يزرايل «سوعىس جاعدايىندا»: قازىرگى ساتتەگى احۋال قالاي؟

 سەنبى كۇنى پالەستينانىڭ حاماس قوزعالىسى يزرايلگە سوڭعى جىلدارداعى ەڭ ۇلكەن شابۋىلداردىڭ ءبىرىن جاسادى، وندا گازا سەكتورىنان يزرايل قالالارىنا مىڭداعان زىمىراندار اتىلدى، ال قوزعالىس جاساعى يزرايل شەكاراسىنان ءوتىپ، شاعىن قالالاردى باسىپ الىپ، ادامداردى تۇتقىنعا الدى. «قازاقپارات» اگەنتتىگىنىڭ مەنشىكتى ءتىلشىسى يزرايلدىڭ بۇعان قالاي جاۋاپ بەرگەنىن جانە قازىرگى ساعاتتا نە بەلگىلى ەكەنىن وقىرمان نازارىنا ۇسىنادى. 

نە بولدى؟

سەنبى كۇنى تاڭەرتەڭ حاماس قوزعالىسى «ءال-اقسا توپان سۋى» اسكەري وپەراتسياسىن باستادى، وندا 5 مىڭ زىمىران اتىلعان (يزرايل مالىمەتتەرى بويىنشا 2200 زىمىران)، سونداي-اق يزرايل اۋماعىنا جاساق كىرگەن. زىمىرانداردىڭ العاشقى لەگى يزرايل اۋماعىنا جەرگىلىكتى ۋاقىتپەن تاڭعى 06.30-دا (استانا بويىنشا 9.30-دا) تۇسكەن، ونىڭ ءبىر بولىگى تەل-اۆيۆكە جەتكەن.

حاماس شابۋىلى سيمحات تورا كۇنىندە بولدى، بۇل يەۆرەيلەردىڭ سۋككوت نەمەسە كۋشەي دەپ اتالاتىن ءبىر اپتالىق مەرەكەسى اياقتالاتىن كۇن.

ءبىر ۋاقىتتا حاماس جاساقتارى يزرايلدىڭ وڭتۇستىك ايماقتارىنا ەنىپ، سول جەردە بىرنەشە ەلدى مەكەندى باسىپ العان. شابۋىل اۋە، تەڭىز جانە قۇرلىق اسكەري كۇشتەرىنىڭ قاتىسۋىمەن بولعان.

يزرايل قورعانىس ارمياسى پالەستينالىق شابۋىلدى «پاراپلانمەن، تەڭىزدە جانە جەردە بولعان ارالاس رەيد» دەپ اتادى. وعان قوسا، يزرايل ارمياسى گازا سەكتورىنىڭ سولتۇستىگىندەگى ەرەز باقىلاۋ- وتكىزۋ پۋنكتىنەن ايىرىلعانىن مالىمدەدى.

سونداي-اق، حاماس جاساقتارى يزرايلدىڭ بىرنەشە ازاماتىن تۇتقىنعا العان، ونىڭ ىشىندە بەيبىت تۇرعىندار مەن اسكەريلەر، ءتىپتى جوعارى شەندى وفيتسەرلەر بار.

سەبەپتەرى

حاماس وكىلى حالەد كادومي Al Jazeera تەلەارناسىنا توپتىڭ اسكەري وپەراتسياسى پالەستينالىقتار ونداعان جىلدار بويى باستان وتكەرگەن بارلىق قاتىگەزدىكتەرگە جاۋاپ ەكەنىن ايتتى.

«ءبىز حالىقارالىق قاۋىمداستىقتىڭ پالەستينا حالقىنا، ءال-اقسا سياقتى قاسيەتتى جەرلەرىمىزگە قارسى گازاداعى قاتىگەزدىكتى توقتاتقانىن قالايمىز. مۇنىڭ ءبارى وسى شايقاستىڭ باستالۋىنا سەبەپ بولدى»، - دەدى ول.

«بۇل جەردەگى سوڭعى وككۋپاتسيانى توقتاتۋ ءۇشىن يزرايلگە 5000 زىمىران اتىلدى»، - دەدى حاماس جاۋىنگەرلىك قاناتىنىڭ اسكەري قولباسشىسى مۇحاممەد دەيف.

