رەسەي جانە شەتەلدىك ب ا ق قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ماسكەۋگە ساپارى جايىندا نە جازدى - شولۋ

استانا. KAZINFORM - بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ رەسەيگە مەملەكەتتىك ساپارىن جان-جاقتى تالقىلاپ جاتىر. وسىعان وراي شەتەلدىك ب ا ق نە جازىپ، قازاقستاننىڭ كوپۆەكتورلىعى جايىندا نە ايتىپ جاتقانىن Kazinform اگەنتتىگىنىڭ شولۋىنان وقىڭىزدار.

مەملەكەتتىك ساپار قارساڭىندا «روسسيسكايا گازەتا» باسىلىمىندا قازاقستان رەسپۋبيلكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ماقالاسى «ماڭگىلىك دوستىق - حالىقتارىمىزعا جول سىلتەر تەمىرقازىق» دەگەن تاقىرىپپەن جارىق كوردى. ماقالا كەڭىنەن قىزىعۋشىلىق تۋعىزدى: كوپتەگەن رەسەيلىك ب ا ق باستى دايەكسوزدەر كەلتىرىپ، ەلدەرىمىزدىڭ حالىقتارىنىڭ تاريحي جاقىندىعىنا، سونداي-اق ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتىڭ ستراتەگيالىق ماڭىزدىلىعىنا ەرەكشە كوڭىل ءبولدى.

«نەزاۆيسيمايا گازەتا» قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ ماقالاسىن تالقىلاي كەلە، جاريالانىمنىڭ ۇندەستىلىگىنە جانە نەگىزگى ەكپىنگە نازار اۋداردى.

قاسىم-جومارت توقايەۆ قازاقستان مەن رەسەي حالىقتارىنىڭ تاريحي جاقىندىعىن تاعى دا ءمان بەرىپ، عاسىرلار بويى يىق تىرەستىرە ءومىر ءسۇرىپ، قۋانىشتتى دا، سىناقتى دا بولىسكەنىن، ەۋرازيانىڭ ورتاق مادەني كەڭىستىگىن قالىپتاستىرعانىن اتاپ وتكەنىن ەسكە سالادى.

قازاقستان مەن رەسەيدىڭ سىرتقى ساياساتتاعى باعىتىنىڭ وزگەرمەيتىندىگىنە ايرىقشا ەكپىن بەرىلگەن. قازاقستان تاۋەلسىزدىك العان ساتتەن بەرى رەسەيمەن دوستىق قارىم-قاتىناستاردى نىعايتۋعا زور ماڭىز بەردى. بۇل سىرتقى ساياساتتىڭ باسىمدىقتارىن ايقىندايتىن بارلىق تۇجىرىمدامالىق قۇجاتتاردا جۇيەلى تۇردە بەكىتىلىپ وتىردى.

توقايەۆ كۇردەلى حالىقارالىق جاعداي اياياسىندا ەكى مەملەكەت ستراتەگيالىق سەرىكتەستىگىنە نازار اۋدارتىپ، ونى ەۋرازيالىق قاۋىپسىزدىك جۇيەسىن قالىپتاستىرۋداعى باستى ەلەمەنت رەتىندە اتايدى.

قاسىم-جومارت توقايەۆ ەكى مەملەكەتتىڭ ەكونوميكالىق بايلانىستارىنىڭ ءوزارا شارتتىلىعىن راستايتىن سيفرلاردى ەسكە سالدى: «ءبىزدىڭ تاۋار اينالىمىمىز سەنىمدى تۇردە ءوسىپ، 30 ميلليارد دوللار شەگىنە جاقىنداپ قالدى... جالپى ينۆەستيتسيا كولەمى 50 ميلليارد دوللاردان اساتىن 170 كە جۋىق بىرلەسكەن جوبا قازاقستان مەن رەسەيدىڭ ونەركاسىپتىك كووپەراتسياسىنىڭ نەگىزى سانالادى».

سونداي-اق رەسەيلىك باسىلىم كولىك-لوگيستيكا سالاسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ تەرەڭدەۋىنە نازار اۋداردى. قازاقستان اۋماعى ارقىلى وتەتىن 13 حالىقارالىق كولىك ءدالىزى (بەس تەمىرجول جانە سەگىز اۆتوموبيل جولى) ازيا مەن ەۋروپا اراسىنداعى قۇرلىقتاعى جۇك تاسىمالىنىڭ شامامەن 85 پايىزىن قامتاماسىز ەتەدى. ال قازاقستان مەن رەسەيدىڭ ولشەمدەرى مەن گەوگرافيالىق ورنالاسۋىن ەسكەرەر بولساق، ترانزيتتىك باعىتتار جانە ءتيىستى ينفراقۇرىلىمنىڭ ودان ءارى دامۋى بۇكىل ەۋرازيانىڭ تۇراقتى كولىك بايلانىسىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن زور ماڭىزعا يە.

