سارى ءيت سالعان سويقان
استانا. قازاقپارات - سىرتقى ەسىك ءدۇرس-ءدۇرس سوعىلعاندا سىرمان سىرتقا اتىپ شىقتى. جەڭگەسى ورباش ەكەن. نە بولدى سونشا تارسىلداتىپ؟
- انا ءيت يتتىك ەتتى.
- قاي ءيت؟
- ءوزىمىزدىڭ سارى ءيت شە؟ سول. تەز ۇستاپ الىپ سويماساق بولمايدى-اۋ. تەرگەي بەرمەي تەز مال سوياتىن پىشاعىڭدى الىپ شىق، بالا!
- سويعانى نەسى؟ ءيتتىڭ ەتىنە جەرىك بولدىڭ با؟
- سورى قايناعان-اۋ، قاياقتىڭ جەرىگى؟ كوكەڭ ءيتى جوق اۋىلعا كەتكەلى قاش-شان. كوكەسىنىڭ ورنىن جوقتاتپايتىن بالا قايدا، بۇل كۇندە؟! ءبارى ءبىر قاتىننان اينالىپ شىعا المايدى. ءجۇر ەندى، انا ءيت قاڭعىپ كەتەر. تەزدەتىپ سويىپ بەرە عوي...
- ويباي-اۋ. التىن ءتىسىڭ قايدا؟ جۇردايسىڭ عوي، ءجۇدا!
- باعانادان بەرى سونى قاقساپ تۇرعان جوقپىن با؟ سارى ءيت سالعان سويقاننان وسىلاي سازايىمدى تارتىپ تۇرمىن.
- تۇك تۇسىنسەم كانى! ءيتىڭ نە، ءتىسىڭ نە، سويقانىڭ نە؟ ءتۇسىندىرىپ ايتساڭشى.
- ءاي سەن دە. كەشە كەشتەتىپ قالادان كەلمەيمىن بە؟ شاي ءىشىپ بولىپ مىزعىپ كەتىپپىن. سالدەن سوڭ دارەت الايىن دەپ سىرتقا شىقسام، سارى ءيت شوقيىپ وتىر ەكەن. كوزى ءموليىپ ماعان قارايدى. «جانۋار، اش ەكەنسىڭ عوي» دەپ ءومىرى جۋىندى قۇيمايتىن باسىم، ۇيگە قايتا كىرىپ، يتاياعىنا جۋىندىنى اقتارا سالمايمىن با؟! سىلپ-سىلپ ءىشىپ، جونىنە كەتتى. سونىمەن بىرگە وتىز مىڭ تەڭگە دە كەتتى، استاپىراللا!
- ءتۇۋ، تاعى نە دەپ كەتتىڭ؟ وتىز مىڭ تەڭگەڭ نە؟
- قۇداي-اۋ، قالاي ۇقپايسىڭ؟ قيسايىپ جاتقان كەزىمدە جاساندى ءتىسىمدى جانىمداعى كەسەگە سالا سالمايمىن با؟ بايقاماعان كەلىن ونى اپارىپ، جۋىندىعا توگە سالعان. سودان پىسىقسىنعان مەن ونى يتاياققا قۇيعانمىن. سونىمەن جاقىندا عانا بالالارىم پالەنباي تەڭگەگە سالدىرعان قايران التىن تىستەرىم سارى ءيتتىڭ ىشىندە كەتتى. تەز سويۋ كەرەك.
- ءتىسىمدى ءيت جەپ قويدى دەسەي، حا-حا-حي-حي! سىرمان ءىشىن باسىپ ۇزاق كۇلدى.
- استاپىراللا، استاپىراللا! اۋزى وپىرىلىپ. جەڭگەسى ورباش تا قوسىلىپ كۇلىپ قويادى.
- ويباي، ءىشىم-اي! قىزعانعانىڭ قىزىل يتكە جەم بولدى، - دەگەن وسى ەكەن عوي. جەتىستىرىپ جۋماپ ەدىڭ، حي-حي!
- ادامنىڭ باسىنا ءىس تۇسىپ تۇرسا، وسىلاي تابالايسىڭدار، ودان دا تەزدەتىپ سويايىق.
- سويعاننان باسقا ءسوز اۋزىنا تۇسپەدى-اۋ. ورازادا ارام ۇستاپ، كۇپىر بولار جايىم جوق. ءيتىڭدى ءبىر جەرگە بايلاپ قوي. شامالى ۋاقىتتا، التىن ءتىسىڭ سارى ءيتتىڭ اسقازانىن ارالاپ، ارتىنان سىلپ ەتە تۇسەدى. ءسويت!
- ءيا، دەيمىن، بالا-اۋ، مىناۋىڭ دا ءجون ەكەن، ءوزىمنىڭ ويىما قالاي كەلمەگەن؟
- كەبىسىن سۇيرەتىپ. ورباش جونەي بەردى. قۇلاعى قالقيعان قاينىسى شيقىلداپ ۇزاق كۇلدى.
قازىر بۇكىل اۋىل وسى وقيعانى ەستىپ، كۇلكىگە قارق بولىپ، ءبىر جاساپ قالدى. ءاي، اپەندىلەر-اي!
نۇرماحان ەلتاي، قىزىلوردا وبلىسى
«ايقىن»
