«قازاقستان اۆياتسيا يندۋسترياسى» كومپانياسىن ميللياردتاعان قارىزعا كىرگىزۋ كىمگە كەرەك بولدى
استانا. KAZINFORM - ءماجىلىستىڭ ءبىر توپ دەپۋتاتى استانانىڭ شەتىندەگى «قازاقستان اۆياتسيا يندۋسترياسى» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگىنىڭ جاعدايىمەن تانىسىپ، كاسىپورىننىڭ باسىنداعى مۇشكىل جاعدايدى ۇكىمەت دەڭگەيىندە كوتەرۋگە ۋاعدالاسىپ قايتتى.
«باسى ءتاتتى» باستاما
«قازاقستان اۆياتسيا يندۋسترياسى» ج ش س- ءنىڭ جۇمىسى 2024-جىلدىڭ اقپان ايىنان بەرى ءىس جۇزىندە توقتاپ تۇر. قىزمەتكەرلەردىڭ 85 پايىزدان استامى ءماجبۇرلى دەمالىسقا جىبەرىلىپ، جالاقى بەرىلمەگەن، ەسەپشوتتار بۇعاتتالعان، ءوندىرىس توقتاۋ الدىندا تۇر. 144 ادام جۇمىستان كەتكەن، ونىڭ ىشىندە شەتەلدە وقىعان 64 بىلىكتى مامان بار».
كاسىپورىننىڭ PR قىزمەتى دەپۋتاتتار كەلەردەن ءبىر كۇن بۇرىن ب ا ق وكىلدەرىنە وسىنداي حابارلاما تاراتقان. ستراتەگيالىق ماڭىزى بار كومپانيانىڭ مۇنشا مۇشكىل حالگە قالاي تۇسكەنىن ءوز اۋىزدارىنان ەستۋ ءۇشىن دەپۋتاتتارمەن قاباتتاسىپ، جۋرناليستەر دە باردى.
زاۋىت باسشىلارى دەپۋتاتتارعا اۋەلى كاسىپورىن اۋماعىنداعى سەحتەردى كورسەتىپ شىقتى. بىرىندە جوندەۋ ءۇشىن شاشىلىپ، كەيىن اياقسىز قالعان اسكەري ۇشاقتار، ەندى بىرىندە شالعاي وڭىردەن شاقىرتۋ كۇتىپ تۇرعان سانيتارلىق اۆياتسيا ۇشاقتارى، تاعى بىرىندە سىناقتان وتەتىن ۋاقىتىن كۇتىپ تۇرعان دروندار ورىن تەپكەن.
قاڭتارىلعان قالىڭ تەحنيكا مەن قوراپ-قوراپ بولشەكتەردى كورىپ، مۇندا ءبىراز ۋاقىت بۇرىن جۇمىس قايناپ جاتقانىن تۇسىنۋگە بولادى. پروبلەما شەشىمىن تاپسا، باياعى قارقىنمەن جۇمىس ىستەپ كەتەتىندەي ءتىپتى. ءبىراق زاۋىت باسشىسى بۇل كورىنىستىڭ الدامشى ەكەنىن ايتتى. ويتكەنى باسپا ءسوز-رەليزدە ايتىلعانداي، ەڭ جاۋاپتى، ەڭ كۇردەلى جۇمىستاردى اتقارۋعا جاۋاپتى 65 ينجەنەر جۇمىستان شىعىپ كەتكەن. ەرتەڭ زاۋىت پروبلەماسىنان قۇتىلىپ، جۇمىستى قايتا جانداندىرعان كۇننىڭ وزىندە كەتكەن ينجەنەرلەردىڭ قايتا ورالۋى ەكىتالاي.
