بىلتىر ەلىڭىزگە 800 مىڭعا جۋىق قازاقستان ازاماتى ساپارلاپ كەلدى، ال بيىل بۇل كورسەتكىش 1 ميلليوننان اسۋى مۇمكىن. حالىقارالىق ساحناداعى ىقپالداستىعىمىز - بەلسەندى. ءبىزدىڭ ەلدەرىمىزدىڭ جاھاندىق تۇراقتى دامۋ جانە قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋدەگى ۇستانىمدارى - ورتاق. اسىرەسە، تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمى اياسىنداعى ءتيىمدى ءىس-قيمىلدارىمىزدى اتاپ وتكىم كەلەدى. سونىمەن بىرگە ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتى ەسەلەپ، ونى جاڭا ساپالى دەڭگەيگە كوتەرۋگە تولىق مۇمكىندىك بار. بۇگىنگى كەلىسسوز قورىتىندىلارى - سونىڭ ايقىن دالەلى، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
قاسىم-جومارت توقايەۆ قازىرگى تاڭدا قازاقستان ءوزىنىڭ مويىندالعان مارتەبەسىن نىعايتۋ ءۇشىن تەڭگەرىمدى ساياسات جۇرگىزىپ، اۋقىمدى الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق ماقسات- مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرىپ جاتقانىن مالىمدەدى.
- ونىڭ ناتيجەسى دە جاقسى دەۋگە بولادى، ەكونوميكالىق ءوسىم - تۇراقتى. 2024 -جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا جالپى ىشكى ءونىم 5,1 پايىزعا وسسە، بيىلعى جارتىجىلدىقتا ەكونوميكامىز 6,2 پايىزعا ۇلعايدى. بيىل جالپى ىشكى ءونىمدى 300 ميلليارد دوللارعا جەتكىزۋدى كوزدەپ وتىرمىز. بۇل - ورتا ازياداعى ەڭ ۇلكەن كورسەتكىش. العا قويعان ماقسات- مىندەتتەرگە جەتۋ ءۇشىن قازاقستان كەلەسى 4 باعىتقا باسىمدىق بەرۋدە. ولار: سيفرلاندىرۋ جانە جاساندى ينتەللەكتىنى دامىتۋ؛ كولىك جانە ترانزيتتىك الەۋەتتى نىعايتۋ؛ اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىن جاڭعىرتۋ؛ ەنەرگەتيكا جانە ونەركاسىپ سالاسىندا ءىرى ينفراقۇرىلىمدىق جوبالاردى ىسكە قوسۋ. وسى مىندەتتەردى تابىستى جۇزەگە اسىرۋ ىسىندە تۇركيامەن ىقپالداستىققا ەرەكشە ءمان بەرەمىز، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
پرەزيدەنتتىڭ ايتۋىنشا، قازاقستانداعى ىشكى احۋال تۇراقتى. ەلىمىزدە زاڭ مەن ءتارتىپ تۇجىرىمداماسىنا نەگىزدەلگەن ساياسات بەلسەندى تۇردە جۇرگىزىلىپ جاتىر.
- ساياسي رەفورمالاردى تابىستى جۇزەگە اسىرۋدامىز. ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىز «كۇشتى پرەزيدەنت - ىقپالدى پارلامەنت - ەسەپ بەرەتىن ۇكىمەت» قاعيداسىن ۇستانادى. قازىر ەلىمىزدە «تازا قازاقستان» جالپى ۇلتتىق اكسياسى قارقىندى ىسكە اسىرىلىپ جاتىر. بۇل ناۋقاننىڭ ءمان- ماڭىزى تەرەڭ. تازالىق دەگەنىمىز، بۇل - ءاربىر ازاماتتىڭ بولمىسىن وزگەرتۋ، ساناسىن جاڭعىرتۋ دەگەن ءسوز. ەلىمىز - جاسىل، حالقىمىز - ادال، نيەتى - تازا بولۋى كەرەك دەپ حالقىمىزعا ءتۇسىندىرىپ ايتىپ جاتىرمىز. ىشكى ساياساتىمىزدىڭ تۇپكى ماقساتى - ادىلەتتى قازاقستاندى قۇرۋ، «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن» مەملەكەتتى قالىپتاستىرۋ. قازاقستاننىڭ سىرتقى ساياساتى - سارابدال، كوپ باعىتتى جانە تەڭگەرىمدى. كورشى ەلدەرمەن قارىم-قاتىناستارىمىزدى دوستىق، ءوزارا تۇسىنىستىك رۋحىندا دامىتىپ جاتىرمىز. ديپلوماتيامىزدا تۇركيانىڭ ورنى وتە ماڭىزدى، ەرەكشە دەپ ايتۋعا بولادى. ءبىز بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىن رەفورمالاۋدى قولدايمىز، وسى ماسەلە بويىنشا تۇركيامەن ماقسات- مۇددەلەرىمىز ورتاق دەپ سانايمىز. وسى تۇستا مەن تۇركيانىڭ رەسەي مەن ۋكراينا اراسىنداعى جانجالدى رەتتەۋ ىسىندەگى دانەكەرلىك ءرولىن ەرەكشە اتاپ وتكىم كەلەدى. ءبىز، قۇرمەتتى پرەزيدەنت مىرزا، ءسىزدىڭ ارقاڭىزدا بولىپ جاتقان ءۇردىستى جوعارى باعالايمىز جانە يگى قادامدارىڭىزدى قولدايمىز، - دەدى قاسىم- جومارت توقايەۆ.
