ەلىمىزدە زەينەتكەرلەرگە قانداي الەۋمەتتىك قولداۋ شارالارى قاراستىرىلعان
استانا. KAZINFORM - جىل سايىن دۇنيە جۇزىندە، ونىڭ ىشىندە قازاقستاندا 1-قازان حالىقارالىق قارتتار كۇنى رەتىندە اتالىپ وتەدى.
ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە، رەسپۋبليكادا جاسى بويىنشا 2,4 ميلليوننان استام زەينەتكەر تۇرادى. ءاربىر ازاماتتىڭ لايىقتى قارتايۋىن قامتاماسىز ەتۋ - ۇكىمەتتىڭ الەۋمەتتىك ساياساتىنىڭ باستى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى.
مەملەكەت اعا بۋىن وكىلدەرىن الەۋمەتتىك قورعاۋ، ونىڭ ىشىندە زەينەتاقىمەن قامسىزداندىرۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋگە باعىتتالعان شارالاردى دايەكتى تۇردە قابىلداۋدا.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زەينەتاقى جۇيەسىن ودان ءارى جاڭعىرتۋدىڭ 2030 -جىلعا دەيىنگى تۇجىرىمداماسىنا سايكەس بازالىق زەينەتاقى مولشەرى جىل سايىن ينفلياتسيا دەڭگەيىنە، ال ىنتىماقتى زەينەتاقى مولشەرى ينفلياتسيا دەڭگەيىنەن 2 پايىزعا ىلگەرى يندەكستەلەدى. ماسەلەن، 2024 -جىلعى 1-قاڭتاردان باستاپ ىنتىماقتى زەينەتاقىلاردىڭ مولشەرى 9 پايىزعا ۇلعايتىلدى جانە ەڭ تومەنگى كۇنكورىس دەڭگەيى كولەمىنىڭ وزگەرۋىنە بايلانىستى بازالىق زەينەتاقىنىڭ مولشەرى ارتتىرىلدى.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس بازالىق زەينەتاقىنىڭ مولشەرىن كەزەڭ-كەزەڭىمەن ارتتىرۋ جالعاسىپ جاتىر. وسىلايشا، 2024 -جىلعى 1-قاڭتاردان باستاپ ونىڭ ەڭ تومەنگى مولشەرى ەڭ تومەن كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ 60 پايىزىنان 65 پايىزىنا دەيىن، ال ەڭ جوعارى مولشەرى 100 پايىزىنان 105 پايىزىنا دەيىن ارتتىرىلدى.
سونىمەن قاتار قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى قارت ادامداردى قولداۋ، ولارعا الەۋمەتتىك قىزمەت كورسەتۋ دەڭگەيىن ارتتىرۋ، قوعامدىق ومىرگە تارتۋ بويىنشا شارالاردى ىسكە اسىرۋدا.
رەسپۋبليكادا 92 بەلسەندى ۇزاق ءومىر ءسۇرۋ ورتالىعى اشىلىپ، جۇمىس ىستەپ جاتىر. ورتالىقتاردىڭ جۇمىسىنا ىستەۋىنە جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەردەن بولىنگەن قاراجاتتىڭ جالپى سوماسى 2024 -جىلعا 5,9 ميلليارد تەڭگە بولدى.
بەلسەندى ۇزاق ءومىر ءسۇرۋ ورتالىقتارى «ءبىر تەرەزە» قاعيداتى بويىنشا ءۇش باعىتتا جۇمىس ىستەيدى: بەلسەندى ۇزاق ءومىر ءسۇرۋ، دەنساۋلىق مادەنيەتى جانە قوعاممەن بايلانىس. ورتالىقتاردىڭ قىزمەتى ەگدە جاستاعى ادامداردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جاقسارتۋعا، ءونىمدى جانە بەلسەندى ۇزاق ءومىر ءسۇرۋدى ىنتالاندىرۋعا، ونىڭ ىشىندە جۇيەلى بوس ۋاقىتتى ۇيىمداستىرۋعا (يوگا، سكانديناۆيالىق ءجۇرىس، سيفرلىق ساۋاتتىلىقتى ارتتىرۋ، موتيۆاتسيالىق جانە كاسىپكەرلىك كۋرستار، اعىلشىن ءتىلى كۋرستارى جانە ت. ب. )، قارتتاردىڭ ەركىندىگىن قامتاماسىز ەتۋگە، قوعام ومىرىنە قاتىسۋعا باعىتتالعان.
