شەگىرتكەنىڭ شىعۋىنا مونيتورينگ جاساۋ ءۇشىن قۇمدا جۇرەتىن تەحنيكا كەرەك - گاريفۋللا جولايەۆ

1,1 млн гектар аумақ шегірткеге қарсы өңделді
Фото: АШМ

اقتوبە. KAZINFORM - اقتوبە وبلىسى بويىنشا 777 مىڭ گەكتار القاپتىڭ 400 مىڭ گەكتارعا جۋىعىندا شەگىرتكە شىعۋ دەرەگى تىركەلىپ، ۋلاۋ جۇمىسى ءجۇردى.

ماماندار شەگىرتكە وشاعىن انىقتاۋ ءۇشىن ءار اۋدانعا بولىنگەن. سونىمەن بىرگە جەرگىلىكتى تۇرعىندار، شارۋالاردىڭ حابارلامالارىن نازارعا الادى. رەسەيمەن شەكارالاس اۋداندار ءبىر-بىرىمەن بايلانىس ورناتىپ، كۇن سايىن جاعدايدى حابارلاپ وتىر.

ەلىمىز بويىنشا رەسپۋبليكالىق فيتوسانيتاريالىق دياگنوستيكا جانە بولجامدار ادىستەمەلىك ورتالىعى شەگىرتكەنىڭ جۇمىرتقاسىن، دەرناسىلىن، شىعۋى مەن ۇشۋىن انىقتاپ، حابارلاپ وتىرادى. قازىر اقتوبە وبلىسى بويىنشا شەگىرتكە وشاعىن انىقتاۋ جۇمىسىنا وسى مەكەمەنىڭ 74 قىزمەتكەرى، جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاننان 125 ادام ءجۇر. سونىمەن بىرگە تاعى 65 انىقتاۋشى كولىگىمەن بىرگە ءبولىندى.

ماماندار بارلىق اۋدانداعى جاعدايدى باقىلاپ، انىقتاپ، كەيىن ق ر ا ش م اگروونەركاسىپتىك كەشەندەگى مەملەكەتتىك ينسپەكسيا كوميتەتىنىڭ اقتوبە وبلىستىق اۋماقتىق ينسپەكتسياسىنا حابارلايدى. ينسپەكتسيا وسى جۇمىستى ءوز موينىنان العان مەردىگەرلەرگە ايتىپ، ۋلاۋ جۇمىسىن ۇيىمداستىرادى. بيىل شەگىرتكە شىعۋىنىڭ شارىقتاۋ شەگى كەلىپ تۇر. بۇل 10-12 جىلدا ءبىر قايتالاناتىن جاعداي.

- شەگىرتكەنىڭ شىعۋى 10-12 جىل سايىن قايتالانىپ تۇرادى. 2023 -جىلدان باستاپ كوتەرىلىپ، بيىل شارىقتاۋ شەگىنە كەلىپ جەتتى. ونىڭ الدىندا 2013-2014 -جىلدارى تىركەلدى. يتاليالىق پرۋس جاندىگىنىڭ وتانى ىرعىز، شالقار، ايتەكە بي اۋداندارىنداعى قۇماقتار. شالقاردىڭ ۇلى بورسىق قۇمى، كىشى بورسىق قۇمى، ىرعىزدىڭ ايىر قىزىل قۇمى، ايتەكە بي اۋدانىنىڭ مامىت قۇمىنان ۇشىپ شىعىپ، تارايدى. ال بىزدە قۇمعا كىرىپ، مونيتورينگ جاساۋدىڭ مۇمكىندىگى جوق. قۇم ىشىندە ءبىزدىڭ تەحنيكا جۇرمەيدى. ءارى قۇمدى اۋماقتىڭ اۋدانى ۇلكەن، بىرنەشە شاقىرىمعا سوزىلىپ جاتىر. وكىنىشكە قاراي قانشالىقتى ۇشىپ وتكەنىن، قانشالىقتى كوپ جۇمىرتقا سالعانىن بىلە المايمىز.

جىلدا وسى ماسەلەنى، قۇمنىڭ ءىشىن باقىلاۋ جايىن كوتەرەمىز. قازىر درونمەن ۋلاۋعا دا مۇمكىندىك بار ەكەن. ەگەر سول ىسكە اسىپ، وڭ جولعا قويىلسا، وسىنى پايدالانۋعا بولادى. ازىرگە جوبا عانا. دروننىڭ ءوزى 8 شاقىرىمعا عانا ۇشا الادى، ال قۇمنىڭ اۋماعى بىرنەشە شاقىرىمعا سوزىلعان. ەگەر دەر كەزىندە شارا قولدانباساق، ۇشىپ شىعادى. قازىر بار مۇمكىندىكتى پايدالانىپ، ۋلاۋ جۇمىسىن جۇرگىزىپ جاتىر، - دەدى «رەسپۋبليكالىق فيتوسانيتاريالىق دياگنوستيكا جانە بولجامدار ادىستەمەلىك ورتالىعى» اقتوبە وبلىستىق فيليال باسشىسى گاريفۋللا جولايەۆ.