رەسەيدىڭ جەتەكشى اقپاراتتىق اگەنتتىگى تاسس قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ رەسەي فەدەراتسياسىنا جاساعان شەتەلدىك ساپارلارىنىڭ ستاتيستيكاسى مەن حرونولوگياسىن قامتيتىن ساراپتامالىق ماتەريال جاريالادى. ماقالادا مەملەكەت باسشىسىنىڭ بارلىق 22 ساپارى جان-جاقتى سيپاتتالىپ، ساپارلاردىڭ ناتيجەلەرى، نەگىزگى كەزدەسۋلەر مەن جەتىستىكتەر، سونداي-اق ولاردىڭ قازاقستان مەن رەسەي اراسىنداعى ەكىجاقتى قاتىناستاردى نىعايتۋداعى ءرولى اتاپ وتىلگەن.

- قاسىم-جومارت توقايەۆ قازاقستان پرەزيدەنتى رەتىندە العاش رەت 2019 -جىلعى 3-4 ساۋىردە رەسەيلىك كوشباسشى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ شاقىرۋىمەن ماسكەۋگە كەلدى. رەسەيگە رەسمي ساپار ونىڭ مەملەكەت باسشىسى قىزمەتىنە كىرىسكەننەن كەيىنگى العاشقى شەتەلدىك ساپارى بولدى. 3 ساۋىردە وتكەن كەلىسسوزدەر بارىسىندا ەكى ەلدىڭ كوشباسشىلارى رەسەي- كازاقستان قاتىناستارىنىڭ ءارتۇرلى ماسەلەسىن، ەۋرازيالىق ينتەگراتسيا پەرسپەكتيۆالارىن جانە ايماقتىق كۇن ءتارتىبىن تالقىلادى. پرەزيدەنتتەر قازاقستان مەن رەسەي قاتىناسىنداعى بۇرىنعى ساياسي باعىتتى جالعاستىرۋعا جانە جاڭا بىرلەسكەن جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا نيەتتى ەكەندىكتەرىن اتاپ ءوتتى، - دەلىنگەن ماقالادا.

ماتەريال ەلىمىزدىڭ پرەزيدەنتى وسى جىلدىڭ مامىر ايىندا ماسكەۋگە جاساعان ساپارىن ەسكە الۋمەن تۇيىندەلگەن.

- 2025-جىلعى 8-9-مامىردا قاسىم-جومارت توقايەۆ ۇلى وتان سوعىسىنداعى جەڭىستىڭ 80 جىلدىعىنا ارنالعان سالتاناتتى ءىس-شارالارعا قاتىسۋ ءۇشىن ماسكەۋدە بولدى. قازاقستان پرەزيدەنتى 8 مامىردا ۆەنەسۋەلا پرەزيدەنتى نيكولاس مادۋرومەن، ميانمانىڭ پرەمەر-ءمينيسترى مين اۋن حلاينمەن جانە سەربيا پرەزيدەنتى الەكساندر ۆۋچيچپەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزدى. 9 مامىردا قىزىل الاڭدا جەڭىس شەرۋىنە قاتىستى، ودان كەيىن باسقا مەملەكەت باسشىلارىمەن بىرگە الەكساندروۆ باقشاسىندا بەلگىسىز سولداتتىڭ ەسكەرتكىشىنە گۇل شوعىن قويدى. سالتاناتتى ءىس- شارالار اياقتالعاننان كەيىن رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين قاسىم-جومارت توقايەۆقا اكەسى - گۆارديا سەرجانتى كەمەل توكايەۆتىڭ رەسەي قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ ارحيۆىنەن تابىلعان اسكەري ناگراداسىن تابىستادى، - دەپ ەسكە الادى ت ا س س.

قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ رەسەيگە مەملەكەتتىك ساپارىنىڭ باق- تا جاريالانىمدارمەن باستالۋىنىڭ سيمۆوليكالىق، سونىمەن بىرگە نىشاندىق ءمانى بار. ماسكەۋگە بەت العان مەملەكەت باسشىسىنىڭ ۇشاعىنا رەسەيدىڭ سۋ-35 جويعىش ۇشاقتارى مەملەكەتتىك شەكارادان باستاپ قاپتالداسا ۇشتى.

