قاسىم-جومارت توقايەۆ ق ح ر ءتوراعاسىنىڭ باستاماسىنا قاتىستى پىكىر ايتتى
استانا. KAZINFORM - بۇگىن ەلورداداعى تاۋەلسىزدىك سارايىندا «ورتالىق ازيا - قىتاي» Ⅱ سامميتىندە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتوراعاسى شي جينپيڭنىڭ «تاعدىرى ورتاق كورشىلەس ەلدەر قوعامداستىعىن» قۇرۋ باستاماسىنا جوعارى باعا بەردى.
ونىڭ پىكىرىنشە، بۇل تەڭ قۇقىلى سەرىكتەستىك، ورتاق يگىلىك پەن ءوزارا قۇرمەت قاعيدالارىنا تولىق ساي كەلەدى. مەملەكەت باسشىسى اتالعان ۇستانىمدار بۇگىنگى سامميت قورىتىندىسى بويىنشا قول قويىلاتىن «ماڭگى تاتۋ كورشىلىك، دوستىق پەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى شارتتا» كورىنىس تاباتىنىنا سەنىم ءبىلدىردى.
پرەزيدەنتتىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان ورتالىق ازيانىڭ بەيبىتشىلىك، قاۋىپسىزدىك پەن ءونىمدى ىقپالداستىق مەكەنى بولعانىن قالايدى. ەلىمىز ءدىني ەكسترەميزممەن، تەرروريزممەن، سەپاراتيزممەن، ەسىرتكى تاسىمالداۋمەن، زاڭسىز قارۋ-جاراق ساۋداسىمەن، رۇقساتسىز كوشى-قونمەن جانە ادام ساۋداسىمەن ىمىراسىز كۇرەستى جالعاستىرۋعا ءازىر. حالىقارالىق كيبەرقىلمىستىڭ ءورشۋى ايرىقشا نازار اۋدارۋدى تالاپ ەتەدى. وسىعان وراي پرەزيدەنت سالالىق ۆەدومستۆو باسشىلارى اراسىندا تۇراقتى بايلانىس ورناتۋدى ۇسىندى.
قازاقستاننىڭ قىتاي ينۆەستيتسيالارىن كەڭىنەن تارتۋعا باعىتتالعان ساياساتى بەرىك ءارى دايەكتى بولىپ قالا بەرەدى.
- ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرىنىڭ جيىنتىق جالپى ىشكى ءونىمى جارتى تريلليون دوللارعا جاقىنداپ كەلەدى. سوڭعى بەس جىلدا ايماق ىشىلىك تاۋار اينالىمى ايتارلىقتاي ءوسىپ، 10 ميلليارد دوللاردان استى. وتكەن جىلى ءبىزدىڭ ايماقتىڭ بارلىق سىرتقى ساۋدا اينالىمىنىڭ شامامەن 40 پايىزى قىتاي ۇلەسىنە تيەسىلى بولدى. بۇل رەكوردتىق 95 ميلليارد دوللاردى قۇرادى، - دەدى پرەزيدەنت.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، بۇل كورسەتكىشتىڭ 46 پايىزى قازاقستانعا تيەسىلى. قىتايمەن ءوزارا تاۋار اينالىمى 44 ميلليارد دوللارعا جەتتى.
- قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق ءوسىمىنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى قىتايلىق ينۆەستيتسيالار بولدى. ونىڭ جيىنتىق كولەمى 26 ميلليارد دوللاردان استى. قازاقستاندا قىتاي كاپيتالىنىڭ قاتىسۋىمەن 5 مىڭعا جۋىق كاسىپورىن تابىستى جۇمىس ىستەپ تۇر. مۇناي-گاز، حيميا، مەتاللۋرگيا، اگروونەركاسىپ، تاۋ-كەن جانە باسقا دا سالالاردا ونداعان ءىرى جوبا ىسكە اسىرىلدى. قازاقستاننىڭ قىتاي ينۆەستيتسيالارىن كەڭىنەن تارتۋعا باعىتتالعان ساياساتى بەرىك ءارى دايەكتى بولىپ قالا بەرەدى. بۇل ستراتەگيا ساياسي كونيۋنكتۋراعا ۇشىرامايدى، - دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.
«ورتالىق ازيا - قىتاي» Ⅱ سامميتىنە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ، ق ح ر ءتوراعاسى شي جينپيڭ، وزبەكستان پرەزيدەنتى شاۆكات ميرزيەۆ، قىرعىزستان پرەزيدەنتى سادىر جاپاروۆ، تۇرىكمەنستان پرەزيدەنتى سەردار بەردىمۇحامەدوۆ جانە تاجىكستان پرەزيدەنتى ەمومالي راحمون قاتىسىپ وتىر.
اۆتور
مارلان جيەمباي
