ەردەن قاجىبەك: شەتەلدىك قازاق دياسپورالارى تىلدىك جاردەمگە ءزارۋ

الماتى. قازاقپارات - الماتىدا دوستىق ۇيىندە «لاتىن ءالىپبيى - الەم قازاقتارىنىڭ رۋحاني تۇتاستىعىنىڭ نەگىزى» تاقىرىبىندا دوڭگەلەك ۇستەل ءوتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

احمەت بايتۇرسىن ۇلى اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتى مەن حالىقارالىق «قازاق ءتىلى» قوعامىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن وتكىزىلگەن جيىندا لاتىن گرافيكاسىنداعى ءالىپبيدىڭ كەيبىر تۇستارى تالقىلاندى.

احمەت بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، ق ر  ۇ ع ا كوررەسپوندەنت- مۇشەسى قاجىبەك ەردەننىڭ ايتۋىنشا، شەتەلدىك قازاق دياسپورالارى تىلدىك جاردەمگە ءزارۋ.

«قازاق حالقىنىڭ ءبىر بولىگى شەتەلدە ءومىر سۇرەدى. بۇكىل شەتەلدىك قازاق دياسپورالارى تىلدىك ماسەلە بويىنشا جاردەمگە ءزارۋ. جاستاردىڭ كوبى ءتىل بىلمەيدى. قازاقتار كوپ شوعىرلانعان جەرلەردە تىلدىك ورتالىقتاردى اشۋ كەرەك. لاتىنعا كوشۋ بارىسىندا وسى ماسەلەلەردى دە قولعا الۋعا ءتيىسپىز»، - دەدى قاجىبەك ەردەن.

پروفەسسوردىڭ سوزىنشە، ەملە ەرەجەلەرىنىڭ نۇسقالارى جىل سوڭىنا دەيىن دايىندالادى.

«لاتىن الىپبيىنە كوشۋ بارىسىندا ەملە ەرەجەلەرى جاسالادى. جىل اياعىنا دەيىن باستى ەرەجەلەردىڭ نۇسقالارى دايارلانادى. كەلەسى جىلى ورفوگرافيالىق، ورفوەپيالىق انىقتاۋىشتار مەن سوزدىكتەردىڭ تولىق جيىنتىعى شىعادى. تەرمينولوگيا، اتاۋ سالاسى، ونوماستيكا، ءتىل مادەنيەتى وقۋلىقتارى جارىق كورەدى»، - دەدى ول.

ەلىمىزدە احمەت بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتىنان بولەك ءتىل ماسەلەسىمەن شۇعىلداناتىن «ءتىل - قازىنا» ۇلتتىق ورتالىعى قۇرىلعان بولاتىن.

«قازاق ءتىلىنىڭ لاتىنعا كوشۋ رەگلامەنتى 3 كەزەڭنەن تۇرادى. 1 كەزەڭگە بايلانىستى جۇمىس جوسپارىمىزدى جاساپ قويدىق. جاڭا جىلعا دەيىن ناتيجەسى شىعادى. قازىرگى ۋاقىتتا ءبىزدىڭ عالىمدار ورفوگرافيالىق ەرەجەلەرمەن جۇمىس ىستەۋدە»، - دەدى ورتالىقتىڭ باس ديرەكتورى عاريفوللا ەسىم.

اكادەميك حالىق پىكىرىمەن ساناسۋ - لاتىن قارپىنە كوشۋدە ءساتتى قادام دەپ ەسەپتەيدى.

«بىز بۋرابايدا دەمالىپ جاتقان بالالار اراسىندا سىناق جۇرگىزدىك. ولارعا تاپسىرما بەرۋ بارىسىندا قاي نۇسقانىڭ ىڭعايلى ەكەنىن زەرتتەدىك. قولىمىزداعى جۇمىستاردى ءالى دە انىقتاۋ ۇستىندەمىز. عىلىمي زەرتتەۋ جۇرگىزگەن بولەك تە، حالىقپەن بەتپە- بەت وتىرىپ جۇمىس ىستەگەن بولەك. الداعى ۋاقىتتا وسى ماقساتپەن باسقا ايماقتاردا دا پروباتسيا جۇرگىزەتىن ويىمىز بار»، - دەدى عاريفوللا ەسىم.

سونداي- اق لاتىن ءالىپبيىن ەنگىزۋ بارىسىندا موبيلدى قوسىمشا جاسالۋى مۇمكىن ەكەنى ايتىلدى.

ۇكىمەت جوسپارىنا ساي 2020 -جىلدان باستاپ مەكتەپكە دايارلىق توبى لاتىن ءالىپبيىن مەڭگەرە باستايدى. 2021 -جىلى 1 - سىنىپتان باستاپ مەكتەپ باعدارلاماسىنا ەنگىزىلەدى. ءارى قاراي ناقتى جوسپار جاسالىپ، بارلىق سالا بويىنشا لاتىن گرافيكاسىنا كوشۋ جۇمىستارى جۇرەدى. قازىرگى تاڭدا ۇستازدار كورپۋسىنىڭ ءبىلىمىن جەتىلدىرۋ شارالارى وتۋدە.

اۆتور: ارايلىم جولداسباي