پرەزيدەنت توقايەۆتى ماسكەۋدە قالاي قارسى العانىن Life RU باسىلىمى جازدى. ۆنۋكوۆو-2 اۋەجايىندا جوعارى مارتەبەلى قوناقتى قارسى الۋ ءۇشىن ماسكەۋ گارنيزونىنىڭ قۇرمەتتى قاراۋىلى ساپقا تۇرعىزىلىپ، اسكەري وركەستر ەكى ەلدىڭ ۇلتتىق ءانۇراندارىن ورىندادى.

ر ي ا نوۆوستي قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ماسكەۋ مەملەكەتتىك حالىقارالىق قاتىناستار ينستيتۋتىنىڭ (م م ح ق ي) ستۋدەنتتەرىمەن كەزدەسۋىن جازدى.

- پرەزيدەنت م م ح ق ي ستۋدەنتتەرىمەن اڭگىمەلەستى. قازاق تىلىندە قوتكەن اڭگىمەلەسۋ بارىسىندا ستۋدەنتتەر قاسىم-جومارت توقايەۆقا م م ق ح ي- دا ونىڭ ەڭبەكتەرىندە باياندالعان ديپلوماتيا مەن اشىقتىق قاعيداتتارى وقىتىلاتىنىن ايتتى، - دەلىنگەن حابارلامادا.

- ءتۇرلى ەلدەر تۋرالى، ونىڭ ىشىندە رەسەيدىڭ بۇرىننان كەلە جاتقان وداقتاسى قازاقستان جايىندا كوپ ماعلۇمات ءبىلۋ سىزدەرگە كەيىن جۇمىسقا ورنالاسۋعا، سونداي-اق الەمدە جانە وڭىرلىك دەڭگەيدە باسەكەگە قابىلەتتى مامان بولۋعا كومەكتەسەدى، - دەدى پرەزيدەنت.

گازەتا RU كەزدەسۋگە قاتىسقان ستۋدەنتتىڭ «رەسەي مەن قازاقستان - ماڭگىلىك دوستىقتىڭ قوس قاناتى دەپ ەسەپتەيمىز. ەكى ەلدى، ەكى حالىقتى رياسىز، شىنايى دوستىق قارىم-قاتىناس بايلانىستىرادى»، - دەگەن ءسوزىن ەرەكشەلەپ بەردى.

توقايەۆ ماسكەۋدە: دوستىق پەن ستراتەگيا اراسىنداعى تەڭگەرىم

The Times of Central Asia قازاقستان مەن رەسەي اراسىنداعى قاتىناستاردى جان-جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك جانە وداقتاستىق دەڭگەيىنە كوتەرۋ تۋرالى دەكلاراتسيانىڭ قول قويۋ ماسەلەسىن كوتەردى. بۇل قادامدى پرەزيدەنت توقايەۆ «ەكىجاقتى قاتىناستارداعى جاڭا ءداۋىردىڭ باستالۋى» دەپ اتادى.

توقايەۆتىڭ ماسكەۋگە ساپارى قازاقستاننىڭ رەسەيمەن قاتىناستارداعى تەڭگەرىمدى ساقتاۋعا باعىتتالعان ۇزدىكسىز كۇش-جىگەرىن، سونىمەن قاتار الەمدىك وزگە دە دەرجاۆالارمەن بايلانىستاردى دامىتۋعا دا كوڭىل ءبولىنۋىن پاش ەتەتىندىگى اتاپ وتىلەدى. استانا ءۇشىن بۇل تەڭگەرىمدى ساقتاپ قالۋ سىرتقى ساياساتتىڭ عانا ماقساتى ەمەس، سونىمەن قاتار كۇننەن- كۇنگە پوليارلانعان الەمدە ونىڭ جەكە ەرەكشەلىگىن ايقىندايتىن باستى قاعيداعا اينالدى.

گازەتا RU رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ باسپا ءسوز حاتشىسى دميتريي پەسكوۆتىڭ رەسەيدىڭ قازاقستانمەن قاتىناستاردى جان-جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك دەڭگەيىنە كوتەرۋ تۋرالى دەكلاراتسياعا ۇلكەن ءمان بەرەتىنىن ايتقان ءسوزىن كەلتىرەدى.

- ءبىز وتە ۇلكەن ءمان بەرەتىن بۇل قۇجاتتى اسىرا باعالاۋ اسا قيىن، - دەدى كرەمل وكىلى.