- ەڭ بىلىكتى 65 ينجەنەر جۇمىستان كەتتى. ءبىرى دۋبايدا، ءبىرى رەسەيدە، ءبىرى ەۋروپا ەلدەرىندە ءجۇر. قايتادان جۇمىس باستاپ جاتساق، جاڭادان مامان ىزدەۋ كەرەك بولادى. ءبىزدى سوڭعى ايلارداعى بەلگىسىزدىك قاجىتىپ ءبىتتى. مەملەكەتكە بۇل كاسىپورىن كەرەك پە، جوق پا؟ وسىنى ناقتى ايتاتىن ادام دا، قورىتىندى شىعاراتىن مەكەمە دە بولماي تۇر. 2016-جىلى زاۋىت ىسكە قوسىلعاندا 270 ادام جۇمىس ىستەيتىن. قازىر سونىڭ 30 ى عانا قالدى. ونىڭ ءوزى ەدەنىن جۋىپ، جارىعىن جوندەپ، تەمپەراتۋرانى قاداعالايتىن كۇتىپ-ۇستاۋ قىزمەتىنە جاۋاپتى جۇمىسشىلار. مويىندارىڭدا تولەنبەگەن 2 ميلليارد تەڭگە سالىق بار دەپ شوتىمىزدى بۇعاتتاپ تاستاعانىنا 1 ايدان استى. «استانا ەنەرگوسبىت» قارىزعا بايلانىستى جارىقتى ۇزەتىندەرىن ايتىپ كەتتى. جارىقتى قيسا، ەسىككە قۇلىپ سالامىز دا، جان-جاققا كەتەمىز. ويتكەنى قاقپانىڭ ءوزى ەلەكتر كۇشىمەن اشىلادى، - دەيدى «قازاقستان اۆياتسيا يندۋسترياسى» ج ش س- ءنىڭ باس ديرەكتورى قايرات جاۋحانوۆ.
جالپى بۇل زاۋىتتى قورعانىس مينيسترلىگى مەن «قازاقستان ينجينيرينگ» ۇلتتىق كومپانياسىنىڭ ءتول بالاسى دەۋگە بولادى. 2012-جىلدىڭ قاراشاسىندا استانادا اۆياتسياعا تەحنيكالىق قىزمەت كورسەتەتىن ورتالىق قۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدانادى. نىسان مەملەكەت مەنشىگىندەگى اۋە تەحنيكاسىنا قىزمەت كورسەتىپ قانا قويماي، پيلوتسىز ۇشاتىن اپپارات قۇراستىرادى دەگەن جوسپار بولعان. وسىنداي تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق نەگىزدەمەمەن باستالعان جوبا 2016-جىلى اياقتالىپ، ءتورت انگارى بار زاۋىت جۇمىسىن باستايدى. 2018-جىلى كاسىپورىنعا «قازاقستان ينجينيرينگ» ۇ ك» ا ق- دان بولەك «قامقور مەنەدجمەنت» ج ش س قۇرىلتايشى بولىپ كىرەدى.
- 2016-جىلى زاۋىت قۇرىلىسىن اياقتاپ، باسشى رەتىندە جۇمىسقا كىرىستىم. 1,5 جىلعا جەتپەيتىن ۋاقىتتىڭ ىشىندە 12 ۇشاق جوندەپ، تاپسىرىستى ويداعىداي ورىندادىق. 2017-جىلى مەنى باسشىلىقتان بوساتتى. ال 2018-جىلى كاسىپورىنعا «قامقور مەنەدجمەنت» 50 پايىز ۇلەسى بار قاتىسۋشى بولىپ كىرەدى. كەيىن زاۋىتتىڭ جاعدايى ۋشىققان سوڭ 2023-جىلدىڭ قاراشاسىندا قورعانىس مينيسترلىگى مەنى قايتا شاقىرىپ الدى، - دەيدى زاۋىت باسشىسى.
قايرات جاۋحانوۆ قايتا ورالعانعا دەيىن زاۋىتتى باسقارعان ادامدار قازىر قاماۋدا وتىر. مۇنى زاۋىتتىڭ قازىرگى باسشىلىعى دەپۋتتاردىڭ سۇراعىنا جاۋاپ بەرە وتىرىپ ءمالىم ەتتى. 19 ميلليارد تەڭگەگە تاپسىرىس الىپ، اياعىنا جەتكىزبەگەنى ءۇشىن ۇستەرىنەن قىلمىستىق ءىس قوزعالعان كورىنەدى.
- بۇل جەردەگى 19 ميلليارد تەڭگە دەپ وتىرعانىمىز - كەلىسىمشارت سوماسىنىڭ 75 پايىزى. وزدەرىڭىز سۋ-25 ۇشاعىنىڭ 4 داناسى قاڭتارىلىپ تۇرعانىن كوردىڭىزدەر عوي. اقشا سولاردى جوندەۋ ءۇشىن بەرىلگەن. قاراجات يگەرىلگەنىمەن، جۇمىس ورىندالماعان. قازىر وسى ماسەلە بويىنشا تەرگەۋ ءجۇرىپ جاتىر. ءبىزدىڭ الدىمىزداعى باسشىلار 4 ۇشاقتى بەلارۋس ەلىنىڭ مەردىگەرى ارقىلى جوندەتكەن ەكەن. ولارعا دا قارىز بولىپ شىقتى، - دەيدى باس ديرەكتوردىڭ وپەراتسيالىق قىزمەتتەر جونىندەگى ورىنباسارى رۋسلان جۇمابايەۆ.
