گازدالعان سۋسىندى ءجيى تۇتىنۋ ادام اعزاسىنا قانداي قاۋىپ توندىرەدى

پەتروپاۆل. KAZINFORM - سالقىنداتىلعان گازدى سۋسىن بۇگىندە تويلاردا عانا ەمەس، كۇندەلىكتى داستارقاندا دا ءجيى تۇرادى. ونىڭ جاعىمدى ءدامى ءتىل ۇيىرگەنىمەن، زياندى جاعى دا از ەمەس. سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى سانيتاريالىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتىنىڭ تەحنيكالىق رەگلامەنتتەر تالاپتارىن باقىلاۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى مارينا داۆلەتبايەۆا گازدالعان ءتاتتى سۋسىندى ءجيى قولدانباۋدى ەسكەرتەدى.

اتالعان مامان بۇل تاقىرىپ بويىنشا ءبىرقاتار ستاتيستيكالىق مالىمەتتى مىسالعا كەلتىردى. اتاپ ايتار بولساق، ءتاتتى گازدالعان سۋسىندى قازاقستان حالقىنىڭ %65- دان استامى اندا-ساندا تۇتىنادى ەكەن. ونىڭ ىشىندە 6 مەن 9 جاس ارالىعىنداعى بالالاردىڭ ۇشتەن ءبىر بولىگى اپتاسىنا ءبىر نەمەسە ودان دا كوپ رەت ىشسە، %16,7- ى كۇندەلىكتى ىشەدى.

گازدالعان سۋسىنداردىڭ قۇرامى جاپسىرماسىندا كورسەتىلگەن جانە تۇتىنۋشى ءۇشىن قۇپيا ەمەس - بوياعىشتار، حيميالىق قوسپالار، ستابيليزاتورلار، قىشقىلدار، كونسەرۆانتتار، كومىرقىشقىل گازى جانە سۋدان تۇرادى. كومىرقىشقىل گازى ادامدار ءۇشىن قاۋىپسىز، ال سۋمەن ارالاسقان جاعدايدا دەنساۋلىققا زياندى بولىپ شىعادى. گازدىڭ سۋمەن قوسىندىسى كومىر قىشقىلىن بەرەدى، ال ول اسقازان مەن اسقازان-ىشەك جولدارى ءۇشىن قاۋىپتى ەرىتىندى، اعزادا تىتىركەنۋدى جانە قابىنۋ پروتسەستەرىن تۋدىرادى.

«كىشكەنتاي بالالاردىڭ راتسيونىنداعى ءتاتتى گازدالعان سۋسىنداردى شەكتەۋ كەرەك. مينەرالدى سۋدى ءىشۋ پايدالى، ول دەنەنى ەلەكتروليتتەرمەن قانىقتىرادى، ال ءتاتتى گازدالعان سۋدى كوپ تۇتىنۋ ءتىستىڭ ەمالىن بۇزادى. سونداي- اق مۇنداي سۋسىن قۇرامىندا فوسفور قىشقىلىنىڭ تۇزدارى بار. سوندىقتان ءجيى قولدانعاندا فوسفوردىڭ مولشەرى ارتىپ، باسقا ماڭىزدى مينەرالدى زاتتاردىڭ، ماسەلەن سۇيەك تىعىزدىعىنا جاۋاپ بەرەتىن كالتسيدىڭ جويىلۋىنا اكەلەدى. سالدارىنان سۇيەكتەردىڭ سىنعىشتىعى ارتادى، جاراقات الۋ قاۋپى جوعارىلايدى. ۇشىنشىدەن، ءتاتتى گازدالعان سۋدا قانت مولشەرى وتە كوپ بولعاندىقتان، ونى ءجيى تۇتىنۋ سەمىزدىككە جانە قانت ديابەتىنىڭ دامۋىنا اكەلۋى مۇمكىن»، - دەيدى سانيتار دارىگەر.

ماماننىڭ ايتۋىنشا، ءتاتتى گازدالعان سۋسىنداردى ۇناتاتىنداردا، سونىمەن قاتار جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارىنىڭ دامۋى مۇمكىن. بۇدان بولەك ۇيقى بەزىنىڭ ونكولوگياسىن تۋدىرۋى قاۋپى بار، بۇل - سۋسىندا قانتتىڭ ارتىق بولۋى ۇيقى بەزىنە اۋىرتپالىق تۇسىرەتىندىكتەن. سالدارىنان ينسۋليننىڭ كوبەيۋى باستالادى. مۇنداي سۋسىننىڭ ورتاشا العاندا، ءبىر بانكاسىنىڭ قۇرامىندا شامامەن 40 گرام، ياعني، 8-10 شاي قاسىق قانت بار.

«ءار نارسەنىڭ شەگى بار. مولشەردەن ارتىق تۇتىنعاندا ادامدا السىزدىك پايدا بولىپ، ۇيقى باسۋ، ەڭبەككە قابىلەتتىلىك تومەندەۋى مۇمكىن. التسگەيمەر اۋرۋى، اعزانىڭ سۋسىزدانۋى، قان قىسىمىنىڭ جوعارىلاۋى سياقتى اۋرۋلار دا كوپ جاعدايدا پايدا بولۋى عاجاپ ەمەس.

«گازدالعان سۋسىندار ءوسىپ كەلە جاتقان بالانىڭ دەنساۋلىعىنا اسا زياندى. 2022 -جىلى «قوعامدىق تاماقتانۋ وبەكتىلەرىنە قويىلاتىن سانيتاريالىق- ەپيدەميولوگيالىق تالاپتار» سانيتاريالىق قاعيدالارىمەن ءبىلىم بەرۋ جانە تاربيەلەۋ نىساندارىندا، مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمداردا، بالالار ۇيلەرىندە، بالالاردىڭ ساۋىقتىرۋ جانە ساناتوري وبەكتىلەرىندە بالالاردىڭ تاماقتانۋ راتسيونىنا گازدالعان سۋسىنداردى ەنگىزۋگە جانە ساتۋعا تىيىم سالىندى. ءتاتتى گازدالعان سۋسىندارعا قىزىقپاڭىز، ونى از مولشەردە تۇتىنۋ كەرەك نەمەسە ونى پايدالى سۋسىندارمەن الماستىرعان ءجون. تابيعي شىرىندار، ۇيدە جاسالعان كومپوتتار مەن ليموناد، ءتۇرلى جەمىس-جيدەكتەن جاسالعان مورستارعا ءشولىڭ قانادى جانە دەنساۋلىققا دا پايدالى»، - دەيدى مارينا داۆلەتبايەۆا.

اۆتور

اقەركە داۋرەنبەك قىزى