رەجەپ تايپ ەردوعان ەكى ەل اراسىنداعى سان قىرلى ىنتىماقتاستىقتى جاڭا دەڭگەيگە شىعارۋعا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ولشەۋسىز ۇلەس قوسقانىن اتاپ ءوتتى.
- قىمباتتى باۋىرىم قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ سىندارلى باسشىلىعىمەن قازاقستان ءوز ايماعىنداعى بەيبىتشىلىك پەن تۇراقتىلىقتىڭ مەكەنىنە اينالدى. قازاقستاننىڭ جەتىستىكتەرىن ءبىز ءارقاشان ماقتان تۇتامىز. سونداي-اق قازاقستاننىڭ تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمىن ينستيتۋتتاندىرۋعا قوسقان ۇلەسىن جوعارى باعالايمىن. تۇركيا مەن تۇرىك حالقىنىڭ دوسى ەكەنىڭىزدى بىرنەشە مارتە كورسەتتىڭىز. وسى ورايدا مەن سىزگە تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭ جوعارى ماراپاتىن تابىستاۋدى ۇلكەن مارتەبە دەپ سانايمىن. ءبىزدىڭ مەملەكەتتىك وردەنىمىزدى ەلدەرىمىز اراسىنداعى مىزعىماس دوستىقتىڭ سيمۆولى رەتىندە قابىلدايسىز دەپ سەنەمىن، - دەدى تۇركيا پرەزيدەنتى.
سالتاناتتى جيىنعا 80-گە جۋىق ديپلوماتيالىق كورپۋس وكىلدەرى، تۇركيانىڭ قوعام قايراتكەرلەرى، تانىمال تۇلعالارى مەن بيزنەس قوعامداستىق وكىلدەرى قاتىستى.
قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ پىكىرىنشە، مادەني-گۋمانيتارلىق بايلانىس - قازاق-تۇرىك قاتىناسىنىڭ التىن كوپىرى. سونىڭ ىشىندە ءبىلىم جانە عىلىم سالاسىنىڭ ورنى ەرەكشە.
- قازىرگى تاڭدا ءبىزدىڭ 12 مىڭنان استام ستۋدەنتىمىز تۇركيادا، ال 300 تۇرىك ستۋدەنتى قازاقستاننىڭ جوعارى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم الىپ جاتىر. وسىعان قولداۋ كورسەتكەنى ءۇشىن تۇركيا پرەزيدەنتى مەن ۇكىمەتىنە ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن. ۇزاق جىلدان بەرى تۇركىستان تورىندە احمەت ياساۋي اتىنداعى حالىقارالىق قازاق-تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتى تابىستى جۇمىس ىستەپ كەلەدى. سونداي-اق وڭتۇستىك قازاقستان پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جانىنان تۇركيانىڭ وزىق ءبىلىم وشاقتارىنىڭ ءبىرى - گازي ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ فيليالى اشىلماق. بۇدان بولەك، «مااريف» قورىنىڭ ەكى مەكتەبىن اشۋ جۇمىسىن قولعا الدىق. بۇل - شىن مانىندە، ايتۋلى وقيعا. بىلتىر قول قويىلعان كەلىسىمگە سايكەس، استانا مەديتسينا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ نەگىزىندە مەديپول ىستانبۇل جوعارى وقۋ ورنىنىڭ فيليالىن اشۋ بويىنشا جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتىر. ەلىمىزدىڭ مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىن تۇركيانىڭ جەتەكشى كلينيكالارىندا وقىتۋ جانە بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ تۋرالى ۋاعدالاستىققا قول جەتكىزدىك. ءبىز وسى يگى باستامالاردى جالعاستىرىپ، ءبىلىم بەرۋ، تۋريزم، مەديتسينا سالاسىنداعى بايلانىستى ودان ءارى كۇشەيتۋگە مۇددەلىمىز. وسى تۇستا سان قىرلى بايلانىستاردى تەرەڭدەتۋ ماقساتىندا تۇركيا ازاماتتارىنا قازاقستان اۋماعىندا 90 كۇنگە دەيىن ۆيزاسىز بولۋ رۇقساتىن بەرۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى. ساياحاتتاۋشىلار مەن كاسىپكەرلەر ءۇشىن بۇل قادامنىڭ ءمان-ماڭىزى ەرەكشە دەپ سانايمىن. وسىنداي يگى باستامالار دوستىعىمىزدى بەكەمدەپ، ءوزارا سەنىمدى ارتتىرىپ، جاڭا جەتىستىكتەرگە جول اشادى دەپ سەنەمىن، - دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.
