قىتايدا قازاقستاننىڭ مادەني ورتالىعىن اشۋ جۇمىسى باستالدى - ايدا بالايەۆا

استانا. KAZINFORM - مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى ايدا بالايەۆا ەلىمىزدەگى مادەنيەت جانە ونەر قىزمەتكەرلەرىن كاسىبي مەرەكەلەرىمەن قۇتتىقتادى.

ول بۇگىندە ەلىمىزدە 7600 مادەنيەت ۇيىمى جۇمىس ىستەيتىنىن، وندا 58 مىڭنان استام مامان قىزمەت ەتەتىنىن ايتتى. ولاردىڭ قاتارىندا 3890 كىتاپحانا، 57 تەاتر، 231 مۇراعات، 275 مۋزەي، 2994 مادەني-دەمالىس ورتالىعى، 113 كينوتەاتر، 36 كونسەرتتىك ۇيىم جانە 4 سيرك بار.

- قازاقستاندا مادەنيەت سالاسىندا ۇلتتىق رۋحانيات پەن مادەني-تاريحي مۇرانى حالىقارالىق دەڭگەيدە ىلگەرىلەتۋگە باعىتتالعان اۋقىمدى جۇمىس جۇرگىزىلۋدە.

ماڭىزدى باستامالاردىڭ ءبىرى - Qazaq Culture اتتى اقپاراتتىق پلاتفورمانىڭ ىسكە قوسىلۋى. بۇل پلاتفورما الەم جۇرتشىلىعىنا حالقىمىزدىڭ باي ءارى قايتالانباس مادەنيەتىن تانىستىرادى. ول ب ۇ ۇ-نىڭ التى رەسمي تىلىمەن قاتار، قازاق جانە تۇرىك تىلدەرىندە دە قولجەتىمدى.

2024 -جىلى توعىز رەسپۋبليكالىق ۇيىمعا «ۇلتتىق» مارتەبە بەرىلىپ، ولاردىڭ قىزمەتكەرلەرىنىڭ جالاقىسى 1,75 ەسەگە ارتتى، - دەدى مينيستر.

ونىڭ سوزىنە قاراعاندا، قازاقستان بەدەلدى حالىقارالىق كورمەلەر مەن مادەني جوبالارعا بەلسەندى قاتىسۋدى جالعاستىردى. مىسالى، 60- ۆەنەتسيالىق بيەننالەدە العاش رەت قازاقستاندىق پاۆيلون اشىلىپ، وتاندىق سۋرەتشىلەردىڭ جۇمىستارى كورسەتىلدى.

فرانتسياداعى گيمە مۋزەيىندە «قازاقستان: ۇلى دالانىڭ جاۋھارلارى» اتتى اۋقىمدى كورمە ءوتتى.

قىتايدىڭ تيانجين قالاسىندا «التىن ادام جانە ۇلى دالا» كورمەسى ۇيىمداستىرىلسا، ق ر ۇلتتىق مۋزەيىندە لەوناردو دا ۆينچيدىڭ «اسەم حانشايىم» كارتيناسى ەكسپوزيتسياعا قويىلدى.

حالىقارالىق مادەني بايلانىستاردى نىعايتۋ باعىتىندا 2024 -جىلى تاجىكستان مەن تۇرىكمەنستاندا قازاقستان مادەنيەتىنىڭ كۇندەرى ءوتتى. سونىمەن قاتار، ەلىمىزدە تۇرىكمەنستان، ازەربايجان، ارمەنيا جانە ساحا رەسپۋبليكاسى مادەنيەت كۇندەرى ۇيىمداستىرىلدى.

اشحابادتا قۇرمانعازى مەن ابايعا، دۋشانبە مەن قازاندا ابايعا ەسكەرتكىشتەر ورناتىلدى.

V دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارى اياسىندا جانە ديماش قۇدايبەرگەننىڭ ەكى كۇندىك كونسەرتىمەن قوسا، 16 ءىرى كونسەرت وتكىزىلدى.

- جاس تالانتتار دا ەلىمىزدىڭ بەدەلىن كوتەرۋگە ءوز ۇلەسىن قوسۋدا: 255 قازاقستاندىق ونەرپاز 17 ەلدە وتكەن حالىقارالىق بايقاۋلاردىڭ جەڭىمپازى اتاندى.

جامبىل اتىنداعى فيلارمونيا جانىنان «قازاقكونسەرت» بازاسىندا كلاسسيكالىق گيتاريستەر كۆينتەتى مەن «بىرلىك» انسامبلى قۇرىلدى.