ونىڭ ايتۋىنشا، كەلەر جىلى شەگىرتكەنىڭ شىعۋ دەرەگى تومەندەيدى.

ايتا كەتەيىك، شەگەرتكەنىڭ شىعۋىنا اۋا رايى تىكەلەي اسەر ەتەدى. كۇن نەعۇرلىم ىستىق بولسا، شەگىرتكە دە سوعۇرلىم تەز تارايدى. ال اقتوبە وبلىسى بويىنشا كۇنى بۇگىنگە دەيىن سالقىن بولىپ، جاڭبىر دا جاۋدى. بۇل دەرناسىلدىڭ دامۋىن تەجەدى، جاستان جاسقا ءوتۋ ۋاقىتىن ۇزارتتى.

- بيىل جاڭبىرلى، ىلعالدى جىل بولدى. ءسويتىپ ءشوپ كوتەرىلىپ كەتتى. بىزگە ءشوپ اراسىنان باقىلاۋ جۇرگىزۋ دە قيىنعا سوقتى. سوعان قاراماستاپ ماماندار جەرگىلىكتى اكىمدىكپەن بىرگە انىقتاپ، ۋلاۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتىر. ماسەلەن ايتەكە بي اۋدانى بويىنشا 27-مامىر كۇنى شەگىرتكەنىڭ شىعۋى بايقالدى. دەگەنمەن مۇندا ءالى دە جۇمىرتقا جاتىر. كەشە عانا ءبىزدىڭ ماماندار بارىپ، رەسەيمەن اراداعى شەكارانى قاراپ كەتتى. سەبەبى رەسەيدەن دە قاۋىپ بار. قازىر بارلىق جەردە شارىقتاۋ شەگىنىڭ بولاتىن جىلى. ءبىز ونداعى ارىپتەستەرىمىزبەن كۇن سايىن حابارلاسىپ، بايلانىسىپ وتىرمىز. ولار دا جاعدايدى قالىپتى ۇستاپ وتىر. جوسپار بويىنشا 22-ماۋسىمنان كەيىن كەزدەسۋ ۇيىمداستىرامىز. ازىرگە ۇشۋ جاسىنا جەتپەگەن سوڭ شەكارادان ۇشۋ دەرەگى تىركەلمەدى، - دەدى گاريفۋللا جولايەۆ.

اقتوبەدە مارتوك، حرومتاۋ، قارعالى، ايتەكە بي، قوبدا سەكىلدى بەس اۋدان رەسەيمەن شەكتەسەدى. رەسپۋبليكالىق فيتوسانيتاريالىق دياگنوستيكا جانە بولجامدار ادىستەمەلىك ورتالىعى مەن ق ر ا ش م اگروونەركاسىپتىك كەشەندەگى مەملەكەتتىك ينسپەكتسيا كوميتەتىنىڭ اقتوبە وبلىستىق اۋماقتىق ينسپەكسياسى شەكارا بەكەتىمەن كەلىسىم جۇرگىزىپ، كولىك ءنومىرى مەن مامانداردىڭ اتى-ءجونىن الدىن الا بەرىپ قويدى. بۇل شەكارادان ەش كەدەرگىسىز وتۋگە سەپتىگىن تيگىزىپ وتىر.

- جەرگىلىكتى اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارىنا، مال جايىلىمدارىنا زالال كەلتىرمەۋ ءۇشىن ۋلاپ جاتىرمىز. مەتوديكا بويىنشا 2-3 جاستا ۋلانادا. ءبىز 2 جاستا ۋلاپ جاتىرمىز. 3 جاسقا جەتكەنىن كۇتسەك 777 مىڭ گەكتار جەردە يتاليالىق پرۋس كوتەرىلىپ كەتەر ەدى. ال 7200 گەكتار جەرلەگى ازيالىق شەگىرتكە بيىل شىقپايدى. ول نۇرا اۋىلىنداعى سۋدىڭ استىندا قالىپ قويدى. كۇش بىرلىكتە ەكەنىن ۇمىتپاعان ءجون. كورگەن جەردى ءبىر-بىرىمىزگە حابارلاپ وتىرساق بارىمىزگە دە جاقسى. بىردەن بايلانىسقا شىعىپ، انىق ورنىن ءبىلىپ، ۋلايدى. ايتقان جەردىڭ كوبىن ءبىز بۇرىن انىقتاپ وتىرمىز، - دەدى ول.

ەسكە سالساق، اقتوبەدە قازىرگى كەزدە ساياق جانە ءۇيىرلى شەگىرتكەنى ۋلاۋ جۇمىسى جۇرگىزىلىپ جاتىر.

اۆتور

التىناي ساعىندىقوۆا

سوڭعى جاڭالىقتار
telegram