دەپۋتاتتار ۋادەسى
دەپۋتاتتار ستراتەگيالىق ماڭىزى باسىم نىسانعا جەكە مەنشىك كومپانيانىڭ قۇرىلتايشى رەتىندە كىرىپ كەتكەنىنە تاڭعالىستارىن جاسىرمادى. كاسىپورىننىڭ ماسەلەسىن اكتيۆتەردى قايتارۋ اياسىندا جىلدامداتىپ شەشۋدى ۇسىنعان دەپۋتاتتار دا بولدى.
- وسى ماسەلە كوتەرىلگەن كەزدە بۇل باعىتتا باس پروكۋراتۋرامەن بىرگە جۇمىس ىستەگەنبىز. ءبىراق ولار كەلىسىمشارتتىڭ ءبارى زاڭ اياسىندا جاسالعانى تۋرالى قورىتىندى بەردى، - دەيدى ونەركاسىپ جانە قۇرىلىس ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى راحىمجان يساقۇلوۆ.
كەزدەسۋدە سوت بۇل كاسىپورىندى مەملەكەتكە 19 ميلليارد تەڭگە قايتارۋعا مىندەتتەپ شەشىم شىعارعانى دا ايتىلدى.
- قازىر تەرگەۋ ءجۇرىپ جاتقاندىقتان ءىستىڭ بارىسى، مارتەبەسى تۋرالى مالىمەت بەرە المايمىز. تەرگەۋ قورىتىندىسىن كۇتۋ كەرەك، - دەيدى ۆيتسە-مينيستر.
دەپۋتاتتاردىڭ اۋزىنان شىققان ءاربىر جىلى ءسوز بەن ۋادەگە ۇمىتپەن قاراپ وتىرعان زاۋىت جۇمىسشىلارىن سوزگە تارتقانبىز. تارتىنشاقتاي بەرگەن جاۋاپتاردان كۇن سايىن 2-3 ادام جۇمىستان ءوز ەركىمەن كەتىپ جاتقانىن ۇقتىق.
دەپۋتاتتار بۇل جەردە مەملەكەتتىڭ اقشاسى، جۇمىسشىلاردىڭ قۇقىعى، جەكە كاسىپورىننىڭ مەنشىك مۇددەسى توعىسىپ جاتقاندىقتان، بايىپپەن شەشىم شىعارۋ كەرەك دەگەن ورتاق پايىمعا توقتاستى.
- وسىنداعى جەتى دەپۋتاتتىڭ اتىنان سويلەمەي-اق قويايىن. ءوز باسىم وسى ماسەلە بويىنشا مۇددەلى ۇيىمدار مەن ورگانداردىڭ ءبارىنىڭ باسىن ءبىر جەردە قوسىپ، ورتاق شەشىم تابۋعا تىرىسامىز. ەگەر بۇلاي بەيبىت جولمەن شەشىلمەسە، ىسكە باسقا كاليبردىڭ شارالارىن قوسامىز. دەپۋتاتتىق ساۋال جولدايمىز، ماسەلەنى تيىسىنشە كوتەرەمىز، - دەيدى دەپۋتات پاۆەل كازانتسيەۆ.
قايرات جاۋحانوۆ كەزىندە بۇل زاۋىتتى سالۋعا بيۋجەتتەن 10 ميلليارد تەڭگە جۇمسالعانىن ايتتى. وسىنشا اقشاعا سالىنعان كاسىپورىنعا جەكە مەنشىك كومپانيانىڭ قالاي كىرىپ كەتكەنى شىنىمەن دە تاڭعالارلىق جايت.
كەزدەسۋدە بۇل زاۋىتتىڭ ماسەلەسىن شەشۋگە مۇددەلى ينۆەستورلار بار ەكەنى دە ايتىلدى. ءبىراق ولاردىڭ ناقتى قانداي شارتپەن كەلەتىنى، قاي ەلدەن كەلەتىنى ناقتى ايتىلمادى.
ەسكە سالساق، قازاقستان ءوز اسپانىن پايدالانۋدان تۇسكەن تابىستىڭ ەسەبىنەن ازاماتتىق اۆياتسيانى نەگە دامىتا الماعانىن ساراپتاپ كورگەن ەدىك.
