سىرتقى ىستەر ءمينيسترى قىتايدىڭ قازاقستانداعى جاڭا ەلشىسىمەن كەزدەستى
كەزدەسۋ بارىسىندا ەكىجاقتى ساياسي قاتىناستاردىڭ جاي-كۇيى مەن كەلەشەگى، قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق، مادەني-گۋمانيتارلىق ىنتىماقتاستىقتىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى، قاۋىپسىزدىك پروبلەمالارى بويىنشا ءوزارا ىقپالداستىق تالقىلاندى.
ءوزارا قىزىعۋشىلىق تۋدىراتىن قازىرگى زامانعى وزەكتى ماسەلەلەردىڭ بۇكىل سپەكترى بويىنشا ديالوگتى دامىتۋدىڭ ماڭىزدىلىعى ايرىقشا اتاپ ءوتىلدى. قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ق ح ر- عا مەملەكەتتىك ساپارى جانە ونىڭ 2018-جىلدىڭ ماۋسىم ايىندا ش ى ۇ سامميتىنە قاتىسۋى قورىتىندىسى نەگىزىندە قول جەتكىزىلگەن ەكىجاقتى كەلىسىمدەردى جۇزەگە اسىرۋ بارىسىن تالقىلاۋعا ەرەكشە نازار اۋدارىلدى.
ق. ءابدىراحمانوۆتىڭ ايتۋىنشا، استانا مەن بەيجىڭ اراسىنداعى جان-جاقتى تابىستى ىنتىماقتاستىق، نەگىزىنەن ەرەكشە دوستىق جانە سەنىمدى قاتىناستار ورناتقان ەكى ەل باسشىلارى كۇش-جىگەرلەرىنىڭ ارقاسىندا مۇمكىن بولدى.
سوڭعى جىلدارى «نۇرلى جول» جاڭا ەكونوميكالىق جوباسىن «بەلدەۋ جانە جول» باستاماسىمەن ۇشتاستىرۋمەن قاتار، ءبىرقاتار ءىرى ينۆەستيتسيالىق جوبالار جۇزەگە اسىرىلدى. قىتاي قازاقستاننىڭ ءىرى سىرتقى ساۋدا سەرىكتەسى بولىپ تابىلادى، سونىمەن بىرگە استانا، قازاقستاننىڭ ونىمدەرىن، ەڭ الدىمەن اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن قىتاي نارىعىندا كەڭەيتۋگە مۇددەلى.
وسى جىلدىڭ قىركۇيەك ايىندا استانا قالاسىندا «بەلدەۋ جانە جول» باستاماسىنىڭ 5 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي 130 دان استام قىتايلىق ىسكەرلىك توپتار وكىلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن ۇيىمداستىرىلعان بيزنەس-فورۋمنىڭ ناتيجەسى جوعارى باعالاندى.
تاراپتار وندىرىستىك قۋاتتاردى دامىتۋ باعدارلاماسىن ودان ءارى ىسكە اسىرۋعا قىزىعۋشىلىق تانىتتى. بۇگىنگى كۇنى جالپى قۇنى 27 ميلليارد دوللاردى قۇرايتىن 51 بىرلەسكەن جوبا بويىنشا جۇمىس جۇرگىزىلۋدە، ونىڭ ىشىندە جالپى قۇنى 2,5 ميلليارد دوللاردى قۇرايتىن 9 جوبا ىسكە قوسىلدى.
وسى رەتتە، تاراپتار جوعارى ۇكىمەتتىك دەڭگەيدەگى الداعى جوسپارلانعان كەزدەسۋلەرگە دايىندىق ماسەلەلەرىن تالقىلادى جانە ولاردىڭ ناتيجەلەرى ەكى ەل اراسىنداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق جانە ينۆەستيتسيالىق قاتىناستاردىڭ بارلىق سپەكترىن دامىتۋعا وڭ سەرپىن بەرەتىنىن اتاپ ءوتتى.
ق ح ر ەلشىسى، پرەزيدەنت ن. نازاربايەۆتىڭ قازاقستان حالقىنا جولداۋىنىڭ مازمۇنىن جوعارى باعالاپ، 2019-جىلدى جاستار، تۋريزمدى قولداۋ، شىمكەنت قالاسىنىڭ ۇلگىسىنە سايكەس مەگاپوليستەردى دامىتۋ جىلى دەپ جاريالاۋ سياقتى ءبىرقاتار باستامالاردى جۇزەگە اسىرۋعا قىتاي تاراپىنىڭ قىزىعۋشىلىعىن ءبىلدىردى.
سونىمەن قاتار، كەزدەسۋ بارىسىندا، تاراپتار ق ح ر- داعى قازاق دياسپوراسىنىڭ قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى «دوستىق كوپىرى» رەتىندە سانالاتىنىن اتاپ ءوتتى. سونىمەن بىرگە، ش ۇ ا ا ەتنيكالىق قازاقتاردىڭ قۇقىقتارى مەن مۇددەلەرىن قورعاۋعا بايلانىستى ماسەلەلەر ءوزارا سەنىمدىلىك، تاتۋ كورشىلىك، قۇرمەتتەۋ قاعيداتتارى نەگىزىندە جانە ستراتەگيالىق ارىپتەستىكتىڭ جوعارى دەڭگەيىندەگى رۋحىندا وڭ شەشىلەتىن بولادى دەگەن ۋاعدالاستىققا قول جەتكىزىلدى.