مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ اس ءمازىرى وزگەرەدى

استانا. قازاقپارات - قانت مولشەرى از كومپوتتان باستاپ ءداستۇرلى جىلقى ەتىنە دەيىن. ەلدە مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ اس ءمازىرى تۇبەگەيلى وزگەرۋى مۇمكىن. سەبەبى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى ساراپشىلارمەن بىرلەسىپ، جاڭا تاماقتانۋ ستاندارتىن ازىرلەپ شىققان.

قازىر جوبا قوعامدىق تالقىلاۋدا قارالىپ جاتىر. قازاقستاندىق وقۋشىلاردىڭ اس ءمازىرى قالاي وزگەرمەك؟

ءتاتتى گازدى سۋسىنداردىڭ ورنىنا - حوش ءيىستى يتمۇرىن شايى، بۇرىنعى مايلى تۇزدىقتار دا جوق. قازىر مەكتەپتەردە وقۋشىلاردىڭ اس مازىرىنە بۇرشاق سالاتتارى، جىلقى جانە سيىر ەتىنەن جاسالعان تاعامدار، ءتىپتى جەنت سياقتى ءداستۇرلى تاتتىلەر ۇسىنىلادى. بۇل ستاندارتتار دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ ۇسىنىستارى نەگىزىندە جاسالعان.

اقكۇمىس سالحانوۆا، يۋنيسەف قازاقستان تاماقتانۋ جونىندەگى ۇلتتىق كەڭەسشى:

- ەڭ الدىمەن قازاقستاندا جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋ دەرەكتەرىنە توقتالسام. وعان سايكەس 6 مەن 10 جاس ارالىعىنداعى ءاربىر بەسىنشى بالا ارتىق سالماق پەن سەمىزدىككە شالدىققان. ياعني بۇل وتە جوعارى كورسەتكىش، ءارى ديناميكا تەرىس سيپاتقا يە. وكىنىشتىسى، بۇل سان ءوسىپ كەلەدى. باستى سەبەپ - جوعارى كالوريالى، قورەكتىك قۇندىلىعى تومەن، قانت، ماي مولشەرى تىم كوپ تاعامداردى تۇتىنۋ.

مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ تاماقتانۋ راتسيونىن وزگەرتۋ قاجەت ەكەنىن دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى وتكەن جىلدىڭ سوڭىندا مالىمدەگەن ەدى. اسحانالاردا قانت پەن تۇز مولشەرى قازىر ءۇش ەسە ازايتىلعان. بۇل سەمىزدىك، ديابەت جانە جۇرەك اۋرۋلارىنىڭ قاۋپىن تومەندەتۋ ءۇشىن جاسالدى، دەيدى نۋتريتسيولوگتار.

باعاي نازارباي ۇلى، نۋتريتسيولوگ:

- تاۋلىگىنە ادامنىڭ اعزاسىندا قانت مولشەرى 4,5 ميلليگراممنان اسپاۋ كەرەك. ەگەر ودان اسىپ كەتكەن جاعدايدا ول ينسۋلين بەزدەرىنىڭ قىزمەتىنىڭ بۇزىلىسىنا الىپ كەلەدى. ول كەزدە دەنەدەگى قانتتىڭ مولشەرى ارتادى دا ديابەت اۋرۋلارىنىڭ العاشقى بەلگىلەرى كورىنە باستايدى. قانتتىڭ مولشەرىن اسىرۋعا بولمايدى، تۇزدىڭ مولشەرىن دە اس مازىرىندە اسىرۋعا بولمايدى. ەگەر تۇز كەم بولاتىن بولسا، وندا اعزاداعى سۋدىڭ اعىسىنىڭ مولشەرى جەتكىلىكسىز بولادى، بۇلشىق ەتتەردىڭ جيىرىلۋى، نەرۆتەردىڭ تىرىسۋى، بۋىن جانە سىڭىرلەردىڭ تارتىلۋى سياقتى بەلگىلەر بايقالا باستايدى.

ايتا كەتۋ كەرەك، قازىر مەكتەپ اسحانالارىنداعى تاعام ساپاسىن باقىلاۋ ءۇشىن قازاق تاعامتانۋ اكادەمياسى يۋنيسەف- پەن بىرلەسىپ ارنايى ونلاين رەسۋرس ازىرلەگەن. ونىڭ ارقاسىنداعى اسقا قوسىلعان اقۋىزدار، مايلار مەن كومىرسۋلاردىڭ مولشەرىن تەكسەرۋگە بولادى. بۇل جۇيەنى اسپازداردان باستاپ اتا-انالارعا دەيىن كەز كەلگەن ادام پايدالانا الادى.

اقكۇمىس سالحانوۆا، يۋنيسەف قازاقستان تاماقتانۋ جونىندەگى ۇلتتىق كەڭەسشى:

- بۇل ونلاين رەسۋرستا تاعامنىڭ قۇرامىن ەنگىزۋ ارقىلى مەكتەپ اسحاناسى مەن بالاباقشاداعى تاماقتاردىڭ بارلىق قورەكتىك زاتتارىن تەكسەرۋگە بولادى. ونى كەز كەلگەن ادام - مەكتەپ قىزمەتكەرلەرى، جەتكىزۋشىلەر، اتا-انالار مەن وقۋشىلار پايدالانا الادى. ياعني بۇل قۇرال تەكسەرۋگە، مونيتورينگ جۇرگىزۋگە جانە ءمازىر جاساۋعا كومەكتەسەدى.

بۇدان بولەك مەكتەپتەردە اتا- انالاردان قۇرىلعان براكەراجدىق كوميسسيالار دا جۇمىس ىستەيدى. ولار ازىق- تۇلىكتەردىڭ ساپاسىن تەكسەرىپ، ستاندارتقا ساي بولۋىن قامتاماسىز ەتەدى.

انارگۇل وتەپبەرگەنوۆا، براكەراجدىق كوميسسيا مۇشەسى:

- ەكى-ءۇش سىنىپتان جينالىپ، ايىنا 2 رەت تەكسەرەمىز. ءبارىن تەكسەرىپ شىعامىز. دوكۋمەنتاتسيا تەكسەرەمىز، تاماقتى دايىندايتىن پوۆارلاردىڭ دوكۋمەنتتەرىن، مەدوسموتر ءبارى بولۋ كەرەك. سروكتارىن تەكسەرەمىز، تاماقتىڭ سروكتارىن، مەنيۋدى تەكسەرەمىز. - پروباسىن الامىز. قانشالىقتى ءدامدى ءپىسىرىلىپ جاتىر، ستاندارت بويىنشا گرامى سايكەس كەلە ما، سونىڭ ءبارىن تەكسەرەمىز.

جالپى مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ اس ءمازىرىنىڭ جاڭا ستاندارتتارى ءالى قارالۋ ۇستىندە. دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە، جاڭاشىلدىق اقپان ايىندا ەنگىزىلۋى مۇمكىن.

24.kz