الەم ەلدەرىندەگى جوعارى وقۋ ورىندارى نەسىمەن تارتىمدى؟
استانا. KAZINFORM - ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ ساپاسى بويىنشا رەيتينگتى ۇلى بريتانيا، ا ق ش، اۆستراليا، گەرمانيا باستاپ تۇر. يۋنەسكو- نىڭ ستاتيستيكا ينستيتۋتىنىڭ مالىمەتتەرىنە سايكەس، شەتەلدە وقيتىن ستۋدەنتتەردىڭ باسىم بولىگى قىتاي مەن ءۇندىستاندىقتار.

جالپى الەم ەلدەرىندەگى جوعارى وقۋ ورىندارى نەسىمەن تارتىمدى؟ جالپى شەتەلدىك ستۋدەنتتەرگە قانداي جەڭىلدىكتەر قاراستىرىلعان؟ ارنايى باعدارلامالار بار ما؟
وقيمىن، ءبىلىم الامىن دەيتىن تالاپكەرگە مۇمكىندىك كوپ. دەگەنمەن، ءار ەلدىڭ ءوز تالاپتارى بار. امەريكادا ءۇندى ستۋدەنتتەرى كوپ گارۆارد، ستەنفورد، كەمبريدج... تىزە بەرسەك كوپ... جالپى رەسمي دەرەككە سۇيەنسەك، الەمدە 50 مىڭنان استام جوعارى وقۋ ورنى بار. سونىڭ ىشىندە سانى جاعىنان ءۇندىستان، ا ق ش، قىتايدا ۋنيۆەرسيتەت كوپ.
سويتە تۇرا، ءۇندىستان مەن قىتايدىڭ ستۋدەنتتەرى وزگە ەلدىڭ ەسىگىن قاعىپ، ءبىلىمىن الۋعا قۇمار. ماسەلەن، شەتەلدە ءبىلىم العىسى كەلەتىن ءۇندىستان ازماتتارىنىڭ قاتارى جىلدان جىلعا ارتىپ كەلەدى. قازىردە ولار الەمنىڭ 240 ەلىندە وقىپ جاتىر. ولار ءوزى ەلىنەن گورى امەريكا مەن بريتانيانىڭ ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىنا جۇگىنەدى. بىلتىر اسپيرانتۋرا مەن دوكتورانتۋرادا وقيتىن ستۋدەنتتەردىڭ سانى 1,3 ميلليونعا جەتكەن. بۇل كورسەتكىش الدىڭعى 2 جىلمەن سالىستىرعاندا %35 كوپ. جالپى قازىردە ا ق ش- تا وقيتىن ميلليوننان استام شەتەلدىك ستۋدەنتتىڭ %25- ءى ۇندىلەردىڭ ۇلەسىندە. 2022 -جىلى بيلىك 125 مىڭ ستۋدەنتكە ۆيزا بەرگەن. بۇل - رەكوردتىق كورسەتكىش.
مايا چانكسەلياني، وكسفورد ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى:
- كوپتەگەن ءۇندى ستۋدەنتتەرىنىڭ ا ق ش-تا وقۋدى تاڭداۋىنىڭ بىرنەشە سەبەبى بار. بىرىنشىدەن، ءۇندىستاننىڭ جەتەكشى وقۋ ورىندارىندا ورىن سانى شەكتەۋلى. تاماشا وقۋ ۇلگەرىمىنە قاراماستان، كوپتەگەن ستۋدەنت ءبىلىم گرانتتارىنان قاعىلىپ جاتاتىن كەزدەر كوپ. ەكىنشىدەن، شەتەلدە وقۋ اقىسىن ءۇندىستاننىڭ كەيبىر جەتەكشى وقۋ ورىندارىنداعى وقۋ اقىسىمەن سالىستىرعاندا اسا ءبىر ايىرماشىلىق بايقالمايدى.
گەرمانيادا وقۋ ءۇشىن اعىلشىن ءتىلىن ءبىلۋ جەتكىلىكتى
شەتەلدىك ستۋدەنتتەر ءۇشىن جايلى ەلدىڭ ءبىرى - گەرمانيا. مۇندا وقيتىن حالىقارالىق ستۋدەنتتەردىڭ سانى كەيىنگى 15 جىل بويى ارتىپ كەلەدى. بىلتىر جالپى كورسەتكىش 379 مىڭعا جەتكەن. بۇل وتكەن جىلدارمەن سالىستىرعان ەداۋىر كوپ. بۇل وسىمگە اعىلشىن تىلىندەگى باعدارلامالاردىڭ كوپتىگى تىكەلەي اسەر ەتەدى. اسىرەسە، ماگيستراتۋرا مەن دوكتارانتۋراعا تۇسۋشىلەرگە مۇمكىندىك كوپ. ال باكالاۆرياتتا نەمىس ءتىلىن جەتىك ءبىلۋ مىندەتتى. جالپى نەمىس ءبىلىمى الەمدە جوعارى باعالانادى. جىل سايىن ەل ءبىلىم بەرۋگە ءوزىنىڭ جالپى ىشكى ءونىمىنىڭ شامامەن %4-5- ءىن جۇمسايدى. ءارى وقىتۋشىلارى ەۋروپاداعى ەڭ جوعارى جالاقىنى الادى.
جاپوندار شەتەلدە وقىعىسى كەلمەيدى
ال، جاپونيا ستۋدەنتتەرىن شەت ەلدەردە وقىتا الماي الەك. بيلىك 2033 -جىلعا دەيىن شەت ەلدەردەن 400 مىڭنان استام ستۋدەنتتى قابىلداۋعا نيەتتى. ەسەسىنە 500 مىڭ جاپوندىق ستۋدەنت وزگە ەلدەرگە جىبەرىلەدى. بۇل ەلدەگى دەموگرافيانى جاقسارتۋدىڭ ءبىر ءتاسىلى. ويتكەنى جاپونيادا جاستار سيرەپ، قارتتار قاپتاپ بارادى. 60-تان اسقانداردىڭ سانى الداعى 25 جىلدا %35- كە ارتۋى مۇمكىن. سول سەبەپتى بيلىك جاستاردىڭ ءبىلىم الۋىنا قولايلى جاعداي جاساپ وتىر.
وسىنداي مۇمكىندىك بولا تۇرا، جاپون ستۋدەنتتەرى شەتەلدە وقىعىسى كەلمەيدى. ويتكەنى ولاردىڭ اعىلشىن ءتىلىن مەڭگەرۋگە قۇلقى جوق. ستاتيستيكاعا سۇيەنسەك، اعىلشىن ءتىلىنىڭ بىلتىرعى يندەكسى بويىنشا 116 ەلدىڭ ىشىندە جاپونيا 92- ورىندا.
حيروشي وتا، حيتوتسۋباسي ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ شەتەلدىك ءبىلىم باعدارلامالارى بويىنشا ديرەكتورى:
- جاپونيادا وقۋدى بىتىرگەننەن كەيىن ەلدە قالىپ جۇمىس ىستەي الاتىن شەتەلدىك ستۋدەنتتەر كوبىرەك قاجەت. ويتكەنى جاپوندىق كومپانيالاردىڭ %40- ءى قازىر جۇمىسقا ورنالاسۋ كەزىندە اعىلشىن ءتىلىن ءبىلۋدى تالاپ ەتەدى.
24.kz