قاتەرلى ىسىكتى 3 مينۋتتا انىقتايدى: 17 جاستاعى ستۋدەنت الەمدى قالاي مويىنداتتى
استانا. KAZINFORM - الەمدە جىل سايىن وكپە قاتەرلى ىسىگىنەن 1,8 ميلليونعا جۋىق ادام كوز جۇمادى. د د س ۇ دەرەكتەرىنە سۇيەنسەك، بۇل دەرت ناۋقاستاردىڭ 64 پايىزىندا كەش انىقتالادى. ەمدەۋدىڭ تيىمدىلىگى تومەندەپ، ۋاقىت جوعالتىلادى.

بۇل - جاھاندىق دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىنىڭ ورتاق پروبلەماسى. قازاقستاندا وسى ولقىلىقتى جاساندى ينتەللەكت كومەگىمەن شەشۋگە باعىتتالعان ستارتاپ بار. ونىڭ اتى - Cortex AI. جوبانى 17 جاستاعى اسىلجان ابدۋللايەۆ باستاعان. ول جۇيەنى مەديتسيناعا ەنگىزۋ ارقىلى ادامنىڭ ءومىرىن ساقتاپ قالۋعا بولاتىنىن دالەلدەپ وتىر، دەپ حابارلايدى El.kz ينتەرنەت پورتالى.
جەكە تراگەديادان تۋعان باستاما
Cortex AI- دىڭ يدەياسى كەزدەيسوق پايدا بولماعان. ونىڭ نەگىزىندە شىنايى ومىرلىك وقيعا جاتىر.
بۇل ىسكە مەنى جەتەلەگەن باستى سەبەپ - ەلىمىزدە جانە جالپى الەمدە ونكولوگيالىق اۋرۋلاردى ەرتە انىقتاۋدىڭ جەتىسپەۋشىلىگىن كورۋىم جانە وسى سالادا ناقتى شەشىم ۇسىنۋعا ۇمتىلىسىم بولدى. مەديتسينانىڭ بولاشاعى تەحنولوگيادا ەكەنىن ءتۇسىنىپ، قولدان كەلگەن ۇلەسىمدى قوسۋدى ماقسات ەتتىم. اتام 30 جىل مەديتسينا سالاسىندا جۇمىس ىستەدى. وكىنىشكە قاراي، ءوزى دە ءدال سول دەرتكە شالدىعىپ، ومىردەن ءوتتى. بۇل مەن ءۇشىن ۇلكەن سوققى بولدى. سول ساتتە وزگەلەردىڭ ءومىرىن قۇتقارۋ ءۇشىن قولدان كەلگەن ءبىلىم مەن داعدىمدى ىسكە جاراتۋ كەرەك ەكەنىن ءتۇسىندىم، - دەيدى اسىلجان.
ول بۇل جوبانى ءبىر عانا دياگنوزبەن شەكتەلەتىن قۇرال ەمەس، مەديتسينالىق شەشىم قابىلداۋعا كومەكتەسەتىن تەحنولوگيالىق ەكوجۇيە رەتىندە كورەدى.
Cortex AI يدەياسى 2022-جىلدىڭ سوڭىندا پايدا بولدى. ول كەزدە جوبانىڭ جۇزەگە اساتىنىنا تولىق سەنىم بولعان جوق، ءبىراق پروتوتيپ جاساپ، دارىگەرلەرمەن العاشقى كونسۋلتاتسيالار وتكىزگەننەن كەيىن جوبانىڭ الەۋەتى بار ەكەنىن كوردىك. Cortex AI- دى بولاشاقتا تەك دياگنوز قويۋمەن شەكتەلەتىن جوبا دەپ قارامايمىن. الداعى ماقساتىمىز - ونى ەرتە دياگنوستيكا، اۋرۋدىڭ دامۋ بولجامى جانە ەمدەۋ تاكتيكاسىن تاڭداۋعا كومەكتەسەتىن كەشەندى تەحنولوگيالىق ەكوجۇيەگە اينالدىرۋ. ستارتاپتى باسقارۋداعى ەڭ ۇلكەن قيىندىق - كلينيكالىق دەرەكتەرگە قول جەتكىزۋ جانە مەديتسينالىق ۇيىمداردىڭ سەنىمىن الۋ. بۇل قيىندىقتاردى اشىق ديالوگ جانە دەرەكتەردى انونيمدەۋ ارقىلى شەشتىك، - دەيدى ستۋدەنت.
