ورتالىق ازيا ەلدەرى مەن ا ق ش ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق تۋرالى تۋرالى مالىمدەمەگە قول قويدى

استانا. KAZINFORM - قازاقستان رەسپۋبليكاسى، قىرعىز رەسپۋبليكاسى، تاجىكستان رەسپۋبليكاسى، تۇرىكمەنستان، وزبەكستان رەسپۋبليكاسى جانە امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ ۇكىمەتتەرى اراسىندا ەكونوميكالىق سالاداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى نيەتتەرى جونىندەگى مالىمدەمەگە قول قويىلدى، دەپ حابارلايدى ق ر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ، قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ، تاجىكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ، تۇرىكمەنستاننىڭ، وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جانە امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ ۇكىمەتتەرىمەن بىرلەسىپ (بۇدان ءارى - C5+1) C5+1 فورماتىندا ديپلوماتيالىق قاتىناستار ورناتۋدىڭ ونىنشى جىلدىعىنا وراي،

C5+1 ديپلوماتيالىق الاڭى اياسىنداعى ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ نىعايۋى سوڭعى جىلدارى ونداعان ميلليارد دوللار كولەمىندەگى ساۋدا مەن ينۆەستيسيانى قامتاماسىز ەتكەنىن مويىنداي وتىرىپ، جانە ەلدەرىمىزدىڭ ەگەمەندىگى، تاۋەلسىزدىگى مەن اۋماقتىق تۇتاستىعىن قامتاماسىز ەتەتىن تۇراقتى ءارى قۋاتتى ەكونوميكالاردىڭ ماڭىزدىلىعىن قايتا راستاي وتىرىپ،

C5+1 ەلدەرى اراسىنداعى ساۋدا- ەكونوميكالىق بايلانىستاردى ودان ءارى نىعايتۋعا باعىتتالعان وڭىرلىك ءتاسىلدى كوزدەيتىن B5+1 فورماتتىڭ C5+1 ديپلوماتيالىق پلاتفورماسىن تولىقتىراتىن ماڭىزدى ىسكەرلىك ارىپتەستىك تەتىگى ەكەندىگىن ەسكەرە وتىرىپ،

كەلەسى ءوزارا تۇسىنىستىككە قول جەتكىزدى:

C5+1 ەلدەرى وركەندەۋدى، بەيبىتشىلىكتى پەن ىلگەرلەۋشىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا ەكونوميكالىق قىزمەت پەن ءوزارا ءىس- قيمىلدى جانداندىرۋ ارقىلى كەلەسى شارالاردى قابىلداۋعا نيەتتى:

كوممەرتسيالىق ورتا

1. رەتتەۋ رەفورمالارىن ىسكە اسىرۋ ارقىلى بيزنەس جۇرگىزۋ شارتتارىن جەڭىلدەتۋ جانە ساۋدا مەن ينۆەستيسيالاردى ىنتالاندىرۋ؛

2. شاعىن جانە ورتا بيزنەستى دامىتۋعا قولداۋ كورسەتۋ؛

3. ەكسپورتتىق الەۋەتتى ارتتىرۋ مەن يننوۆاتسيانى ىنتالاندىرۋ ماقساتىندا ءوزارا ءتيىمدى بىرلەسكەن كاسىپورىنداردىڭ قۇرىلۋىن قولداۋ؛

4. كوممەرتسيالىق داۋلاردى شەشۋدە ۋاقىتىلى ءارى اشىق راسىمدەردى قامتاماسىز ەتۋ،

5. كەلىسىمشارتتاردىڭ مىندەتتىلىگىن قۇرمەتتەۋ قاعيداتىن قولداۋ؛

6. ءونىم ساپاسى مەن قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتەتىن ستاندارتتاردى جەتىلدىرۋ باعىتىندا C5+1 ەلدەرى مويىنداعان حالىقارالىق نورمالارعا سايكەس ىنتىماقتاستىق ورناتۋ؛

7. يننوۆاتسيالىق كومپانيالار مەن IT – ستارتاپتاردىڭ دامۋى ءۇشىن قولايلى جاعدايلار جاساۋ، ۆەنچۋرلىك كاپيتالعا، اكسەلەراتورلارعا جانە حالىقارالىق نارىقتارعا جەڭىلدەتىلگەن قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ؛