1-قازاندا ەلىمىزدە قارتتار كۇنىنە ورايلاستىرىلعان ايلىق باستالادى. وبلىستاردىڭ، قالالار مەن اۋدانداردىڭ اكىمدەرى، كاسىپورىندار مەن ۇيىمداردىڭ باسشىلارى اعا بۋىن ازاماتتارىن الەۋمەتتىك قولداۋ جونىندەگى ءىس- شارالاردى، ەڭبەك ۇجىمدارىندا كەزدەسۋلەردى، امبۋلاتوريالىق- ەمحانالىق ۇيىمداردا اشىق ەسىك كۇندەرىن جانە باسقالاردى وتكىزەتىن بولادى.
سونىمەن قاتار قارتتار كۇنىنە وراي استانا قالاسىندا، اقمولا (ەڭ تومەنگى زەينەتاقى الۋشىلارعا)، قاراعاندى (75 جاستان اسقان ازاماتتارعا)، پاۆلودار (ەڭ تومەنگى زەينەتاقى الۋشىلارعا جانە 80 جاستان اسقان ازاماتتارعا)، شىعىس قازاقستان (90 جاستان اسقان ازاماتتارعا)، ماڭعىستاۋ (70 جاستان اسقان ازاماتتارعا 25 قازانعا قارسى)، تۇركىستان (جالعىزباستى زەينەتكەرلەرگە جانە 100 جاستان اسقان ازاماتتارعا) وبلىستارىندا، سونداي-اق ۇلىتاۋ وبلىسىندا (70 جاستان اسقان ازاماتتارعا جانە مۇگەدەكتىگى بار ادامدارعا) 235,8 مىڭ ادامدى قامتي وتىرىپ، جالپى سوماسى 2,7 ميلليارد تەڭگەگە ءبىرجولعى ماتەريالدىق كومەك كورسەتىلەتىن بولادى.
جالپى، بيىل جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەردىڭ مۇمكىندىكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ جانە بيزنەستىڭ الەۋمەتتىك جاۋاپكەرشىلىگى اياسىندا قارت ازاماتتاردى الەۋمەتتىك قولداۋعا 12,4 ميلليارد تەڭگەدەن استام قاراجات باعىتتالدى (ونىڭ ىشىندە جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەردەن - 11,8 ميلليارد تەڭگە، تارتىلعان قاراجات ەسەبىنەن - 0,6 ميلليارد تەڭگە)، ونىڭ ىشىندە:
- ازىق- تۇلىك جيىنتىعىن ۇسىنۋعا - 229,4 ميلليون تەڭگە (26,5 مىڭ ادام)؛
- جەڭىلدىكپەن ءدارى- دارمەكپەن قامتاماسىز ەتۋگە - 2 ميلليارد 318 ميلليون تەڭگە (62,2 مىڭ ادام)؛
- ءتىس پروتەزدەۋگە - 515,5 ميلليون تەڭگە (3,9 مىڭ ادام)؛
- ساناتورييلىك- كۋرورتتىق ەمدەۋدى ۇسىنۋعا - 3 ميلليارد 448 ميلليون تەڭگە (23,3 مىڭ ادام)؛
- تۇرعىن ءۇيدى جوندەۋگە - 31,4 ميلليون تەڭگە (189 ادام)؛
- وتىنمەن قامتاماسىز ەتۋگە - 75,6 ميلليون تەڭگە (2,6 مىڭ ادام)؛
- جالپى پايدالانۋداعى كولىكتە جەڭىلدىكپەن جول ءجۇرۋدى ۇسىنۋعا - 5 ميلليارد 179 ميلليون تەڭگە (409,9 مىڭ ادام)؛
- كومەكتىڭ باسقا تۇرلەرىنە - 638,4 ميلليون تەڭگە (81,5 مىڭ ادام).
حالىقارالىق قارتتار كۇنى 1990 -جىلى 14-جەلتوقساندا بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمى باس اسسامبلەياسىنىڭ 45-سەسسياسىندا جاريالانعانىن ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك.
ونى وتكىزۋدىڭ باستى ماقساتى - قاريالاردىڭ مەملەكەت پەن قوعام الدىنداعى ەڭبەگىن قۇرمەتتەۋ جانە مويىنداۋ، سونداي-اق ولاردىڭ پروبلەمالارى مەن قاجەتتىلىكتەرىنە نازار اۋدارۋ، ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋ قاجەتتىلىگى، ولارعا جالپىعا بىردەي قامقورلىق كورسەتۋ.