بىزگە جاساندى ينتەللەكتىنىڭ قازاقستاندىق مودەلى قاجەت - ەرلان قوشانوۆ
استانا. KAZINFORM - ماجىلىستە قازاقستانداعى جاساندى ينتەللەكتىنى دامىتۋ ماسەلەلەرىنە ارنالعان پارلامەنتتىك تىڭدالىم ءوتتى. بۇل تۋرالى ق ر پارلامەنتىنىڭ ءماجىلىسى ءمالىم ەتتى.
ءماجىلىس ءتوراعاسى ەرلان قوشانوۆ ءوز سوزىندە پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ جاساندى ينتەللەكتىنى دامىتۋ ماڭىزدىلىعىن بىرنەشە رەت اتاپ وتكەنىن ەسكە سالدى. ول تۋرالى مەملەكەت باسشىسى ب ۇ ۇ-نىڭ 80-سەسسياسىنداعى بايانداماسىندا دا، سونداي-اق جۋىرداعى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا دا ايتقان بولاتىن. جولداۋدا پرەزيدەنت ءۇش جىل ىشىندە قازاقستاندى تسيفرلىق مەملەكەتكە اينالدىرۋ مىندەتىن قويدى.
- بىزگە جاساندى ينتەللەكتىنىڭ قازاقستاندىق مودەلى قاجەت. مەملەكەت باسشىسى الدىمىزعا وسىنداي مىندەت قويىپ وتىر. ول - ازاماتتارىمىز ءۇشىن قاۋىپسىز، ەكونوميكاعا ءتيىمدى، ۇلتتىق مۇددەلەرىمىزگە ساي بولىپ، ەلىمىزدىڭ پروگرەسسيۆتى دامۋىنا سەرپىن بەرۋگە ءتيىس. بۇل - جاي عانا جارىس ەمەس، اقىل-وي مەن ءبىلىمنىڭ باسەكەسى. ول بايگەدە وزىق ەلدەردىڭ قاتارىندا بولۋعا ءبىزدىڭ مۇمكىندىگىمىز جەتكىلىكتى. وسى جولدا بۇگىنگى تىڭدالىم جاساندى ينتەلەكتىنى جاپپاي ەنگىزۋ ىسىنە وزىندىك ۇلەس قوسادى دەپ سەنەمىن، - دەدى ەرلان قوشانوۆ.
ءماجىلىس سپيكەرىنىڭ ايتۋىنشا، بۇگىندە جاھاندىق دەڭگەيدە تەحنولوگيالار جارىسى ءجۇرىپ جاتىر. وسى ورايدا جاساندى ينتەللەكتىنى قولدانۋ ەتيكاسى مەن قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىنە ەرەكشە كوڭىل ءبولىنۋى قاجەت. بۇل كۇنى كەشە ماجىلىستە قابىلدانعان زاڭدا كورىنىس تاپتى. ول سونداي-اق جاساندى ينتەللەكت تەحنولوگيالارىنىڭ ەڭبەك نارىعىنا، ءبىلىم بەرۋ سالاسىنا جانە ناقتى ەكونوميكانىڭ سەكتورلارىنا تيگىزىپ جاتقان ءتيىمدى ىقپالىن مىسالعا كەلتىردى. سپيكەردىڭ پىكىرىنشە، جاساندى ينتەللەكت ءقازىردىڭ وزىندە اۋىل شارۋاشىلىعى مەن باسقا دا سالالاردىڭ بولاشاعى عانا ەمەس، بۇگىنىنە اينالۋعا ءتيىس.
ءماجىلىس ءتوراعاسىنىڭ ايتۋىنشا، ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا جاساندى ينتەللەكتىنى قولدانۋ بويىنشا قولدايتىندار دا، وعان قارسى شىققاندار دا بولىپ، قوعامنىڭ ەكىگە ءبولىنۋى - تاعى ءبىر ماڭىزدى جايت. وسى تۇرعىدا پالاتا سپيكەرى جاساندى ينتەللەكت مۇعالىمنىڭ ورنىن الماستىرماي، ونىڭ كومەكشىسى بولۋى ماڭىزدى ەكەنىنە توقتالدى.
