ءاليحان سمايىلوۆ «سامۇرىق- قازىنا»، «بايتەرەك»، «قازاگرو» تۋرالى ايتتى

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - پارلامەنت ماجىلىسىندە وتكەن ۇكىمەت ساعاتىندا ق ر پرەمەر- ءمينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى- قارجى ءمينيسترى ءاليحان سمايىلوۆ «قازاگرو» حولدينگىندە قانشا قارجى ۇنەمدەلگەنىن ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

شارا بارىسىندا دەپۋتاتتار «قازاگرو» حولدينگىنىڭ اينالاسىندا تۋىنداعان ماسەلەنى كوتەردى.

«جىل سايىن ۇكىمەت پەن ەسەپ كوميتەتىنىڭ ەسەبىن تالقىلاۋ كەزىندە كۆازيمەملەكەتتىك سەكتورداعى ءبىرقاتار ءىرى كومپانيانىڭ قىزمەتى دەپۋتاتتىق كورپۋستىڭ نارازىلىعىن تۋدىرادى. بيۋدجەت قاراجاتىنىڭ ميللياردتاعان تەڭگەسى ءتيىمسىز پايدالانىلادى، ۋاقىتىلى جۇمسالمايدى، كەي كەزدەرى ولار ارنايى شوتتاردا مۇلدەم پايدالانىلماي جاتادى. مىسال رەتىندە «قازاگرو» حولدينگىن الايىق. سوڭعى ءتورت جىل ىشىندە ولارعا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن شامامەن 473 ميلليارد تەڭگە بولىنگەن. 2016 -جىلى حولدينگ شىعىندارى 92,3 ميلليارد تەڭگەنى، 2018 -جىلى 126 ميلليارد تەڭگەنى قۇرادى. وسى جىلدارى ولار مەملەكەتكە ءبىر تەڭگە دە ديۆيدەند تولەگەن جوق»، - دەپ توقتالدى دەپۋتات جەكسەنباي دۇيسەبايەۆ.

وسى ورادا ول مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى اياسىندا مەملەكەتتىك حولدينگتەر، ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ تيىمدىلىگىنە جۇرگىزىلگەن تالداۋدىڭ قورىتىندىسىن سۇرادى.

ءوز كەزەگىندە ءاليحان سمايىلوۆ اتالعان تاپسىرما بويىنشا ءتيىستى جۇمىس توبى قۇرىلعانىن اتاپ ءوتتى. ۇلتتىق حولدينگتەر بويىنشا «سامۇرىق- قازىنا»، «بايتەرەك» جانە «قازاگرو» جۇمىستارىنا ءتيىستى تالداۋ جۇرگىزىلدى.

«نەگىزگى كەمشىلىكتەرگە توقتالساق، اتالعان حولدينگتەردىڭ ءرولى مەن ورنى ءبىزدىڭ مەملەكەتتىك جوسپارلاۋ جۇيەسىندە جوق دەپ ايتۋعا بولادى. ەكىنشىدەن، كەيبىر ينۆەستيتسيالىق جوبالارى ءتيىمسىز. سوسىن، بورىشتىق مىندەتتەمەلەرىنىڭ ءوسۋى بايقالادى. وسىنداي كەمشىلىكتەر كورىندى. وسىعان سايكەس، ءتيىستى ۇسىنىستاردى بەردىك. بىرىنشىدەن، مەملەكەتتىك حولدينگتەردىڭ ستراتەگيالىق جوسپارلاۋ جۇمىستارىن جەتىلدىرۋ كەرەك جانە ولاردىڭ كورسەتكىشتەرىن مەملەكەتتىك جوسپارلاۋ جۇيەسىنىڭ كورسەتكىشتەرىنە سايكەستەندىرۋىمىز قاجەت. ەكىنشىدەن، ولاردىڭ ساتىپ الۋلارىن ءبىرىڭعاي زاڭمەن قامتاماسىز ەتۋىمىز كەرەك. قازىر ءبىرىڭعاي ساتىپ الۋ زاڭناماسى بويىنشا جوباسىن ازىرلەپ جاتىرمىز»، - دەدى ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى.

ونىڭ سوزىنە قاراعاندا، وسى باعىتتا ءبىرقاتار ۇسىنىستار بىلتىر جەلتوقسان ايىندا پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنە ەنگىزىلدى.

«قازاگرو» حولدينگىن جەكە ايتاتىن بولساق، وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر، بىلتىر «قازاگرونىڭ» الدىندا وڭتايلاندىرۋ بويىنشا ۇلكەن تاپسىرمالار قويىلدى. ناتيجەسىندە، قازىر ءبىز كورىپ وتىرمىز، شتات سانى قىسقاردى. بيىل تاعى دا «قازاگرونىڭ» شىعىندارى 2 ميلليارد تەڭگەگە ازايادى. جالپى، شىعىندار ون بەس ەسە ازايىپ، بيىل ولار تازا تابىسقا شىعادى. سالانى قارجىلاندىرۋ 77 ميلليارد تەڭگەگە، ياعني، 400 ميلليارد تەڭگەدەن 477 ميلليارد تەڭگەگە ۇلعايدى. ەندى بۇل العاشقى ناتيجەلەر»، - دەيدى ءا. سمايىلوۆ.

ونىڭ پايىمىنشا، اۋىل شارۋاشىلىعىن قارجىلاندىرۋعا نەگىزدەلگەن ينستيتۋتتار بولۋى كەرەك.

«... ەگەر ءبىز بۇل حولدينگتى تاراتىپ تاستاپ، تەك بانك سەكتورىنا سەنەتىن بولساق، بانكتەر ەشقاشان ول جەرگە (اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنا) بارمايدى. نەگە دەسەڭىز، ولاردىڭ تالاپتارى وتە قاتال. سوندىقتان اۋىل شارۋاشىلىعىن قولجەتىمدى تاريف بويىنشا قارجىلاندىراتىن مەملەكەتتىك ينستيتۋتتار كەرەك. ءسىز ايتقانداي، جۇمىسىن وڭتايلاندىرۋىمىز كەرەك، تيىمدىلىگىن كوتەرۋىمىز كەرەك»، - دەدى ءاليحان سمايىلوۆ.

اۆتور رۋسلان عابباسوۆ