جۇيە قالاي جۇمىس ىستەيدى؟
Cortex AI رەنتگەن سۋرەتتەرىن تالداپ، قاتەرلى ىسىككە كۇدىك تۋدىراتىن ايماقتاردى 3 مينۋت ىشىندە انىقتايدى. الگوريتم 94,1 پايىز دالدىكپەن ناتيجە بەرەدى. بۇل دارىگەردىڭ شەشىمىنە قوسىمشا «ەكىنشى پىكىر» بولىپ ۇسىنىلادى.
جۇيەنىڭ ەرەكشەلىگى - explainable AI جانە multi-modal fusion تاسىلدەرى. ياعني، دارىگەرگە سۋرەتتەگى پاتولوگيانى نەگە ءدال سولاي باعالاعانىن جۇيە تۇسىندىرە الادى.
دارىگەرلەر جۇزدەگەن سۋرەتتى تالدايدى. ادامي فاكتوردان قاتەلىك كەتۋى مۇمكىن. ال Cortex AI PACS جۇيەسىنە وڭاي بىرىكتىرىلەدى. ينتەرفەيسى ينتۋيتيۆتى، دارىگەرلەرگە ارنايى وقىتۋ قاجەت ەمەس، - دەيدى ستارتاپ نەگىزىن قالاۋشى.
پاتسيەنت دارىگەر جولداماسىمەن تەكسەرىلەدى، رەنتگەن سۋرەتى جابىق سەرۆەرگە جۇكتەلەدى، سول جەردە جۇيە تالداۋ جۇرگىزىپ، قورىتىندىنى مامانعا قايتارادى. ناتيجەسىندە ەمدەلۋشى ۋاقىت جوعالتپايدى، ال دارىگەر دياگنوز قويۋدا قوسىمشا نەگىزگە يە بولادى.
جوبانى وقىتۋدا اشىق دەرەكتەر قورى مەن قازاقستاندىق كلينيكالار بەرگەن انونيم كلينيكالىق دەرەكتەر پايدالانىلدى. ولاردى الۋ پروتسەسى وڭاي بولماعانىمەن، زاڭ تالاپتارىن ساقتاي وتىرىپ جۇزەگە اسىرىلدى. قازىرگى جۇيە سكرينينگ جۇرگىزۋمەن قاتار، بولجامدى دياگنوز جاساپ، اۋرۋدىڭ دامۋ ساتىسىن انىقتاي الادى. تەستىلەۋ بارىسىندا benign ىسىكتەردى قاتەرلى دەپ انىقتاۋ سياقتى كۇتىلمەگەن ناتيجەلەر بولدى، بۇل مودەلدى ءارى قاراي جەتىلدىرۋگە مۇمكىندىك بەردى. ال ءسۇت بەزى، باۋىر جانە ۇيقى بەزى قاتەرلى ىسىگىن انىقتاۋ فۋنكتسيونالىن ەنگىزۋ وتە كۇردەلى، سەبەبى بۇل باعىتتا جوعارى ساپالى دەرەكتەردى جيناۋ قاجەت، سونىمەن قاتار مودەلدىڭ سەزىمتالدىعى مەن ناقتىلىعىن ساقتاۋ ماڭىزدى، - دەيدى اسىلجان ابدۋللايەۆ.
كىمدەر ازىرلەدى؟
كوماندادا Astana IT University ستۋدەنتتەرى مەن سالا ماماندارى بار:
ەرنۇر سىرلىبايەۆ - ماشينالىق وقىتۋ جانە مودەلدەردى ازىرلەۋ؛
ابۋ قونىسبەك - بيومەديتسينالىق دەرەكتەر جانە زەرتتەۋلەر؛
باسقا مۇشەلەر - IT- ينفراقۇرىلىم، باعدارلامالاۋ جانە كلينيكالىق ۆاليداتسيا باعىتتارىندا جۇمىس ىستەيدى.
