قازاقستاننىڭ دا يمپەريالىق تاريحى بار

كەنەسارى
e-history.kz

استانا. قازاقپارات - ءبىزدىڭ دە يمپەريالىق تاريحىمىز بار. ول تۋرالى اشىق ايتۋ قاجەت. پروفەسسور، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، تاريحشى-ەتنوگراف جامبىل ارتىقبايەۆ وسىلاي ايتتى.

عالىم اتاپ كورسەتكەندەي، قازىرگى كەزدە تاتار حالقىنىڭ تاريحشى-ەتنوگرافتارى ۇلتتىق تاريحقا ەرەكشە دەن قويىپ كەلەدى.

«ولار رەسەيدىڭ قول استىندا وتىرسا دا، التىن وردا جانە بۇلعار تاريحىن بارىنشا پايدالانىپ، ەكەۋىن دە باۋىرىنا باسىپ العان. ءبىز دە التىن وردانىڭ شاپانىنان شىققان ەلدەردىڭ ءبىرىمىز عوي. ماسەلەن، التىن وردانىڭ سوڭعى ءارى ءىرى حاندارىنىڭ ءبىرى - ورمامبەت حاننىڭ (ورىس حان - اۆت.) ستاۆكاسى مىناۋ تۇرعان ەسىلدىڭ بويىندا، اتباساردىڭ ارعى جاعىندا بولدى. التىن وردانىڭ ۇلكەن ءبىر ورتالىعى - ۇلىتاۋداعى جوشى ورداسى. ەكىباستۇزعا جاقىن جەردە شايبان سۇلتاندارىنىڭ ورتالىعى بار. مىنە، بۇنىڭ ءوزى - عاجايىپ تاريح. بۇگىندە ءبىزدىڭ دە ءوزىمىزدىڭ يمپەريالىق تاريحىمىزدىڭ بارىن اشىق ايتۋ قاجەت. ولاي بولماسا، بوداندىق داۋىرىنەن شىعا المايمىز»، - دەيدى ج. ارتىقبايەۆ.

«ءيا، ءبىزدىڭ بۇكىل مادەنيەتىمىز، وركەنيەتىمىز جىلقىعا بايلانعان. ونسىز قازاق تاريحىن جازىپ شىعۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان بوتاي سياقتى ەنەوليتتىك مادەنيەتتىڭ ورتالىق جانە سولتۇستىك قازاقستان جەرىندەگى قونىستارىن جان-جاقتى زەرتتەپ، ءبىلۋ كەرەك»، - دەيدى ج. ارتىقبايەۆ.

عالىم اتاپ كورسەتكەندەي، ەجەلگى تاريحتى ەتنوگرافيا ارقىلى «سويلەتۋ» كەرەك. «ءسويتىپ، بوتايدان قازىرگى زامانعا دەيىنگى تاريحىمىزدى ءبىر-بىرىمەن جالعاستىرىپ، الىپ كەلۋىمىز كەرەك. ايتپەسە، ءبىزدىڭ بۇگىنگى تاريحىمىز ءۇزىلىپ قالعان كينولەنتا ىسپەتتەس. ال عۇن، ساق سياقتى كەزەڭدەردىڭ ءبارىن بايلانىستىرىپ، تۇتاس ءبىر تاريحتى جازىپ شىققان ءجون»، - دەپ اتاپ كورسەتتى ج. ارتىقبايەۆ.

اۆتور: ارمان اسقاروۆ

سوڭعى جاڭالىقتار