تازا قازاقستان: جامبىلدىقتار اينالانى تازارتۋعا اسارلاتىپ كىرىستى
تاراز. KAZINFORM - جامبىل وبلىسىندا «تازا قازاقستان» ەكولوگيالىق اكتسياسى كەڭ كولەمدە ءوتىپ جاتىر. اكتسيا اياسىندا وبلىستىڭ بارلىق اۋداندارىندا قوعامدىق ورىندار، كوشەلەر، بازارلار اۋماعى مەن سۋ ايدىندارىنىڭ جاعالاۋى تازارتىلدى.
ءىس- شارا ماقساتى - حالىقتىڭ ەكولوگيالىق مادەنيەتىنىڭ دەڭگەيىن ارتتىرۋ، ءورت قاۋىپسىزدىگىن ساقتاۋ، قوعامدىق ورىنداردى، كوشەلەر مەن سۋ ايدىندارىن جينالعان قوقىستاردان تازارتۋ.
اكسيا اياسىندا ءبىرقاتار تازالىق شارالارى ۇيىمداستىرىلدى. سونىمەن قاتار قازاقتىڭ كونە سالتى «اسار» ءداستۇرى قايتا جاڭعىردى.
اتاپ ايتقاندا، 7-شىلدە كۇنى سارىسۋ اۋدانى اۋماعىندا قاتتى جاۋىن-شاشىن سالدارىنان كولبەۋ اعىن قالىپتاسىپ، ءبىرقاتار كوشەدەگى 400 دەن استام ءۇيدىڭ اۋلاسى، 47 ءۇيدىڭ ءىشى مەن 1 مەكتەپتىڭ جەرتولەسىن سۋ الىپ، جەرگىلىكتى تۇرعىنداردى ابىگەرگە سالعان بولاتىن.
اعىن سۋمەن بىرگە قىرداعى تال- داراقتار مەن قوقىستار، اۋىل كوشەلەرىن باسىپ قالدى. وسىعان وراي، «تازا قازاقستان» اكسياسى اياسىندا قازاقتىڭ ەجەلگى سالتىمەن «اسار» ءداستۇرى قولعا الىندى.
ياعني، تاراز قالاسى، جامبىل، جۋالى، بايزاق جانە تالاس اۋداندارىنىڭ ەرىكتىلەرى زارداپ شەككەن كوشەلەردى اسارلاتىپ تازالاۋ جۇمىستارىن جۇزەگە اسىردى. وعان 150 گە جۋىق ازامات قاتىستى.
«اعىن سۋدىڭ سالدارىنان اۋىلداعى اعايىننىڭ ابىگەرگە تۇسكەنى راس. كوشە تولى توپىراقپەن تال- داراقتى تازالاۋ وڭايعا سوققان جوق. وسى ورايدا قازاقتىڭ كونە ءداستۇرى نەگىزىندە اسارلاتىپ كەلىپ جاتقان وزگە اۋدانداعى باۋىرلارىمىزعا العىسىمىزدى بىلدىرەمىز. قانداي قيىندىقتى بولماسىن اۋىز بىرشىلىكپەن ەڭسەرگەن ەلىمىزدىڭ بولاشاعى جارقىن بولا بەرسىن»، - دەيدى سارىسۋ اۋداندىق جاستار ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى اسىلجان پازىلبەكوۆ.
سونىمەن بىرگە، باستاۋىن قىرعىز ەلىنەن الاتىن تالاس وزەنىنىڭ جاعالاۋىن قوقىستاردان تازارتۋ جۇمىستارىنا ۆولونتەرلەر تارتىلدى. «جاستار تازا قازاقستان ءۇشىن!» ەكولوگيالىق اكسياسىنا 200 دەن استام جاس اعالاۋداعى شاشىلىپ جاتقان پلاستيك قالدىقتاردى جيناپ، 400 قاپ قوقىستى ارنايى ورىنعا اپارىپ توكتى.
باسىم كوپشىلىگى جاستاردى قۇراعان اكسيا قورشاعان ورتانىڭ لاستانۋ پروبلەماسىنا، ولكەمىزدىڭ تابيعاتىن ساقتاۋدىڭ جانە ەكولوگيالىق مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن تۇسىندىرۋدە ۇلكەن رول اتقارۋدا.
سونىمەن قاتار، تاراز قالاسىنىڭ «كوكتەم» القابىندا، بايزاق، قورداي، سارىسۋ اۋداندارىنداعى وبلىستىق جانە اۋداندىق دەڭگەيدەگى جولداردىڭ بويىندا، ساياباقتاردا ورتالىق كوشەلەردە قۋراعان شوپتەردى شابۋ جۇمىستارى وتكىزىلدى.