8. كوممەرتسيالىق قىزمەتتى دامىتۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن اشىق، تۇراقتى جانە ءادىل نارىقتىق ورتانى قولداۋ؛

9. زياتكەرلىك مەنشىك جانە باسقا دا قۇقىقتاردى قورعاۋ مەن ورىنداۋدى كۇشەيتۋ ارقىلى ينۆەستورلاردىڭ سەنىمىن ارتتىرۋ؛

10. ورتالىق ازيا مەن امەريكا قۇراما شتاتتارى اراسىنداعى ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى ىلگەرلەتەتىن 2026 -جىلعى 4-6-اقپان ارالىعىندا بىشكەك قالاسىندا (قىرعىز رەسپۋبليكاسى) وتەتىن B5+1 فورۋمىن قولداۋ، سونداي-اق 2024 -جىلعى ناۋرىزدا الماتى قالاسىندا (قازاقستان رەسپۋبليكاسى) وتكەن العاشقى B5+1 فورۋمىنىڭ تابىستى ناتيجەلەرىن مويىنداۋ؛

ساۋدا، ينۆەستيسيا جانە ماڭىزدى مينەرالدار

11. قاۋىپسىز، سەنىمدى جانە ءارتاراپتاندىرىلعان ەنەرگەتيكالىق جەتكىزىلىمدەردى قامتاماسىز ەتۋ، سونداي-اق ەنەرگەتيكا جانە ماڭىزدى مينەرالدار سالالارىنداعى ينۆەستيسيالار مەن ساۋدانى ارتتىرۋدى كوتەرمەلەۋ؛

12. بەيبىت اتوم سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ، ونىڭ ىشىندە الەۋەتتى ارتتىرۋ، ءتيىستى كادرلاردىڭ كاسىبيلىگىن نىعايتۋ جانە اەحا كەڭەستەرىنە نەگىزدەلگەن زاماناۋي ازاماتتىق يادرولىق تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ؛

13. ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرىنىڭ ماڭىزدى مينەرالدارىن جاھاندىق جەتكىزۋ تىزبەگىنە ينتەگراتسيالاۋ ماقساتىندا گەولوگيالىق زەرتتەۋلەرگە، ءوندىرۋ مەن وڭدەۋگە ينۆەستيسيالار سالۋعا جاردەمدەسۋ، سونداي-اق قايتا وڭدەۋ سالالارىن قوسا العاندا، قوسىلعان قۇنى جوعارى ءوندىرىستى دامىتۋدى ىنتالاندىرۋ ءۇشىن ماڭىزدى مينەرالدار بويىنشا C5+1 ديالوگىنا قاتىسۋدى جالعاستىرۋ؛

14. گيدروەنەرگەتيكا، تۋريزم، اقپاراتتىق تەحنولوگيالار، ەلەكتروندىق كوممەرتسيا جانە اۋىل شارۋاشىلىعى سياقتى جوعارى ءوسىم الەۋەتى بار سەكتورلاردا ساۋدا مەن ينۆەستيسيانى ىلگەرىلەتۋ؛

15. سەنىمدى ينتەرنەت جانە كوممۋنيكاتسيالىق تەحنولوگيالار مەن ينفراقۇرىلىمدى، ونىڭ ىشىندە تالشىقتى- وپتيكالىق جەلىلەر، 5G ،6G، سۋاستى كابەلدەرى، دەرەكتەردى وڭدەۋ ورتالىقتارىنىڭ جابدىقتارى، سپۋتنيكتىك بايلانىس سياقتى سيفرلىق ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ مەن ەنگىزۋدى ىلگەرىلەتۋ، سونداي-اق ترانسشەكارالىق دەرەكتەر اعىندارىنىڭ قورعالۋىن قامتاماسىز ەتەتىن حالىقارالىق ستاندارتتار مەن وزىق تاجىريبەلەرمەن ۇيلەستىرۋ، ونىڭ ىشىندە ترانسشەكارالىق دەرەكتەردىڭ قۇپيالىلىق ەرەجەلەرى جونىندەگى عالامدىق فورۋم سياقتى باستامالارمەن ۇندەستىكتى قامتاماسىز ەتۋ؛

