گوبي ءشولىنىڭ ەرەكشە قورعالاتىن تابيعي اۋماعى مەملەكەتتىك ناگرادا الدى
استانا. KAZINFORM - موڭعوليا پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعىمەن «ۇلكەن گوبي» تابيعي قورىعىنىڭ ديرەكتسياسى «التان گاداس» (تەمىرقازىق) وردەنىمەن ماراپاتتالدى. بۇل تۋرالى مونتسامە اگەنتتىگى جازدى.
موڭعوليا پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعىنا سايكەس، 50 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي «ۇلكەن گوبي» تابيعي قورىعىنىڭ ديرەكتسياسى ەلدىڭ ەڭ جوعارى ماراپاتتارىنىڭ ءبىرى - «التان گاداس» (پوليارنايا زۆەزدا) وردەنىنە يە بولدى.
ەرەكشە قورعالاتىن تابيعي اۋماقتار باسقارمالارىنىڭ كەڭەس جيىنى بارىسىندا موڭعوليا پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى التانحۋياگين ۋيلستۋگۋلدۋر پرەزيدەنت ۋحنااگين ءحۇرەلسۇحتىڭ قۇتتىقتاۋ حاتىن وقىپ، ناگرادانى رەسمي تۇردە تابىستادى.
قورشاعان ورتا جانە كليماتتىڭ وزگەرۋى ءمينيسترى باتىن باتبااتار ءوز سوزىندە «التان گاداس» وردەنى — قورشاعان ورتانى قورعاۋ سالاسىندا بەرىلگەن العاشقى ءارى ەڭ بەدەلدى مەملەكەتتىك ماراپات ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
1975 -جىلى موڭعوليانىڭ ۇلى حالىق حۋرالى پرەزيديۋمىنىڭ № 84 قاۋلىسىمەن «ۇلكەن گوبي» تابيعي قورىعىن ەرەكشە قورعالاتىن اۋماق رەتىندە قۇرۋ - تەك موڭعوليا ءۇشىن عانا ەمەس، بۇكىل الەم ءۇشىن ماڭىزدى وقيعا بولدى. بۇل شەشىم الەمدەگى ءون ىرى بۇزىلماعان ەكوجۇيەنىڭ ءبىرى سانالاتىن گوبي ءشولىنىڭ سيرەك كەزدەسەتىن، بىرەگەي تابيعي ايماعىن تولىق ساقتاپ قالۋعا نەگىز قالادى. مۇنداعى ەكوجۇيە ادام قولىنان وزگەرمەي، العاشقى تابيعي كۇيىندە ساقتالعان.
قورىق ايماعى ءوزىنىڭ فلوراسى مەن فاۋناسىنىڭ بايلىعىنا، ەكولوگيالىق قۇندىلىعىنا جانە قاتاڭ قورعالاتىن اۋماق رەتىندەگى ماڭىزدىلىعىنا بايلانىستى حالىقارالىق دەڭگەيدە مويىندالدى.
قورىق قۇرىلعان كۇننەن باستاپ «ۇلكەن گوبي قورىعىن دامىتۋ»، «تاحيدى (پرجيەۆالسكي جىلقىسى) قايتا جەرسىندىرۋ»، «ۇلكەن گوبيدىڭ ەكوجۇيەسى مەن ينديكاتورلىق تۇرلەرىن قورعاۋ»، «گوبي ايۋى (مازاالاي)»، «حاۆتگاي (جابايى قوس وركەشتى تۇيە) كوبەيتۋ» جانە «موڭعوليانىڭ بىرەگەي تابيعي ورتاسىن ساقتاۋ جانە تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتۋ» سياقتى ءىرى ۇلتتىق جانە حالىقارالىق جوبالار جۇزەگە اسىرىلدى.
مونعوليا، گەرمانيا، ا ق ش، فرانسيا، نيدەرلاندى، ۇلىبريتانيا، قىتاي جانە چەحيا عالىمدارىنىڭ زەرتتەۋلەرى ناتيجەسىندە بۇل اۋماقتا 350 دەن استام تاحي، 52 مازاالاي، شامامەن 11 مىڭ قۇلان جانە 8 مىڭعا جۋىق قاراقۇيرىق مەكەندەيتىنى راستالدى. بۇل پوپۋلياتسيالار جىل سايىن تۇراقتى ءوسىپ كەلەدى.
بۇل تەك بيوالۋانتۇرلىلىكتى ساقتاۋعا عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە جەرگىلىكتى قاۋىمداستىقتاردىڭ ءومىر ساپاسىن جاقسارتۋعا، ولاردىڭ تابيعاتتى قورعاۋ ىسىنە قاتىسۋىن كەڭەيتۋگە، بالالار مەن جاستار اراسىندا ەكولوگيالىق ءبىلىمدى دامىتۋعا جانە قوعامنىڭ ەكولوگيالىق ساناسىن ارتتىرۋعا زور ۇلەس قوسىپ كەلەدى.
ايتا كەتەيىك، موڭعوليا العاش رەت يۋنەسكو الەمدىك مۇرا كوميتەتىنە سايلاندى.