قازاقستاندا نەكە قيۋعا ماجبۇرلەۋ قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلادى
استانا. KAZINFORM - قازاقستاندا نەكە قيۋعا ماجبۇرلەۋ ءۇشىن قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىك ەنگىزىلمەك. بۇل تۋرالى ءماجىلىس دەپۋتاتى مۇرات ابەنوۆ مالىمدەدى.
نە بولدى؟
دەپۋتات ابەنوۆتىڭ ايتۋىنشا، سوڭعى ءۇش جىلدا قازاقستاندا ادامداردى ەركىنەن تىس نەكە قۇرۋعا ماجبۇرلەۋگە قاتىستى 214 شاعىم تىركەلگەن. الايدا ولاردىڭ تەك 10 ى عانا سوتقا جەتكەن، ال جۇزدەگەن قىلمىستىق ءىس جابىلىپ قالعان.
«قىزدى ۇرلاپ كەتكەنىن، كولىكتەن سەكىرىپ كەتكەنىن، وعان كۇش قولدانىلعانىن دالەلدەسە دە، ەشتەڭە ىستەي المادى»، - دەدى ابەنوۆ ءماجىلىس كۋلۋارىندا.
دەپۋتاتتار نە ۇسىنادى؟
پارلامەنت دەپۋتاتتارى جاڭا تۇزەتۋلەر ازىرلەدى، ولار جاقىن ارادا ماجىلىستە قارالاتىن بولادى. بۇل تۇزەتۋلەر «قالىڭدىق ۇرلاۋ» ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتى كوزدەيدى. رەسمي تۇردە بۇل «نەكە قيۋعا ماجبۇرلەۋ» دەپ اتالماق.
«ءبىز بۇل تۇزەتۋدى ناقتى ءارى دۇرىس اتادىق، بارلىق جاعدايلاردى ەسكەرىپ جاتىرمىز. قازىر ەگجەي-تەگجەيى ناقتىلانۋدا، ءبىراق وندا ەلەۋلى ايىپپۇل قاراستىرىلعان. اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىكپەن قاتار، ەگەر قىز 18 جاسقا تولماعان بولسا، نە كۇش قولدانىلسا، نەمەسە قىلمىس توپپەن جاسالسا - ول ءۇشىن 5-7 جىلعا دەيىن قىلمىستىق جازا كوزدەلەدى»، - دەدى دەپۋتات.
ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل نورما 2025-جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن كۇشىنە ەنۋى مۇمكىن.
بۇرىن نە ايتىلدى؟
ەسكە سالايىق، بيىل اقپاندا مۇرات ابەنوۆ قالىڭدىق ۇرلاۋعا قىلمىستىق جازا ەنگىزۋ باستاماسىن كوتەرگەن بولاتىن. ول كەزدە 3- 5 جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرۋ تۋرالى ايتىلعان. 2024-جىلعى اقپاندا قازاقستانداعى ادام قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىل ارتۋر لاستايەۆ شىمكەنتتە قىز الىپ قاشۋعا قاتىستى رەزونانستى وقيعاعا پىكىر ءبىلدىرىپ، كۇشتەپ نەكەگە تۇرعىزىلعان قىزداردىڭ كوبىنە جىنىستىق، فيزيكالىق جانە پسيحولوگيالىق زورلىق-زومبىلىققا ۇشىرايتىنىن مالىمدەگەن ەدى.
قازاقستاندىقتار نەكە قيۋعا قۇلىقسىز - ستاتيستيكا
بيىلعى جىلدىڭ العاشقى ءۇش ايىندا ءبىرىنشى كرەديتتىك بيۋرونىڭ مالىمەتى بويىنشا، قازاقستاندا شامامەن 22,5 مىڭ نەكە تىركەلگەن. بۇل كورسەتكىش وتكەن جىلدىڭ وسى كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 16 پايىزعا (ياعني 4,3 مىڭ نەكەگە از) تومەن. بۇل - 2014-جىلدان بەرى تىركەلگەن ەڭ تومەنگى دەڭگەي. تەك 2020-جىلعى COVID-19 شەكتەۋلەرى كەزىندەگى ەكىنشى توقسانداعى كورسەتكىش تومەنىرەك بولعان ەدى - ول كەزدە نەبارى 16,6 مىڭ نەكە قيىلعان.
ەڭ كوپ ازايعان ايماقتار: الماتى - 21 پايىزعا، تۇركىستان وبلىسى - 19 پايىزعا.