16. جاساندى ينتەللەكت تەحنولوگيالارىن دامىتۋ ارقىلى يننوۆاتسيالىق ءوسۋ مەن حالىقارالىق ارىپتەستىككە نەگىزدەلگەن تۇراقتى سيفرلىق ەكونوميكانى قالىپتاستىرۋدى ىلگەرىلەتۋ؛

17. جاساندى ينتەللەكت پەن سيفرلىق يننوۆاتسيالاردى C5+1 جۇمىس توپتارىنىڭ قىزمەتىنە بىرىكتىرۋ، ۇزدىك تاجىريبەلەرمەن الماسۋ جانە ۇلتتىق جاساندى ينتەللەكت جۇيەلەرىن ەنگىزۋدى ىلگەرىلەتۋ؛

18. جاساندى ينتەللەكت سالاسىنداعى زەرتتەۋلەر مەن ءبىلىم بەرۋ بويىنشا ىنتىماقتاستىقتى ىلگەرىلەتۋ، ونىڭ ىشىندە اكادەميالىق الماسۋلاردى، وقىتۋ باعدارلامالارىن جانە ماشينالىق وقىتۋ، روبوتوتەحنيكا مەن دەرەكتەردى تالداۋ سالالارىنداعى بىرلەسكەن عىلىمي- زەرتتەۋ جوبالارىن دامىتۋ؛

19. اقىلدى قالالار مەن ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ سيفرلىق ترانسفورماتسياسىن دامىتۋعا جاردەمدەسۋ؛

20. سيفرلىق ترانسفورماتسيا باستامالارىن قولداۋ، ونىڭ ىشىندە ەلەكتروندىق ۇكىمەتتى، بيزنەس پەن ازاماتتارعا ارنالعان سيفرلىق قىزمەتتەردى، جاساندى ينتەللەكت ورتالىقتارىن دامىتۋ جانە كيبەرتۇراقتىلىقتى ارتتىرۋ؛

21. كيبەرقاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ، ونىڭ ىشىندە ماڭىزدى ينفراقۇرىلىمدى قورعاۋ، كيبەرقاۋىپتەر تۋرالى اقپارات الماسۋ، مامانداردى دايارلاۋ جانە ورتاق ستاندارتتار مەن سەنىمدى سيفرلىق پلاتفورمالاردى كوپ تاراپتى تاسىلمەن ازىرلەۋدى قولداۋ؛

ترانسكاسپي ساۋدا مارشرۋتى جانە بايلانىستىلىق

22. ترانسكاسپي ساۋدا جولىنىڭ الەۋەتىن تولىق اشۋ جانە ونى حالىقارالىق بەيبىتشىلىك پەن وركەندەۋ ءۇشىن ترامپ جولىمەن (TRIPP) ينتەگراتسيالاۋ ارقىلى، C5+1 ەلدەرىنىڭ جانە الەمدىك قوعامداستىقتىڭ مۇددەلەرى ءۇشىن جۇكتەردىڭ، اقپاراتتىڭ جانە ەنەرگيانىڭ قاۋىپسىز ءارى ءتيىمدى قوزعالىسىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا جەتكىزۋ تىزبەكتەرىنىڭ ءوزارا بايلانىستىلىعىن جانە تۇراقتىلىعىن نىعايتۋ؛

23. ۇيلەستىرىلگەن جانە اشىق كەدەندىك رەجيمدەرگە ۇمتىلۋدى جالعاستىرۋ؛

24. سونداي-اق C5+1 ەلدەرى اراسىنداعى اۋە قاتىناسىن كەڭەيتۋ ارقىلى ساۋدا- ەكونوميكالىق جانە مادەني بايلانىستاردى نىعايتۋ؛

25. ىسكەرلىك بايلانىستاردى نىعايتۋ جانە جۇمىس كۇشىنىڭ كاسىبي الەۋەتىن ارتتىرۋدى قولداۋ ماقساتىندا تەحنولوگيالىق، كەن ءوندىرۋ جانە باسقا دا جوعارى ءوسىم قارقىنى بار سالالاردا كادرلار دايارلاۋعا باعىتتالعان ءبىلىم بەرۋ الماسۋلارىن دامىتۋ.