تۇرعىندار اراسىندا تازالىق مادەنيەتىن ارتىرۋ ماقساتىندا بەلسەندى ازاماتتاردىڭ، ۆولونتەرلاردىڭ قاتىسۋىمەن تاراز قالاسىنداعى تالاس وزەنى مەن جۋالى اۋدانىنداعى تەرىس وزەنى، «تەرىس- اشىبۇلاق» سۋ قويماسىنىڭ نۇرلىكەنت، قىزىلارىق اۋىلدارىنداعى جاعالاۋى بويىنداعى قوقىستان تازارتىلىپ، بەلسەندى قاتىسۋشىلار ماراپاتتالدى.
سونىمەن بىرگە، جامبىل اۋدانى، اسا اۋىلىندا ۆولونتەرلەر اراسىندا كونكۋرستار، تالاس اۋدانىندا «تازا كوشە»، «تازا اۋلا» بايقاۋلارى وتكىزىلدى. كونكۋرستارعا اۋلا تۇرعىندارى قاتىسىپ، بەلگىلەنگەن اۋلالار سىنعا ءتۇستى. جەڭىمپازدار باعالى سىيلىقتارمەن ماراپاتتالدى.
بايزاق اۋدانىنىڭ قوستوبە جانە سارىكەمەر اۋىلدىق وكرۋگتەرىنىڭ اۋماعىندا بەلسەندى ازاماتتار، ەرىكتىلەر، دەپۋتاتتار تاراز-سارىكەمەر جولىنىڭ بويى، جاياۋ جۇرگىنشىلەر جولدارىن تازالاۋ، كوگالداردى (گازون) شابۋ جۇمىستارىن جۇرگىزدى.
قورداي اۋىلىنىڭ كىرە بەرىسىندە ورنالاسقان «بارىس-2» بازارى نەگىزگى ساۋدا نىسانى بولعاندىقتان، ءارى وزگە ايماقتاردان اۋىر جۇك كولىكتەرى كوپتەپ كەلگەندىكتەن بازار اۋماعى قوقىسقا تولىپ جاتادى.
وسىنى ەسكەرىپ، تۇرعىنداردى قورشاعان ورتانى قورعاۋعا ىنتالاندىرىپ، تازا ءارى جايلى ورتا قۇرۋعا باعىتتاۋ ماقساتىندا جاپپاي سەنبىلىك جۇمىستارى ۇيىمداستىرىلدى.
ەرىكتىلەر مەن جەرگىلىكتى تۇرعىندار بازار اۋماعىن قوقىستان تازارتىپ، جول بويىنداعى جانە ساۋدا ورىندارىنداعى ايماقتاردى رەتكە كەلتىردى. سونداي- اق، قاتىسۋشىلار بازار ماڭايىنداعى جاسىل ايماقتاردى سۋعارىپ، اعاشتار مەن گۇلدەردى رەتكە كەلتىرۋ جۇمىستارىن اتقاردى.
بۇگىنگى كۇنگە جامبىل وبلىسىندا اكسيا اياسىندا 320 مىڭ شارشى مەتر اۋەجاي، تەمىرجول، اۆتوبەكەتتەر مەن اۆتوبۋس پاركتەرىنىڭ ىرگەلەس اۋماقتارى، 206 مىڭ شارشى مەتر وتىن-ەنەرگەتيكا كەشەنىنىڭ، 108 مىڭ شارشى مەتر ەمدەۋ ورتالىعىنىڭ، 508 مىڭ شارشى مەتر وقۋ ورىندارىنىڭ، 280 مىڭ شارشى مەتر ورتا جانە شاعىن كاسىپورىن اۋماعى تازارتىلدى.
818 شاقىرىم كانالدار مەن ارىق جۇيەلەرى، 125 مىڭ تۇرعىن ءۇي اۋلاسى مەن 4,5 مىڭ شاقىرىم كوشە تازالانىپ، 12 مىڭ توننا قوقىس شىعارىلدى.
60 مىڭعا جۋىق كوشەت وتىرعىزىلدى، 2,4 مىڭ تال اعاشى سانيتارلىق بۇتالانىپ، 455 مىڭ شارشى مەتر جاسىل جەلەك سۋعارىلدى.
سونداي- اق، 60 تاريحي-مادەني ەسكەرتكىش پەن 143 ساياباق، سكۆەر اۋماعى تۇراقتى قوقىستان تازالانىپ وتىر. بۇل جۇمىسقا جالپى 910 تەحنيكا جۇمىلدىرىلعان.