مىقتى كوماندا - ءوز ىسىنە ادال، ناتيجەگە جاۋاپكەرشىلىكپەن قارايتىن جانە جاڭا ءبىلىمدى تەز يگەرە الاتىن ادامداردان تۇراتىن كوماندا، - دەيدى اسىلجان.
جۇيەنى وقىتۋ ءۇشىن اشىق دەرەكتەر مەن قازاقستاندىق كلينيكالار ۇسىنعان انونيم كلينيكالىق مالىمەتتەر پايدالانىلعان. بۇل پروتسەستىڭ قۇقىقتىق جانە ەتيكالىق جاعى دا مۇقيات ساقتالعان.
بىرنەشە ەمحاناعا ەنگىزىلگەن
Cortex AI قازىرگى تاڭدا بىرنەشە قازاقستاندىق ەمحانادا پيلوتتىق رەجيمدە جۇمىس ىستەپ جاتىر. تەستىلەۋ بارىسىندا benign (قاتەرسىز) ىسىكتەردى قاتەرلى دەپ باعالاعان جاعدايلار بولعان، بۇل جۇيەنى جەتىلدىرۋگە ىقپال ەتتى.
قازاقستاننىڭ مەديتسينا جۇيەسىنە ج ي- ءونىمدى ەنگىزۋ كەزەڭى ءبىرشاما ۋاقىت السا دا، مەملەكەتتىك ورگاندار مەن كلينيكالار تاراپىنان قىزىعۋشىلىق پەن قولداۋ بار. بىرنەشە اۋرۋحانادا پيلوتتىق تەستىلەۋ جۇرگىزىلۋدە. قازىرگى تاڭدا جوبا پيلوتتىق كەزەڭدە، ءبىراق B2B باعىتىندا مونەتيزاتسيالاۋ جۇمىستارى باستالىپ كەتتى. ينۆەستيتسيا تارتۋداعى باستى كەدەرگىلەر - مەديتسينالىق نارىقتىڭ كونسەرۆاتيۆتىلىگى جانە رەگۋلياتورلىق تالاپتاردىڭ كۇردەلىلىگى. ينۆەستورلار كوبىنە زاڭناما تالاپتارى مەن دەرەكتەر قاۋىپسىزدىگىنە قاتىستى الاڭدايدى، - دەيدى كەيىپكەرىمىز.
جوبا قىتايدا وتكەن Zhongguancun World Competition بايقاۋىندا 1300 جوبانىڭ ىشىنەن 2-ورىن الىپ، $4500 كولەمىندە قارجى جەڭىپ العان. بۇل قاراجات قازاقستانداعى ءۇش ەمحانادا سىناقتان وتكىزۋگە جۇمسالعان.
جوبانى ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى دە وڭ باعالاپ وتىر. سونداي-اق كوماندا تاجىكستانداعى حۋدجاند ۋنيۆەرسيتەتىمەن ارىپتەستىك ورناتىپ، ورتالىق ازيا نارىعىنا شىعۋعا قادام جاساپ جاتىر. اسىلجان ابدۋللايەۆ ءدال وسى جوباسى ارقىلى ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترىنىڭ ماراپاتىنا يە بولعان.
ءمينيستردىڭ ماراپاتىن الۋ - مەن ءۇشىن ۇلكەن قۇرمەت ءارى جاۋاپكەرشىلىك. بۇل تەك باعالاۋ عانا ەمەس، ءارى قاراي دامۋ جولىندا زور موتيۆاتسيا. جوبامدى ىسكە اسىرۋعا سەنىم بىلدىرگەن جانە قولداۋ كورسەتكەن بارشا جانعا العىسىم شەكسىز، - دەدى اسىلجان.
جوسپار - ەۋروپا مەن ا ق ش نارىعى
قازىر كوماندا ISO 13485 ستاندارتىن الۋعا جۇمىس ىستەپ جاتىر. بۇل سەرتيفيكات جۇيەنى ەۋروپا مەن اقش نارىعىنا شىعارۋعا جول اشادى. الداعى ەكى جىلدا جۇيەگە ءسۇت بەزى، باۋىر جانە ۇيقى بەزى قاتەرلى ىسىگىن انىقتايتىن جاڭا الگوريتمدەر ەنگىزۋ كوزدەلىپ وتىر.
