قوناققا قويدىڭ باسىن قويۋ ءداستۇرى قالاي پايدا بولعان؟
اكەسى قىزىنىڭ بۇل قىلىعىنا الدىن قارسى بولىپ، سوسىن كەلىسىمىن بەرىپتى.
قىزىنىڭ الداعى جاي-كۇيىنە الاڭداعان اكەسى مالىنىڭ ۇشتەن ءبىرىن ءبولىپ بەرىپ جايلى جاساۋىمەن، ءجون-جورالعىسىمەن ۇزاتىپتى.
بىرنەشە جۇما وتكەن سوڭ الگى بايدىڭ مالى كەنەتتەن، بىرتىندەپ قىرىلا باستايدى. ايدىڭ امانىندا قارا قۇيىنداي كەسىرگە تاپ بولعان باي كوپ ۇزاماي تاقىر كەدەيگە اينالىپتى.
توبەدەن جاي تۇسكەندەي كۇيدە قالعان بەيشارا كورشى اۋىلدىڭ كورەگەن ادۋىندى اقساقالىنان ماسەلەنىڭ ءمانىسىن سۇراپتى.
الگى اقساقال، بايعا، مالىڭنىڭ قۇتى كەتكەندىگىن ايتا كەلە، قىزىنىڭ جاساۋىنا قوسقان مالىنا ەرىپ كەتكەن، بوساعادا تىنىمسىز شاۋىلدەك قاندەن- ءيتتى باي مالىنىڭ قۇتى ەكەندىگىن بولجاپ بەرىپ، سول ءيتتى قايتا وزىنە الدىرعان سوڭ عانا شاڭىراعىنىڭ قۇتى كەلىپ، بەرەكەسى كىرەتىنىن جەتكىزەدى.
مۇنى ەستىگەن باي، الگى ءيتتى الدىرۋ ءۇشىن ەكى جەندەتىن قىزىنىڭ اۋلىنا سۋىت جىبەرىپتى.
ەكى جەندەت، ءيتتى تاۋىپ ارى قۋىپ، بەرى قۋىپ، ۇستاي الماي ءيتتىڭ ابدەن سىلىكپەسىن شىعارىپ، شارشاتىپ، اقىرى ءولتىرىپ تىنىپتى.
ءبىراق، قاندەن- يت ولەرىنىڭ الدىندا، قويلاردىڭ اراسىندا، ءبىر قوزىنى تىستەپ وتكەنىن جەندەتتىڭ ءبىرى سەزىپ قالادى.
جەندەتتەر بولعان جايدى، تۇگەل باي مەن كورەگەن اقساقالعا جەتكىزەدى.
كورەگەن اقساقال، باي مالىنىڭ قۇتى قاندەن- يتتەن ءالى قوزىعا وتكەنىن ايتادى. سوسىن كورەگەن اقساقالدىڭ نۇسقاۋىمەن، باي قىزىنىڭ اۋلىنا قوناققا كەلىپ، قوناقاسىنا تۋرا سول يت تىستەگەن قوزىنى سويدىرتىپ، كادەمەن كەلگەن قوزىنىڭ باسىن الدىنا الىپ، ءبىر قۇلاعىن كەسىپ الىپ، اق ماتاعا وراپ، اۋلىنا كەلىپ بالالارى مەن نەمەرەلەرىنە ءبولىپ بەرىپتى.
سول كۇننەن باستاپ بايدىڭ بەرەكەسى كىرىپ، مالىنىڭ باسى كوبەيىپ، كوپ ۇزاماي قايتادان بايعا اينالىپتى.
بۇل جاعدايدان سوڭ، الگى باي، كەز-كەلگەن سويىلعان مالدىڭ باسىن قوناققا تارتاردىڭ الدىندا، ءبىر قۇلاعىن كەسىپ الىپ، اتا-بابامنان كەلە جاتقان اۋليەتىمىزدىڭ قۇتى، وزىمىزدە قالسىن دەپ، ەر بالالارىنا ءبولىپ بەرىپ، سوسىن، ءبىر قۇلاعى جوق باستى ۇيگە كەلگەن قوناعىما اس بولسىن - دەپ، ورتاعا قويادى ەكەن.
سودان باستاپ ءيسى قازاققا تاراپ كەتكەن بۇل ءداستۇر، بۇگىندە بىرەۋ بىلسە، بىرەۋ بىلمەي، جيىنداردا باستى ەكى قۇلاعىمەن الىپ كەلەتىن جاعدايلار كەزدەسىپ جاتادى.
