قازاقستاندا اتتراكسيونداردى تەكسەرەتىن سىناق ورتالىقتارى بار ما
ورال. KAZINFORM - دەمالىس ورىندارىندا، ساۋدا ۇيلەرىندە ادامدار اتتراكسيوندار مەن باتۋتتاردى پايدالانادى. كەيدە مۇنىڭ سوڭى وقىس وقيعاعا سوقتىرىپ جاتادى. وسى ورايدا Kazinform ءتىلشىسى ماماندارعا جولىعىپ، ماسەلەنى زەردەلەپ كوردى.
قاۋىپسىزدىك تالاپتارى قانداي؟
ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگى تەحنيكالىق رەتتەۋ جانە مەترولوگيا كوميتەتى ب ق و بويىنشا دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى نۇرجان ساتىبالدينوۆتىڭ ءمالىم ەتكەنىندەي، اتتراكسيوندار مەن باتۋتتاردى قولدانۋ كەزىندە قاۋىپسىزدىك تالاپتارىن ساقتاۋ اسا ماڭىزدى.
نۇرجان احمەديار ۇلىنىڭ سوزىنە قاراعاندا، بۇل تۋرالى ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعىنىڭ «اتتراكسيونداردىڭ قاۋىپسىزدىگى تۋرالى» تەحنيكالىق رەگلامەنتىندە تولىق ايتىلعان.
مۇنداعى ماقسات - جابدىقتاردى جوبالاۋ جانە ءقاۋىپسىز پايدالانۋ ستاندارتتارىن مىندەتتى تۇردە ساقتاي وتىرىپ، جازاتايىم وقيعالار مەن اپاتتارعا جول بەرمەۋ.
- سونىمەن قاتار 2019 -جىلعى 1-شىلدەدەن باستاپ اتتراكتسيونداردى پايدالانۋعا بەرۋ جانە پايدالانۋ كەزىندەگى قاۋىپسىزدىك تۋرالى ۇلتتىق ستاندارت بەكىتىلگەن. ستاندارت اتتراكسيونداردى تىركەۋ، قابىلداۋ جانە تەحنيكالىق تەكسەرۋدى رەتتەپ، يەلەرى مەن وپەراتورلاردىڭ مىندەتتەرىن ايقىندايدى. اتتراكسيوندى ىسكە قوسار الدىندا يەسى نەمەسە پايدالانۋشى ونى جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندا تىركەۋگە مىندەتتى، - دەيدى دەپارتامەنت باسشىسى.
ونىڭ ايتۋىنشا، اتتراكسيونداردى تەحنيكالىق كۋالاندىرۋدى دا ەستەن شىعارۋعا بولمايدى.
ستاندارتقا سايكەس اتتراكسيونداردىڭ تەحنيكالىق جاي-كۇيىن بەلگىلى ءبىر مەرزىمدە، اسىرەسە، ۇزاق ۋاقىت تۇرىپ قالعاننان كەيىن نەمەسە نورماتيۆتىك قىزمەت مەرزىمى بىتكەننەن سوڭ تەكسەرۋ كەرەك.
مۇنى بىلىكتى ساراپشىلار (اككرەديتتەلگەن ۇيىمدار) اتقارىپ، ساراپتاما قورىتىندىسىنا سايكەس ءتيىستى قورىتىندى بەرىلەدى.
ورال قالاسى اكىمدىگىنىڭ مالىمەتىنە قاراعاندا، وبلىس ورتالىعىنداعى ساۋدا ۇيلەرى مەن قالالىق مادەنيەت جانە دەمالىس ساياباعىندا 26 سۋبەكت تىركەلگەن. سونداي- اق وسىنداي نىساندار ەسەبىن اقساي قالاسى اكىمدىگى دە جۇرگىزەدى.