ق ح ر جانە قازاقستان پرەزيدەنتتەرى ش ى ۇ سامميتىندە مادەني ورتالىقتار اشۋ تۋرالى ۇسىنىس ءبىلدىرىپ، ۇكىمەتارالىق كەلىسىمگە قول قويدى. قىتايدا قازاقستان مادەني ورتالىعىن اشۋ جۇمىسى باستالدى.

2025 -جىل - يدەولوگيالىق جانە تاريحي تۇرعىدان ماڭىزى زور جىل. جەڭىستىڭ 80 جىلدىعىنا ارنالعان 2000 نان استام ءىس-شارا جوسپارلانعان. سونىمەن قاتار، «باتىرلارعا تاعزىم» ونلاين پلاتفورماسى ازىرلەندى. وندا ماراپاتتاۋ پاراقتارى، ساربازداردىڭ حاتتارى مەن ەستەلىكتەرى جيناقتالعان. 6 كىتاپ پەن فوتوالبوم جارىق كورىپ، «ءاليا» كوركەم فيلمى، 80 بەينەروليك، 17 دەرەكتى فيلم مەن سەريال ءتۇسىرىلدى، - دەپ اتاپ ءوتتى ايدا عالىم قىزى.

ول «ە-ارحيۆ» اقپاراتتىق جۇيەسىن ەنگىزۋ جالعاسىپ جاتقانىن جەتكىزدى. بۇل جۇيە نەگىزگى ارحيۆتىك ۇدەرىستەردى اۆتوماتتاندىرىپ، ازاماتتارعا تاريحي قۇجاتتارعا قاشىقتان قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. قازىرگى تاڭدا ۇلتتىق ارحيۆ قورىنىڭ %10 ى، ياعني 2 ميلليون 654 مىڭ 404 ساقتاۋ بىرلىگى سيفرلاندىرىلدى.

قازاقستاننىڭ ۇلتتىق ەلەكتروندى كىتاپحاناسى (قازنەب) 80465 ەلەكتروندىق قۇجاتپەن تولىقتىرىلىپ، 64 ءتىلدى قامتيدى. 2025 -جىلعى ءساۋىر ايىندا كونتەنت قارالىمى - 595549، اۆتورلار رۇقسات بەرگەن كىتاپتاردىڭ جۇكتەلۋى - 322861. قازنەب-كە 77 ەلدەن 70721 قولدانۋشى تىركەلگەن.

2025 -جىلى ەلىمىزدە كونستيتۋتسيانىڭ 30 جىلدىعى، ابايدىڭ 180 جىلدىعى، شوقان ءۋاليحانوۆتىڭ 190 جىلدىعى، ءمىرجاقىپ دۋلاتوۆتىڭ 140 جىلدىعى، نۇرعيسا تىلەنديەۆتىڭ 100 جىلدىعى كەڭ كولەمدە اتالىپ وتەدى.

تۇركىستاندا حوجا احمەت ياساۋي مۇراسىن زەرتتەۋگە ارنالعان حالىقارالىق سيمپوزيۋم ءوتتى. وعان 15 ەلدەن 100دەن استام عالىم قاتىستى.

- مادەنيەت قىزمەتكەرلەرى كۇنىنە وراي III حالىقارالىق مۋزەيلىك كونگرەسس وتكىزىلىپ، «قازاقستان مۋزەيلەرىنىڭ ۆيرتۋالدى جەلىسى» پورتالى ىسكە قوسىلادى. وندا ەرەكشە مادەني نىسانداردىڭ 3D مودەلدەرى ۇسىنىلادى.

كورمەلەر مەن مادەني كۇندەر قىتايدىڭ شاندۋن پروۆينتسياسىندا، وزبەكستاندا، فرانسيادا، ارمەنيادا، قاتاردا جانە ۆەتنامدا وتكىزىلەدى.

قازاقستاندا رەسەيلىك جانە فرانسۋز سۋرەتشىلەرىنىڭ كورمەلەرى وتۋدە. مەملەكەتتىك مادەني مەكەمەلەردىڭ گاسترولدەرى مەن حالىقارالىق فەستيۆالدەر دە كۇن تارتىبىندە تۇر. تەاترلاردا 300 دەن استام جاڭا قويىلىم ساحنالانباق، - دەدى مينيستر.

قۇتتىقتاۋ ماتىنىندە كينەماتوگرافيا سالاسىنىڭ دا دامىپ كەلە جاتقانى ايتىلادى. «كينەماتوگرافيا تۋرالى» زاڭعا تۇزەتۋلەر ەنگىزىلىپ، «قازاقفيلمگە» قولداۋ كورسەتىلۋدە. يدەولوگيالىق ماڭىزى بار جوبالارعا باسىمدىق بەرىلىپ، قارجىلاندىرۋ تەتىكتەرى قايتا قارالدى.

