قىزىلوردادا كۇيەۋدەن قايتىپ كەلگەن قىزعا قايتادان بەتاشار جاساۋ داستۇرگە اينالىپ كەلەدى

استانا. قازاقپارات - ەل ىشىندە ەستىمەگەن كوپ دەمەكشى، سىر وڭىرىندە سالت- داستۇردەن اتتاعىسى كەلمەيتىندەر اراسىندا كۇيەۋدەن قايتىپ كەلگەن قىزعا قايتادان بەتاشار جاسايتىندار كەزدەسەدى ەكەن.

بۇل ءۇردىس تۋرالى تولىعىراق وڭىردەگى NUR. KZ ءتىلشىسى حابارلايدى.

قىزىلوردا قالاسىنىڭ تۇرعىنى ايدانا ءالىمقۇل (ەسىمى وزگەرتىلگەن) وسىدان بىرنەشە جىل بۇرىن كۇيەۋىمەن اجىراسۋعا ءماجبۇر بولىپتى. اراعا ءبىراز ۋاقىت سالعاننان كەيىن باسقا ازاماتتى جولىقتىرىپ، ۇسىنىسىن قابىلداعانىن ايتادى.

«قازىرگى كۇيەۋىم مۇلدەم وتباسىن قۇرماعان جىگىت. مەنىڭ بۇرىن اجىراسقانىما قاراماستان، ۇسىنىس جاساپ، ۇيىمە قۇدا ءتۇسىپ كەلدى. اتا-ەنەم توي جاسايتىنىن ايتتى. ۇلىنىڭ قۋانىشتارىن دۇركىرەتىپ وتكىزگىلەرى كەلدى. قالىڭ مالىمدى تولەپ، مەيرامحانا جالداپ، بەتىمدى اشتى»، - دەيدى ايدانا.

جاس كەلىننىڭ جاڭا تۋىسقاندارىنىڭ كوبىسى بۇرىن ونىڭ وتباسى بولعانىنان بەيحابار ەكەن. جاقىندارى جاسىرىپ كەلەدى ەكەن.

جالپى، قازاق سالت-داستۇرگە، ىرىم-تىيىمعا باي حالىق. ەجەلدەن قالىپتاسقان داستۇرلەرىمىز ۋاقىت وتە كەلە كوپ وزگەرىسكە ۇشىراپ جاتقانى بەلگىلى. بىرەۋلەرى ساقتالسا، ەندى ءبىرى مۇلدەم ۇمىت بولىپ كەتتى. سونىڭ ىشىندە كۇيەۋدەن قايتىپ كەلگەن قىزعا قايتادان بەتاشار جاسايتىندار دا كەزدەسەدى.

بۇگىنگى كۇنى ۇلتتىق داستۇرلەرىمىزدىڭ ءبىرازى ساقتالماي كەلە جاتقانى جاسىرىن ەمەس. كەلىنشەك ەكىنشى رەت كۇيەۋگە تيسە دە، اق كويلەك كيىپ، دۇركىرەتىپ توي جاسالىنادى. ايەلدىڭ قايتادان بەتى اشىلىپ، بۇرىڭعى ءومىرى جايلى ءتىس جارىپ ايتىلمايدى. بۇل قالىپتاسىپ كەلە جاتقان ءۇردىس. ۇلىنىڭ باقىتى ءۇشىن بارىنە كونگەن اتا- انا بالالارىنىڭ تاڭداۋىمەن كەلىسپەسكە امالدارى تاعى جوق.

بەتاشار سالتى تۋرالى دىندە ايتىلماعان. سول سەبەپتەن دە ءدىن قىزمەتكەرلەرى بۇل تۇرعىدا ناقتى پىكىر ايتا المايتىندارىن جەتكىزدى.

وسى ورايدا كەلىندەرىنە ونەگەلى ەنە بولىپ وتىرعان تەلەجۋرناليست ايتكۇل شالعىنبايەۆامەن پىكىرلەسكەن بولاتىنبىز. قازاقتىڭ سالت- داستۇرلەرىن جاقسى بىلەتىن مامان، بۇل تاقىرىپتىڭ قوعام ءۇشىن وتە وزەكتى ەكەنىن ايتتى.

«قازاقتىڭ سالتى بويىنشا كۇيەۋگە ءتيىپ شىققان كەلىنشەكتىڭ بەتىن اشپايدى. ەكى جاق كەلىسىپ، ۇلكەندەردىڭ باتاسىن الادى. كادە-كاۋمەتتەرىن وڭايلاتىپ، ءوزارا كەلىسىممەن جاسايدى. ءبىراق جاڭا زاماننىڭ لەبىمەن اق كويلەك كيمەسە دە، توي جاساپ، دۇرىلدەتىپ وتكىزەتىندەرى بار. ءتىپتى قايتادان بەتىن اشاتىندار دا بار. قازاق «ەسىك كورگەن» دەپ بۇرىن كۇيەۋدە بولعان كەلىنشەكتەردىڭ بەتىن اشپاعان»، - دەيدى ايتكۇل اپاي.

«نەگىزىنەن بەتاشار جاڭادان تۇسكەن كەلىنگە جاسالادى. ەل ەكىنشى مارتە تۇرمىس قۇرىپ جاتقان ايەلدىڭ بەتىن اشۋ ۇيات. ءبىزدىڭ قازاقي داستۇرىمىزگە جات دۇنيە. سول سەبەپتەن دە وسى ولقىلىقتى جويۋىمىز قاجەت»، - دەيدى كونەكوز قارت تا ءابدىلدا جۇباتقانوۆ.

جاسى سەكسەننەن اسقان اقساقال توي يەلەرى وسى جاعدايدى ەسكەرۋلەرى قاجەت ەكەنىن ايتادى.

قازاق داستۇرلەرىنىڭ قاسيەتتىلىگى سول، كوپشىلىكتى تاربيەلىككە باۋليدى. ەجەلدان اتا- بابالارىمىز قالىپتاستىرعان ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىز ءمانىن جوعالتپاۋى ءتيىس.