قىتاي تانۋشى كلارا حافيزوۆانىڭ دالا بيلەۋشىلەرى مەن ولاردىڭ ديپلوماتياسى تۋرالى كىتابى شىقتى

None
الماتى. قازاقپارات - الماتىدا تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، تانىمال قىتايتانۋشى، ق ر پرەزيدەنتى جانىنداعى ق س ز ي ارداگەرى كلارا حافيزوۆانىڭ «XVIII- XIX عاسىرلارداعى دالا بيلەۋشىلەرى جانە ولاردىڭ ديپلوماتياسى» اتتى مونوگرافياسىنىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارت ءتىلشىسى.

شاراعا شىعىستانۋشىلار، ساياساتتانۋشىلار، ق ر ۇ ع ا اكادەميكتەرى، بەلگىلى قوعام جانە ساياسي قايراتكەرلەر، ديپلوماتتار مەن ب ا ق وكىلدەرى قاتىستى.

ق ر پرەزيدەنتى جانىنداعى قازاقستان ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى ەركىن تۇقىموۆتىڭ سوزىنشە، مونوگرافيا ەكى عاسىر بويى قازاق مەملەكەتتىلىگىن، اۋماقتىق تۇتاستىعى مەن ۇلتتىق بىرلىگىن ساقتاپ قالۋ جولىنداعى قازاق حاندىعى بيلەۋشىلەرىنىڭ ءۇش ۇرپاعىنىڭ قىزمەتىنە ارنالعان.

«كلارا شايسۇلتان قىزى اسا قيىن باعىت - قىتايتانۋ سالاسىندا ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن ناعىز عالىمنىڭ قايسارلىعىنىڭ ۇلگىسى. جانقيارلىق قىزمەتى جاس زەرتتەۋشى-عالىمداردى تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ شىعىستانۋ جانە قىتايتانۋ عىلىمدارىنىڭ دامۋىنا ۇلەس قوسۋعا شابىتتاندىرادى. قازاقستاندا قىتايتانۋ مەكتەبى ءالى قالىپتاسۋ ساتىسىندا، سوندىقتان كلارا شايسۇلتان قىزىنىڭ ەڭبەگى سەكىلدى ءاربىر مونۋمەنتالدى تۋىندىنىڭ قۇنى التىنمەن باعالانادى. قىتاي تانۋ - قاجەتتى ءبىلىم كولەمى، قۇزىرەتتىلىك دەڭگەيى، قىتاي ءتىلىن ءبىلۋى جانە ت. ب. ەسكەرىلەتىن كۇردەلى باعىت. سوندىقتان، بۇگىنگى تاڭدا ق س ز ي قىتايتانۋ بويىنشا زەرتتەۋلەردىڭ باستاماشىسى بولىپ، وسى باعىتتىڭ دامۋىنا ىقپال ەتۋى ماڭىزدى. سەبەبى، ەرتە مە، كەش پە جۇيەلى مەكتەپتىڭ قالىپتاسارى داۋسىز»، - دەدى ينستيتۋت ديرەكتورى.

اۆتوردىڭ ايتۋىنشا، كىتاپتا قازاق بيلەۋشىلەرىنىڭ ءۇش ۇرپاعىنىڭ ءومىربايانى ارقىلى ولاردىڭ ەكى عاسىرعا جالعاسقان ديپلوماتيالىق كەلبەتى سيپاتتالادى. حالىقارالىق قاتىناستاردىڭ كۇردەلى كەزەڭىندە قازاق مەملەكەتتىلىگىن، اۋماقتىق تۇتاستىعى مەن ۇلتتىق بىرلىگىن ساقتاۋداعى ۇزدىكسىز كۇرەسى دالەلدى باياندالادى. حاندىقتىڭ ازات كەزەڭى مەن رەسەي يمپەرياسى جويىپ جىبەرگەننەن كەيىنگى تاعدىرى دا قامتىلعان.

«بۇل ەڭبەكتە نەگىزىنەن ابىلمامبەت، ابىلاي حان، ابىلفەيىز سۇلتان جانە ونىڭ ۇرپاقتارى: ورىس، التىنسارى، جوشى، سارت يۋچين، كەنەسارى، عۇبايدوللا، ءالي سۇلتاندار، ابىلاي حاننىڭ ۇلى سوك سۇلتان، تەزەك، شوقان ءۋاليحانوۆ، جوڭعار حانى داباشى (داۆاتسي)، تولە ءبي مەن قابانباي، قوجابەرگەن، بەردىقوجا باتىرلار جانە تاعى باسقالارى تۋرالى جازىلدى. مىسالى، وقىرماندار كىتاپتا ۇزىندىلەرى بەرىلگەن كەيبىر قۇجاتتاردىڭ تولىق اۋدارماسىن «سين يمپەرياسى مەن قازاق حاندىعىنىڭ قارىم-قاتىناسى»، «شىعىس تۇركىستان مەن ورتا ازيا تاريحى بويىنشا ماتەريالدار مەن قىتاي قۇجاتتارى»، «وركەنيەتتەر توعىسىنداعى شىعىس ديپلوماتياسى» جيناقتارىنان تابا الادى»، - دەيدى كلارا حافيزوۆا.

ايتا كەتەيىك، كىتاپتى ق ر پرەزيدەنتى جانىنداعى قازاقستاننىڭ ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتى باسىپ شىعاردى. ەلىمىزدەگى كىتاپحانا مەن وقۋ ورىندارىنا تەگىن تاراتىلادى. سونىمەن قاتار، ەلەكتروندى نۇسقاسى دا بار.

سوڭعى جاڭالىقتار
telegram