- جالپى، اتتراكسيوندار مەن باتۋتتار بالالار ءۇشىن دە، ەرەسەك ادامدار ءۇشىن دە قاۋىپسىز بولۋى كەرەك. مۇنى كۇنبە-كۇن باقىلاپ، قاۋىپسىزدىك شارالارىن ەش ۇمىتپاۋ قاجەت. سونداعى قىزمەتكەرلەر دە وقىتىلىپ، تالاپقا ساي بولعانى ابزال. جۋىردا كەزدەسۋدە كاسىپكەرلەر قازاقستاندا اتتراكسيونداردى تەحنيكالىق كۋالاندىرۋدى جۇرگىزەتىن اككرەديتتەلگەن ۇيىمداردىڭ، سىناق ورتالىقتارى مەن زەرتحانالاردىڭ جوقتىعى جونىندە ايتتى. ءبىز بۇل جونىندە ۇلتتىق اككرەديتتەۋ ورتالىعىنا ارنايى حات جولدادىق. جالپى، كاسىپكەرلەر ءوز قىزمەتكەرلەرىن رەسەيدە دە وقىتىپ، ءتيىستى سەرتيفيكاتتارىن الا الادى. تەك بۇل ولارعا قىمباتقا تۇسەدى، - دەدى نۇرجان ساتىبالدينوۆ.
كاسىپكەرلەر نە دەيدى؟
«دجۋماندجي پارك» اتتراكسيوندار پاركى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى انتون روتشتاين ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعىنىڭ «اتتراكسيونداردىڭ قاۋىپسىزدىگى تۋرالى» تەحنيكالىق رەگلامەنتىنە سايكەس قىزمەتكەرلەر وقىپ، سەرتيفيكات الۋى كەرەكتىگىن ايتادى.
- وكىنىشكە قاراي، قازاقستاندا اتتراكسيونداعى اكىمگەرلەر، وپەراتورلار، مەحانيكتەر جانە باسقا مامانداردى وقىتاتىن ورتالىقتار جوق. سوندىقتان بىزگە رەسەيدەگى وسىنداي مەكەمەلەرگە جۇگىنۋگە تۋرا كەلەدى. ولاردا دا كوپ ەمەس، ونشاقتى ورتالىق بار. ءبىرىڭعاي تەحنيكالىق رەگلامەنت بولعاندىقتان، ءبىزدىڭ قىزمەتكەرلەر ءۇش جىلدا ءبىر رەت ونلاين وقىپ، ەمتيحان تاپسىرىپ، سەرتيفيكات الادى. بۇل، ارينە، قىمباتقا تۇسەدى، - دەيدى ا. روتشتاين.
ونىڭ ويىنشا، ەگەر وقىتۋ ورتالىعى قازاقستاندا بولسا، ارزانعا شىعار ەدى. نەگىزگى ەرەجەلەر بىردەي بولعانىمەن، ءار ەلدىڭ ءوز ستاندارتى بار. سوندىقتان قازاقستاندا قىزمەتكەرلەردى اتتراكسيونداردى قاۋىپسىز پايدالانۋعا ۇيرەتەتىن كەمىندە ءبىر ورتالىقتىڭ بولعانى ءجون.
ەكىنشى ماسەلە، اتالمىش تەحنيكالىق رەگلامەنتكە سايكەس جاڭا اتتراكسيوندار سەرتيفيكاتتالۋى ءتيىس. ا. روتشتايننىڭ انىقتاۋىنشا، قازاقستاندا مۇنداي سىناق زەرتحاناسى جوق. رەسەيدىڭ وزىندە 5-6 كومپانيا بار، ولاردى مونوپوليستەر دەۋگە بولادى. سول سەبەپتى باعاسى دا وتە جوعارى.
ماماندار كەلىپ، اتتراكسيوندى تولىق تەكسەرۋدەن وتكىزەدى. سونىڭ قورىتىندىسى نەگىزىندە ءبارى ويداعىداي بولسا، سەرتيفيكات بەرەدى. بۇل ۇلكەن شىعىن بولعاندىقتان، اتتراكسيون يەلەرى ونىڭ ورنىن پايدالانۋشىلار ەسەبىنەن تولتىرۋدى كوزدەيدى.
سونداي-اق اتتراكسيونداردى تەحنيكالىق كۋالاندىرۋ دا تۇيتكىلدى جايت بولىپ وتىر. بۇل نورماتيۆتىك قىزمەت مەرزىمى بىتكەن اتتراكتسيوندارعا قاتىستى.