سنگ ينتەرنەت-پورتالى قازاقستان مەن رەسەي كوشباسشىلارىنىڭ بەيرەسمي كەزدەسۋى تۋرالى جازدى. كەزدەسۋ كرەملدەگى سەنات سارايىنىڭ وكىلدىك كابينەتىندە وتكەن.

حابارلامادا ساپاردىڭ ماڭىزدىلىعى اتاپ وتىلەدى. رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين جاقىن، بولاشاق جانە الىس ورتا مەرزىمدى پەرسپەكتيۆالارعا ارنالعان جوسپارلار جاسالاتىنىن مالىمدەدى.

قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆ استانا مەن ماسكەۋ اراسىنداعى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك جانە وداقتاستىق قارىم-قاتىناستاردىڭ ءمانىن اتاپ ءوتتى.

- ءبىز تۇيىسپەيتىن، بىرگە جۇمىس ىستەمەيتىن بىردە-ءبىر سالا جوق. مەملەكەتتەرىمىز اراسىندا ايتا قويارلىقتاي قانداي دا ءبىر ماسەلە جوق. ەگەر ولار پايدا بولسا، بۇل تابيعي نارسە. ولار الدىمەن مەملەكەت باسشىلارىنىڭ جانە ارينە، ۇكىمەتتەردىڭ كۇش-جىگەرى ارقىلى شەشىلەدى، - دەپ اتاپ ءوتتى قازاقستان پرەزيدەنتى.

ر ي ا نوۆوستي كرەملدەگى كەزدەسۋدىڭ شامامەن ءۇش ساعاتقا سوزىلعانىن اتاپ وتەدى.

Life RU باسىلىمىنىڭ اتاپ وتۋىنشە، بەيرەسمي كەزدەسۋدەن كەيىن ۆلاديمير پۋتين قاسىم-جومارت توقايەۆتى كرەملدەگى سەنات سارايىنان جەكە ءوزى شىعارىپ سالىپ، ءتىپتى باسپالداقتا دا كوشباسشىلار ءوزارا قىزۋ پىكىر الماسۋدى جالعاستىرعان.

- كرەملدىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى جاريالاعان كادرلاردان كورىنىپ تۇرعانداي، مەملەكەت باسشىلارى قوشتاسۋعا اسىققان جوق. پۋتين توقايەۆتى كولىككە دەيىن شىعارىپ سالدى. قوشتاسقاندا پرەزيدەنتتەر مىقتى قول الىسىپ، ءسال قۇشاقتاسۋ ارقىلى ماسكەۋ مەن استانا اراسىنداعى دوستىق قارىم-قاتىناستاردى راستادى، - دەلىنگەن ماقالادا.

«يزۆەستيا» گازەتى ساپاردىڭ نەگىزگى كۇن تارتىبىنەن بولەك، رەسەي مەن قازاقستاننىڭ باسقا دا ىقپالداستىق باعىتى - عارىشتىق ىنتىماقتاستىق جايىن اتاپ ءوتتى. بۇگىندە «بايتەرەك» جوباسى دايىندىقتىڭ سوڭعى كەزەڭىنە ءوتتى. بيىل ءساۋىر ايىندا «سويۋز-5» زىمىران تاسىمالداعىشىن ۇشىرۋدىڭ العاشقى سىناعى جەلتوقسان ايىندا وتەتىنى ايتىلعان بولاتىن. جاڭا عارىشتىق زىمىران كەشەنىن تولىققاندى پايدالانۋ 2028-جىلعا جوسپارلانعان.

پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ مەملەكەتتىك ساپارىنىڭ ەكىنشى كۇنى الەكساندروۆ باقشاسىنداعى بەلگىسىز سولداتتىڭ ەسكەرتكىشىنە گۇل شوعىن قويۋدان باستالدى. پەرۆىي كانالدىڭ حابارلاۋىنشا، گۇل شوعىنا قازاقستان تۋىنىڭ تۇسىمەن بىردەي تاسپا بايلانعان.

رەسمي كەلىسسوزدەردىڭ اشىق بولىگى كەزىندە پۋتين توقايەۆتىڭ كەلەسى جىلى قازاقستان ساپارمەن كەلۋ ۇسىنىسىن قابىل الدى. بۇل جايىندا رەسەيلىك بيزنەس Online باسىلىمى جازدى.

Snob.ru دەكلاراتسيا قول قويۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ وتەدى.

- وسىناۋ نەگىزگى قۇجاتتا ءوڭىرارالىق جانە شەكارا ماڭى ىنتىماقتاستىقتى ودان ارى كەڭەيتۋ جانە نىعايتۋ جونىندەگى جوسپارلاردىڭ كورىنىس تاپقانى ءسوزسىز، - دەدى رەسەي پرەزيدەنتى.