سونىمەن قاتار ەرلان قوشانوۆ جاساندى ينتەللەكت تۋرالى زاڭنىڭ قابىلدانۋى - مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرمالارىن ىسكە اسىرۋداعى العاشقى قادام عانا ەكەنىنە نازار اۋداردى. الدا بارلىق مەملەكەتتىك ورگان مەن جۇرتشىلىقتى بىرلەسكەن اۋقىمدى جۇمىس كۇتىپ تۇر.
- مەملەكەتتىك ورگاندار قۇقىقتىق اكتىلەر مەن ەتيكالىق نورمالاردى ازىرلەۋگە كىرىسەدى. بۇل رەتتە تەپە-تەڭدىكتى ساقتاۋ ماڭىزدى. وسى سالانى شامادان تىس رەتتەپ جىبەرمەي، ونىڭ دامۋىنا قولايلى ورتا قالىپتاستىرۋ قاجەت. ءوز كەزەگىندە، دەپۋتاتتىق كورپۋس بۇل ماسەلە بويىنشا ۇيلەستىرۋشى ءرولىن ءارى قاراي دا اتقارۋعا دايىن، - دەدى ءماجىلىس سپيكەرى.
سپيكەر سيفرلاندىرۋدا ۇلكەن سەرپىلىس جاساۋعا ۋاقىت از ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
- ءار مينۋت قىمبات. مەملەكەت باسشىسى ءۇش جىلدىق ناقتى مەرزىمدى بەلگىلەپ بەردى. سوندىقتان ءار سالاعا ارنالعان ناقتى جول كارتالارىن ازىرلەۋ اسا ماڭىزدى. بۇل جۇمىسقا مەملەكەتتىك ورگاندارمەن بىرگە ءماجىلىستىڭ سالالىق كوميتەتتەرى دە اتسالىسۋعا ءازىر، - دەدى ەرلان قوشانوۆ.
سونىمەن بىرگە ول كورسەتكىشتەر قۋماي، ادامداردىڭ كۇندەلىكتى تۇرمىسىنا پايداسىن تيگىزەتىن شەشىمدەر ۇسىنۋعا شاقىردى.
ءماجىلىس ءتوراعاسىنىڭ پىكىرىنشە، ءاربىر جوبا ناقتى پايدا اكەلىپ، قوعامنىڭ تۇراقتى دامۋىنا ىقپال ەتۋگە ءتيىس.
تىڭدالىم بارىسىندا جاساندى ينتەللەكت جانە سيفرلىق دامۋ ءمينيسترىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى جاسلان ماديەۆ، عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ءمينيسترى ساياسات نۇربەك، دۇنيەجۇزىلىك ەكونوميكالىق فورۋمنىڭ ساراپشىسى حەنريك فون شەيل، IT- كومپانيالاردىڭ وكىلدەرى مەن ساراپشىلار ءسوز سويلەدى.
پارلامەنتتىك تىڭدالىم اياسىندا جاساندى ينتەللەكت، سيفرلىق تەحنولوگيالار جانە يننوۆاتسيالار سالاسىنداعى جوبالار كورمەسى ءوتتى. مەملەكەتتىك ورگاندار مەن IT- كومپانيالار مەملەكەتتىك قىزمەتتەر مەن قۇقىق قورعاۋ جۇيەسىنەن باستاپ، مەديتسينا، ءبىلىم بەرۋ، لوگيستيكا جانە قۇرىلىسقا دەيىنگى 20 دان استام جوبا ۇسىندى.
ايتا كەتەيىك، بۇعان دەيىن ءماجىلىس ءتوراعاسى قازاقستان ج ي ەنگىزۋگە دايىندىق رەيتينگىسىندە 76-ورىندا ەكەنىن ايتقان ەدى.