2024 -جىلى مەملەكەتتىك قولداۋمەن 16 ۇلتتىق فيلم ءتۇسىرىلدى، ونىڭ 7 ەۋى 34 حالىقارالىق جۇلدە يەلەندى.

وتاندىق فيلمدەردىڭ كورسەتىلىمدەگى ۇلەسى - %22,97، قازاق تىلىندەگى فيلمدەر ۇلەسى - %19,76.

تۇركى ەلدەرىندە «قازاق حاندىعى»، «دوس-مۇقاسان»، «نابات وپەراتسياسى»، «پاراليمپيەتس» فيلمدەرى كورسەتىلدى.

الماتىدا وتكەن XVII «ەۋرازيا» حالىقارالىق كينوفەستيۆالىندە 11 ەلدەن 50 فيلم ۇسىنىلدى.

«ە-كينو» جۇيەسى ازىرلەنىپ جاتىر. 2025 -جىلى 357 انيماتسيالىق، دەرەكتى جانە كوركەم فيلمگە ءوتىنىم ءتۇسىپ، ساراپتاما ءجۇرىپ جاتىر.

- تاريحي-مادەني مۇرانى ساقتاۋ باعىتى دا نازاردان تىس قالعان جوق. «مادەنيەت تۋرالى» زاڭعا وزگەرىستەر ەنگىزىلىپ، حالىقارالىق كورمەلەردى بيۋدجەتتەن سۋبسيديالاۋ جانە مۇرا نىساندارىن پايدالانۋ ءتارتىبى ناقتىلاندى.

ەلىمىزدە 25 مىڭنان استام تاريحي-مادەني مۇرا نىسانى تىركەلگەن، ونىڭ 265 ى رەسپۋبليكالىق، 12 مىڭى جەرگىلىكتى ماڭىزداعى ەسكەرتكىشتەر.

2024 -جىلى «بەتاشار» ءداستۇرى يۋنەسكو-نىڭ ماتەريالدىق ەمەس مۇرالار تىزىمىنە ەندى.

«جىبەك جولى: فەرعانا - سىرداريا ءدالىزى» جانە «ماڭعىستاۋدىڭ جەراستى مەشىتتەرى» جوبالارى بويىنشا يۋنەسكو-عا دوسەلەر تاپسىرىلدى.

ارنايى ۆەدومستۆوارالىق توپ قۇرىلىپ، ءۇش جىلدىق كەشەندى جوسپار بەكىتىلدى.

ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ بىرلەسكەن ساندىق مادەني مۇرا پلاتفورماسىن قۇرۋ مۇمكىندىگى قاراستىرىلىپ جاتىر.

قازاقستان مۋزەيلەرىنىڭ عىلىمي الەۋەتىن ارتتىرۋ ءۇشىن استاناداعى ۇلتتىق مۋزەي بازاسىندا رەستاۆراتسيا جانە مامان دايارلاۋ ورتالىعى اشىلادى. وندا يتاليادان كەلگەن ۇزدىك ماماندار تارتىلماق، - دەلىنگەن قۇتتىقتاۋدا.

ءمينيستردىڭ پايىمىنشا، مادەنيەت - تەك ماراپات پەن كورمە عانا ەمەس. بۇل - كەڭ كولەمدەگى ينفراقۇرىلىمدى، ينجەنەرلىك جۇيەلەردى، ەنەرگيا مەن سۋ كوزدەرىن قامتيتىن ۇلكەن شارۋاشىلىق. بۇعان كەيدە ءمان بەرمەي جاتامىز.

- 2024 -جىلى وڭىرلەردە 45 نىسان جوندەلىپ، 255 جاڭا مەكەمە سالىندى.

2025 -جىلى 51 نىساندى جوندەۋ جانە 250 جاڭا مادەنيەت نىسانىن سالۋ جوسپارلانعان.

ۇلتتىق دەڭگەيدەگى ءىرى جوبالار دا باستالدى: مۇحتار اۋەزوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق دراما تەاترىنىڭ 100 جىلدىعىنا وراي رەكونسترۋكتسيا جۇرگىزىلمەك، سونداي-اق ناتاليا ساتس اتىنداعى بالالار تەاترى دا قايتا جاڭارتىلادى، - دەدى مينيستر.

ايتا كەتەيىك، كەشە پرەزيدەنت مادەنيەت سالاسىنداعى ءبىر توپ ازاماتتى مەملەكەتتىك ناگرادامەن ماراپاتتادى.

اۆتور

اسحات رايقۇل