قايىرىمدىلىقتاعى الاياقتىق
استانا. قازاقپارات - سوڭعى جىلدارى قازاقستاندا ينتەرنەت- الاياقتىق دەرەكتەرى كۇرت ارتىپ، قاراپايىم حالىق جيعان-تەرگەنىنەن قاعىلىپ جاتىر. الاياقتاردىڭ قيتۇرقى ادىستەرى ودان ءارى دامىپ، ادام سەنىمىن ۋلاپ ءبىتتى.

مۇقتاج جاندارعا قول ۇشىن سوزامىن دەۋشىلەر ءۇشىن تەحنولوگيا دا دامىپ كەتكەن. ۇيالى تەلەفونداعى قوسىمشا ارقىلى كەز-كەلگەن سومانى اۋدارا سالۋ وپ-وڭاي. «اۋىرىپ جاتقان بۇلدىرشىنگە كومەكتەستىم» دەپ، اۋدارىلعان قاراجات قالاي جانە قايدا جۇمسالعانىن بىلمەيمىز دە. الايدا قايىرىمدىلىق ىسىندە دە الاياقتىق بەلەڭ الا باستادى.
قوعامداعى وسىناۋ وزەكتى ماسەلە توڭىرەگىندە «egemen Qazaqstan» گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جادىرا ءمۇسىلىم ماقالا جازىپ، جەلى ىشىندەگى الاياقتىقتان ساقتانۋ كەرەكتىگىن ەسكە سالدى.
اۆتور «قيتۇرقى قايىرىمدىلىق» ماقالاسىندا وزگەنىڭ قايعىسىن ءوز پايداسىنا اينالدىرعان الاياقتار مەن ساۋاپتان سىباعا دامەتىپ، جومارت جانداردىڭ ارقاسىندا قالتاسىن قالىڭداتىپ جاتقانداردىڭ سانى ارتقانىن جازدى.
جۋىردا استانا تۇرعىنى بالاسىنىڭ ەمىنە اقشا جيناپ، اقىر سوڭىندا سۋ جاڭا كولىك پەن پاتەر ساتىپ العانىن حابارلاعان ەدىك. ماقالا اۆتورى دا بۇل وقيعانى نازاردان تىس قالدىرمادى. وسىلايشا 360 مىڭ ازامات 4 جىلدىڭ ىشىندە الاياقتىڭ ەسەپشوتىنا 1,7 ميلليارد تەڭگە اۋدارعان. ەڭ قىزىعى، الاياق كەلىنشەكتىڭ ءوزى دە، كۇيەۋى دە ەش جەردە جۇمىس ىستەمەگەن جانە كاسىپكەر رەتىندە تىركەلمەگەن. بالانىڭ ەمىنە 50 ميلليون تەڭگە قاجەت ەدى. ءبىراق «جاناشىر» اتا-انا سول ەمگە بار بولعانى 6,4 ميلليون تەڭگە «بولگەن». ەسەسىنە كەلىنشەك Instagram پاراقشاسىن دامىتىپ، كۇندەلىكتى جارناماعا 150 مىڭ تەڭگە جۇمساسا، جەلى جۇمىسىن دامىتۋعا 303 ميلليون قاراجات شىعىنداعان. جينالعان قاراجاتتىڭ 127 ميلليون تەڭگەسى قولما-قول بانكتەن الىنىپ، تاۋارلار مەن قىزمەتتەر ءۇشىن قوسىمشا 101, 5 ميلليون تەڭگە جۇمسالعان. بۇدان باسقا استانا قالاسىنان ەكى بولمەلى پاتەر، وزىنە جاڭا «تويوتا»، كۇيەۋىنە «لەكسۋس» كولىگىن ساتىپ العان ەكەن.
«قايىرىمدىلىققا» الدانعان تاعى ءبىر جان ءوز وقيعاسىن ءبولىستى. وسىدان ءبىراز جىل بۇرىن قۋانىش وسپانوۆتىڭ تۋابىتتى سىرقاتى بار بالاسىن سىلتاۋراتىپ، «شەتەلدىك دارىگەرگە قارالۋ ءۇشىن اقشا جيناپ بەرەيىك» دەگەن ادام دا زاڭسىز بايىپ ۇلگەردى. قۋانىش وسپانوۆتىڭ ايتۋىنشا، الگى ادام ءوزىن جاڭادان قۇرىلعان قايىرىمدىلىق قورىنىڭ مۇشەسى رەتىندە تانىستىرعان. جۇرەگىندە ءۇمىت وتى قايتا لاۋلاعان اكە الاياققا بالاسىنىڭ سۋرەتى مەن ەسەپشوت ءنومىرىن ۇستاتقان. ءبىراق ارتىنان تەك جەر سيپاپ قالعان. كەيىپكەرىمىز بەرگەن مالىمەتتى جەلىدە جاريالاپ، جومارت جانداردان جىلۋ جيناعان الاياقتار ءىزىم-عايىم جوعالىپ كەتكەن.
سوڭعى ستاتيستيكالىق مالىمەتتەرگە زەر سالساق، كۇماندى ماقساتتار ءۇشىن جالپى 138 بانكتىك كارتا اشىلعان. ال 660 مىڭنان اسا ادامنان جينالعان قارجى سوماسى 6 ميلليارد تەڭگەنى قۇرايدى. سونىڭ %33 ىندا (2 ميلليارد تەڭگە) الاياقتىق بەلگىسى بار. انىقتالعانداي، الاياقتار كوپتەن جيناعاندى وزدەرىنىڭ باس پايداسىنا جاراتقان. ماسەلەن، اقشانى جىلجىمالى جانە جىلجىمايتىن مۇلىكتى ساتىپ الۋعا، تۇرمىستىق شىعىندارعا، بۋكمەكەرلىك كەڭسەلەردە ءباس تىگۋگە جانە شەتەلدەگى قىمبات پاتەرلەردى جالعا الۋعا جۇمساپتى.
وسىدان تۇيەر وي قانداي؟ الەۋمەتتىك جەلىلەردە ۇجىمدىق قاراجات جيناۋ جانە ولاردى ودان ءارى ماقساتسىز پايدالانۋدىڭ قاۋپى جوعارى. سوندىقتان جەلىدە جۇرتتىڭ جۇرەگىن ەلجىرەتەتىن فوتوسۋرەتتەردى كورسەڭىز ياكي قانداي دا ءبىر مۇقتاج جانعا كومەكتەسەمىن دەسەڭىز، ەلىمىزدە رەسمي تىركەلگەن ۇيىمدار ارقىلى قاراجات اۋدارۋ دۇرىسىراق بولاتىنىن ەستە ساقتاڭىز.