مۇنداي اتتراكسيوندار جىل سايىن تەحنيكالىق كۋالاندىرۋدان ءوتىپ تۇرۋى كەرەك. بۇل قازاقستاننىڭ س ت 3359-2019 ستاندارتىنا كىرەتىندىكتەن، وعان رەسەيلىك كومپانيالار كىرىسە الماي، باس تارتادى.
- ال قازاقستاندا بۇل ستاندارتقا سايكەس اككرەديتتەلگەن سىناق ورتالىقتارى مەن زەرتحانالار جوق. سوندىقتان اۆتوكران، اۋىر ارنايى تەحنيكا سياقتى جۇك كوتەرەتىن تەحنيكالار بويىنشا اككرەديتتەلگەن سىناق ورتالىقتارىنىڭ قىزمەتىن پايدالانۋعا تۋرا كەلەدى. جىل سايىن الماتىدان ماماندار كەلىپ، اتتراكسيونداردىڭ قىزمەتىن تەكسەرەدى. ءبىراق مۇنداي ورتالىقتار تەك الماتى مەن استانادا عانا. ولاردىڭ ۇشاقپەن كەلىپ- كەتۋى، بىرنەشە كۇن بويى قوناق ۇيدە تۇرۋى قوسىمشا شىعىنعا قالدىرادى. ارينە، اتتراكسيونداردىڭ كليەنتتەرىمىز ءۇشىن قاۋىپسىز بولۋى بارىنەن دە ماڭىزدى ەكەندىگىن جاقسى تۇسىنەمىز، سوعان مۇددەلىمىز، - دەيدى ا. روتشتاين.
زاڭسىز ورناتىلعان اتتراكسيون دا بار
ورال قالاسى اكىمىنىڭ باسپا ءسوز حاتشىسى دانيار وسپاننىڭ ناقتىلاۋىنشا، اتتراكسيوندار ورناتىلاتىن قالالىق مادەنيەت جانە دەمالىس ساياباعى ارنايى ورىندار بار.
- ال تۇڭعىش پرەزيدەنت الاڭىندا قويىلعان اتتراكسيون زاڭسىز بولىپ ەسەپتەلەدى. ونى ەشكىم تىركەمەيدى دە. قازىرگى ۋاقىتتا ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ، پوليتسيا اتالمىش اتتراكسيونعا قاتىستى شارالار قولدانۋدا، - دەدى دانيار وسپان.
ورال قالالىق مادەنيەت جانە دەمالىس ساياباعىنىڭ باسشىسى مەيىربەك قاجىعاليەۆتىڭ جەتكىزگەنىندەي، پارك اۋماعىندا بارلىعى 28 اتتراكسيون قىزمەت كورسەتسە، سونىڭ ىشىندە ەكەۋى - باتۋت.
- جەكە كاسىپكەرلەر اتتراكتسيونداردى ساياباق اۋماعىندا ورناتىپ، جازعى ماۋسىم كەزىندە كەلۋشىلەرگە قىزمەت كورسەتۋ ءۇشىن مادەنيەت جانە دەمالىس ساياباقتارى مەن سكۆەرلەرى ديرەكسياسىمەن سەرىكتەستىك تۋرالى كەلىسىمشارت جاساستى. وندا جەكە كاسىپكەر قاۋىپسىزدىك تەحنيكاسىن، ءورت قاۋىپسىزدىگى ەرەجەلەرىن ساقتاۋعا مىندەتتى دەپ كورسەتىلگەن. وعان قوسا ساياباق اكىمشىلىگى جەكە كاسىپكەرلەرگە قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاۋ تۋرالى ەسكەرتۋلەر، حابارلامالار تاراتىپ، تەكسەرىپ تۇرادى، - دەيدى مەيىربەك قاجىعاليەۆ.
بۇدان ءتورت جىل بۇرىن ورال قالاسىنداعى وسى ورتالىق ساياباقتا اتكەنشەكتەن سەگىز بالا قۇلاپ كەتىپ، زارداپ شەكتى.
مۇنداي جاعداي قايتالانباس ءۇشىن اتتراكسيونداردا قاۋىپسىزدىككە ەرەكشە ءمان بەرۋ قاجەتتىگى كۇمان تۋعىزبايدى.
اۆتور
عايساعالي سەيتاق