Telegram-دا جاريالانعان مالىمدەمەدە حاماس «باتىس جاعالاۋداعى قارسىلاسۋ جاساقتارىن»، سونداي-اق اراب جانە يسلام ەلدەرىن شايقاسقا قوسىلۋعا شاقىردى.

يزرايلدىڭ جاۋابى

شابۋىلعا جاۋاپ رەتىندە يزرايل «سوعىسقا دايىندىق جاعدايىن» جاريالادى. يزرايل قورعانىس ءمينيسترى ي. گالانت گازا سەكتورىنان 80 شاقىرىم راديۋستا توتەنشە جاعداي جاريالادى جانە رەزەرۆشىلەردى جۇمىلدىرۋدى ماقۇلدادى.

يزرايل ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ شۇعىل جينالىسىنان كەيىن «تەمىر قىلىشتار» اسكەري وپەراتسياسىن باستادى، ناتيجەسىندە يزرايل اسكەري-اۋە كۇشتەرىنىڭ جاۋىنگەرلەرى گازا سەكتورىنداعى 21 نىسانعا سوققى بەردى.

يزرايل پرەمەر-ءمينيسترى ب. نەتانياحۋ ءوز ەلى «جەڭىسكە جەتەتىن» سوعىس جاعدايىندا ەكەنىن ايتتى، ال پالەستينا شەنەۋنىكتەرى وزدەرىنىڭ اۋماقتارىن يزرايلدىڭ باسىپ الۋىن توقتاتۋ ايماقتاعى «قاۋىپسىزدىكتىڭ، تۇراقتىلىقتىڭ جانە بەيبىتشىلىكتىڭ» جالعىز كەپىلى ەكەنىن ايتۋدا.

يزرايلدىڭ قورعانىس ءمينيسترى يواۆ گاللانت حاماس يزرايلگە قارسى سوعىس باستاعان كەزدە «ۇلكەن قاتەلىك» جاساعانىن جەتكىزدى.

قازىر

قازىرگى ۋاقىتتا كفار-ازا، سدەروت، سۋفا، ناحال وز، ماگەن، بەەري جانە رەيم اسكەري بازالارىندا، سونداي-اق ولاردىڭ اينالاسىندا اتىس بولىپ جاتىر، دەپ حابارلايدى Times of Israel.

سەنبى كۇنى كەشكە پالەستينا دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ مالىمەتىنشە، يزرايلدىڭ اۋە شابۋىلدارىنان گازا سەكتورىندا كەم دەگەندە 198 پالەستينالىق قازا تاۋىپ، 1,6 مىڭنان استام ادام جارالاندى.

يزرايل دەنساۋلىق ساقتاۋ شەنەۋنىكتەرى حاماس شابۋىلدارىنان كەم دەگەندە 40 يزرايلدىك قازا تاۋىپ، 750 ادام جارالانعانىن ايتتى. ا ق ش يزرايلدە ءوزىن-ءوزى قورعاۋعا قاجەتتىنىڭ ءبارى بولۋى ءۇشىن جۇمىس ىستەيتىنىن جەتكىزدى جانە ۇلى بريتانيا، ە و جانە ۋكراينا حاماس-تىڭ يزرايلگە جاساعان شابۋىلدارىن ايىپتادى.

يراننىڭ جوعارعى باسشىسىنىڭ كەڭەسشىسى الي حوسەيني حامەنەي يراننىڭ پالەستينالىقتاردىڭ شابۋىلىن قولدايتىنىن مالىمدەدى. ليۆاننىڭ «حەزبوللا» قارۋلى توبى «پالەستينا قارسىلاسۋ باسشىلىعىمەن تىكەلەي بايلانىستا» ەكەنىن جاريالادى.

گازا دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى ادامداردى انكلاۆ اۋرۋحانالارىندا قان تاپسىرۋعا شاقىرۋدا. ورتالىق جانە وڭتۇستىك يزرايلدەگى اۋەجايلار كوممەرتسيالىق جانە تۋريستىك ماقساتتا جابىق. جاقىن ارادا بۇكىل يزرايلدە مەكتەپتەر جابىلادى. گەرمانيانىڭ Lufthansa اۋە كومپانياسى يزرايل رەيستەرىن فرانكفۋرتقا ءبىر رەيسكە دەيىن قىسقارتتى.

اۆتور

ايجان سەرىكجان قىزى