بۇل باعىت وتە كۇردەلى، ويتكەنى ساپالى دەرەكتەردى جيناۋ، سونداي-اق مودەلدىڭ ناقتىلىعى مەن سەزىمتالدىعىن ساقتاۋ - وڭاي ەمەس. ءبىراق العاشقى ناتيجەلەر ءۇمىت ۇيالاتادى، - دەيدى جوبا اۆتورى.
قارجىلاندىرۋ جانە بيزنەس-مودەل
جوبا B2B جانە B2G فورماتىندا مونەتيزاتسيالانا باستادى. بولاشاقتا جەكە سكرينينگ قىزمەتىنە نەگىزدەلگەن B2C مودەلى ەنگىزىلمەك.
قازىرگى تاڭدا $250 مىڭ ينۆەستيتسيا تارتۋ كوزدەلىپ وتىر. بۇل قاراجات كوماندا سانىن ارتتىرىپ، جاڭا كلينيكالارمەن جۇمىس ىستەۋگە جانە جۇيەنى جەتىلدىرۋگە جۇمسالادى. ۇزاق مەرزىمدى ماقسات - مەملەكەتتىك اۋرۋحانالارعا ەنگىزۋ جانە $850 مىڭ كولەمىندەگى ينۆەستيتسيا تارتۋ.
بيزنەس-مودەلىمىز باستاپقىدا B2B جانە B2G باعىتتارىنا نەگىزدەلگەن، كەيىننەن جەكە سكرينينگ باعىتىندا B2C مودەلىن ەنگىزۋ جوسپاردا بار. قازىرگى تاڭدا جەرگىلىكتى جانە حالىقارالىق ينۆەستورلارمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلۋدە، قىزىعۋشىلىق بار، ءبىراق كەلىسىمدەردىڭ اياقتالۋى رەگۋلياتورلىق تالاپتارعا بايلانىستى. ينۆەستورلاردىڭ الاڭدايتىنى - زاڭناما، دەرەكتەر قاۋىپسىزدىگى جانە مەديتسينالىق نارىقتىڭ كونسەرۆاتيۆتىلىگى. ءبىراق ءبىز اشىق ديالوگ ورناتىپ، سەنىمدى نەگىزدە ىلگەرىلەۋدەمىز، - دەيدى اسىلجان.
Cortex AI - ونكولوگياعا قارسى سيفرلىق قارۋ
الداعى ۋاقىتتا كوماندا ءبىرىنشى كەزەكتە ورتالىق ازيا جانە تاياۋ شىعىس ەلدەرىنىڭ نارىعىن باعىندىرۋدى جوسپارلاپ وتىر، سەبەبى بۇل ەلدەردە ونكولوگيا سكرينينگىنىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ قاجەتتىلىگى جوعارى.
10 جىلدان كەيىن ءوزىمدى جانە جوبانى حالىقارالىق نارىققا شىققان، ميلليونداعان ادامنىڭ ءومىرىن ساقتاپ قالعان ءىت- مەديتسينالىق كومپانيا رەتىندە كورەمىن. ومىردە ۇلگى تۇتاتىن ادامىم - يلون ماسك، ونىڭ تەحنولوگيالىق وزگەرىستەرگە اشىقتىعى مەن تاۋەكەلگە بارۋى موتيۆاتسيا بەرەدى. ەگەر 5-6 جىل ارتقا قايتارسام، وزىمە «كوپ كۇماندانباي، ەرتەرەك ارەكەت جاسا» دەپ ايتار ەدىم.
ءسوز سوڭىندا كەيىپكەرىمىز زامانداستارىنا كەڭەسىن ايتتى:
جاس ماماندار مەن ستۋدەنتتەرگە كەڭەسىم - كىشكەنتايدان ۇلكەن ماقساتتاردان قورىقپاي، تۇراقتى ارەكەت ەتۋ. باستىسى - تاجىريبە جيناپ، ارەكەتتەن قاشپاۋ كەرەك، - دەدى اسىلجان ابدۋللايەۆ.
كوماندا بولاشاقتا جوبانى حالىقارالىق دەڭگەيگە شىعارۋدى جانە باسقا ونكولوگيالىق اۋرۋ تۇرلەرىن انىقتاۋ باعىتىندا جۇيەنى كەڭەيتۋدى جوسپارلاپ وتىر.