قازاقستان پرەزيدەنتى دەكلاراتسيانىڭ تاريحي ماڭىزى بار ەكەنىن ايتتى. ول قۇجات ەكى ەل حالىقتارى اراسىنداعى «ءوزارا سەنىمنىڭ بەرىك ەكەنىن جانە كەڭ اۋقىمدى ىنتىماقتاستىقتىڭ بولاشاعىن» كورسەتەتىنىن اتاپ ءوتتى.

كەلىسسوز قورىتىندىسى بويىنشا قول جەتكىزىلگەن ۋاعدالاستىقتار جايىندا ر ي ا نوۆوستي جازدى.

دەكلاراتسيادان بولەك 2030-جىلعا دەيىنگى ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق باعدارلاماسى، ترانزيتتىك تاسىمالدار مەن كولىك قاۋىپسىزدىگى جونىندەگى، عارىشتىق زىمىران كەشەندەرىن سىناۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمدەرگە قول قويىلدى. سونىمەن قاتار، ماسكەۋ مەن استانا اقتاۋدا رەسەيدىڭ باس كونسۋلدىعىن اشۋعا ۋاعدالاستى. جالپى، 10 نان استام قۇجات قابىلداندى. الداعى ۋاقىتتا رەسەي، مىسالى، قازاقستاننىڭ سولتۇستىك جانە شىعىس وبلىستارىن گازبەن قامتاماسىز ەتۋدى كەڭەيتىپ، سيرەك كەزدەسەتىن مەتاللدار ءوندىرۋ بويىنشا بىرلەسكەن جۇمىستاردى جولعا قويۋدى جوسپارلاپ وتىر.

kommersant قوعامدىق-ساياسي باسىلىمى ۆلاديمير پۋتيننىڭ ادامنىڭ كۇش-قۋاتى نەدە ەكەنىن تۇسىندىرەتىن «قازاق دانالىعىن» تىلگە تيەك ەتتى.

- قىراننىڭ كۇشى - قاناتىندا، ادامنىڭ كۇشى - دوستارىندا. جانە دە رەسەي قازاقستانمەن ءدال، دوستىق قاتىناستى جوعارى باعالايتىنى ءسوزسىز، - دەدى ۆلاديمير پۋتين.

جالپى، ساپار ناتيجەلەرى ەكى ەل ەڭ اۋقىمدى مىندەتتەردى بىرلەسىپ شەشۋگە دايىن ەكەنىن، حالىقتارىنىڭ مۇددەسى ءۇشىن سەنىمدى تۇردە العا جىلجۋدى ماقسات ەتەتىنىن كورسەتتى. توقايەۆ ساپارى قازاقستان مەن رەسەي اراسىنداعى وداقتاستىقتىڭ جاڭا كەزەڭگە - كەمەل، پراگماتيكالىق جانە بولاشاققا باعىتتالعان كەزەڭگە وتكەنىن كورسەتتى.

بۇل كەزەڭدە باستى رەسۋرس ساياسي ەرىك-جىگەر جانە دامۋ جولىنداعى ءوزارا ۇمتىلىس بولىپ قالماق.

- قازاقستان - رەسەيدىڭ وداقتاسى، ستراتەگيالىق سەرىكتەسى جانە تاتۋ كورشىسى. ءبىز بۇل ەلمەن دوستىققا، ءوزارا سەنىم مەن قۇرمەتكە نەگىزدەلگەن كوپجوسپارلى جانە تەڭقۇقىلى قارىم- قاتىناس قۇرىپ جاتىرمىز. قازاقستاندىق ارىپتەستەرىمىزبەن بەرىك، ۋاقىت سىنىنان وتكەن بايلانىستاردى شىنايى باعالايمىز. مول ورتاق تاريحىمىزبەن، ءوزارا كومەك كورسەتۋ مەن قولداۋ داستۇرلەرىمىزبەن، مادەني، رۋحاني جانە ادامگەرشىلىك بايلانىستارىمىزبەن ماقتانامىز. وسى نەگىزدە ءبىز ساياساتتا، ەكونوميكادا جانە گۋمانيتارلىق سالادا ءوزارا ءتيىمدى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا جانە كەڭەيتۋگە بىرلەسىپ ۇمتىلامىز، - دەدى ۆلاديمير پۋتين ماسكەۋدەگى كەلىسسوزدەر بارىسىندا.

اۆتور مارلان جيەمباي