قاسەن قيسا ۇلى. «ارمان قىز القابەكتىڭ ارى جاعىندا» - اڭگىمە

تاعى دا كۇز. قارسى الدىمدا قۋاڭ تارتقان بوز ادىرلار بىرىمەن ءبىرى جارىسىپ كوكجيەككە ۇلاسىپ جاتىر. كوزكورىمدە شاعىن عانا اۋىل. الىس ەمەس، ءبىراق، ورتادا سۇپ-سۋىق تەمىر تور - قازاق- قىتاي شەگاراسى. «القابەك» دەپ اتالاتىن شاعىن وزەن سول اۋىلدىڭ بەرگى شەتىن جاناي اعىپ ءبىز جاققا وتەدى.

بەس جىل بولدى. ءار كۇن سايىن مەن سول القابەكتىڭ جاعاسىندا وتاردا قوي باعامىن، وي باعامىن. بۇگىن دە قويلارىمدى ەرتەمەن وسىندا بەتتەتكەنمىن. قولىمدا ءدۇربى. تاعى دا سول شەگارانىڭ ارى جاعىنداعى ءوزىم اتىن دا بىلمەيتىن اۋىلدىڭ بەرگى شەتىندەگى بيىك شاتىرلى اقشاڭقان ءۇيدىڭ اق كويلەكتى قىزىن كۇتەمىن. جىل بولدى سول قىزدى كورۋگە اسىعاتىنىما. جاز بويى سارىلا كۇتەمىن. كۇز كەلۋىن اڭسايمىن. كۇزدى ەمەس-اۋ، قىزدى اڭسايمىن. اتىن بىلمەيتىن اۋىلدىڭ بەيماعۇلىم ارۋى اسىقتىرادى مەنى. ىلعي دا اق كويلەگى كولبىرەپ جۇرەتىن قىزدىڭ كىم ەكەنىن بىلگىم كەلەدى. قانداي ەكەنىن كورگىم كەلەدى. مەنىڭ دۇربىمەن نوبايلايتىنىم تەك، ونىڭ تولىق دەنەسى، توق بالتىرى. ىلعي دا اق كويلەگىنىڭ ارقاسىن جاۋىپ تۇراتىن ۇزىن شاشى.

ال، ءوڭىن انىق كورە العانىم جوق. مۇمكىن، ءبىزدىڭ اۋىلدىڭ ەركە سۇلۋى انارعا ۇقسايتىن شىعار. مۇمكىن، كۇلەكەش كۇلتايعا ۇقسايتىن شىعار. مۇمكىن، گۇلبارشىنعا، مۇمكىن... ءبىراق، مەن ونى ەشكىمگە ۇقساتقىم كەلمەيدى. ول پەرىشتە. ءجۇزى ارشىعان جۇمىرتقاداي ءاپپاق، كوزى مويىلداي مولدىرەپ تۇرعان ارۋ دا. اتتەڭ، قارىس جەر، قارعىس اتقىر الىس جەر.

سارىلتىپ بارىپ، ساعىنتىپ بارىپ، انە، ول تاعى دا كورىندى. قولىندا ەلەگەن، ەسىك الدىنداعى كىرجايعىشقا كىر جايىپ جاتىر. الدەبىر ءاپپاق كيىمدى قايتا-قايتا سىلكىدى. اق كويلەگىن جۋعان سەكىلدى. ۇستىندە اق كويلەگى جوق. قىزعىلت سپورت كيىممەن ءجۇر. قاتەلەسىپپىن.

انە، ول اق كويلەگىن باپتاپ قانا كەرگىشپەن تەمىرگە ءىلدى. ەتەك جاعىن ۇزاق ءسۇرتتى. بىرس-تىرسىن جازىپ جاتقان سىڭايلى. جۋعان كىرلەرىن جايىپ بولعان قىز ەلەگەندى ەسىك الدىنا توڭكەردى دە ۇيگە كىرىپ كەتتى. كوپ كەشىكپەي قايتا شىقتى.

شىققان بويدا ءۇي ارتىنا اينالىپ سونادايداعى قىرقاعا قاراي بەتتەدى. كەربەز تاستالعان قىز قادامىمەن بىرگە مەن دە قىرقاعا كوتەرىلدىم. كوزىممەن، كوڭىلىممەن كوتەرىلدىم. قىر باسىنا شىققان قىزعىلت كيىمدى قىزدىڭ سۇلباسى اينەكتەن ايپاراداي بولىپ جەتىپ ەدى.

ارقاسىن جاپقان مول شاشىن ءبىر سىلكىپ تاستادى دا ارى قاراي، القابەكتىڭ جوعارى اعارىنداعى قايىڭدى بەتكەيگە قاراي ەڭكەيدى. قىز سۇلباسى قىسقارا بەردى، قىسقارا بەردى. سوڭىندا ءبىر نوقاتقا اينالىپ بارىپ قىر استىنا ءسىڭىپ كەتتى... سالدەن سوڭ اتقا مىنگەن بىرەۋ اۋىلدىڭ ورتاسىنان شىعىپ قىز كەتكەن قىرقانى بەتكە الىپ قۇيىنداتا، اۋلەكىلەنە شاپتى.

سوڭىندا اۋلىككەن اۋىل يتتەرى. ءىشىم قىلپ ەتە ءتۇستى. مەن سول ءسات ارعى اۋىلدىڭ ءيتى دە بولمادىم-اۋ دەپ وكىندىم. اتتەڭ، ءيت بولسام-شە؟! وندا اناۋ ات ۇستىندەگى اۋلەكىنى جەرگە جۇلىپ الىپ سىلىكپەسىن شىعارىپ سىلكىلەر ەدىم-اۋ... ەندى قىز كەتكەن قىرقاعا قاراۋعا جۇرەگىم داۋالامايتىنداي. اقشاڭقان ءۇيدىڭ الدىندا جايلعان اق كويلەككە بۇرىلدىم.

ءماسساعان، جاڭا عانا قىزدىڭ جايىپ كەتكەن اق كويلەگىن قىزىلقاسقا سيىر جالماپ تۇر.

«ءاي، حايۋان» دەگەن داۋىسىم شىعىپ كەتتى. ءبىراق، ءتورت شاقىرىمداي جەردەگى توبەدە وتىرعان مەنىڭ ايقايىمدى تىڭدايتىن سيىر جوق. سىمتەمىردەگى جايىلعان قىز كويلەگىن وزەلەنە تارتادى...

قويلارىمدى الدىما سالىپ بەيمەزگىل شاقتا بەيجاي حالدە قاراقوستى بەتكە الدىم. قوش بول، اق كويلەك! قوش بول، اق كويلەكتى ارمان قىز! قوش بول، كوڭىلىم جەتكەنىمەن ءوزىم جەتپەگەن، كوزىم جەتكەنىمەن ءسوزىم جەتپەگەن قازاق جەرىنىڭ حاس سۇلۋى – قارىنداسىم-اي!

قاسەن قيسا ۇلى

10-جەلتوقسان، 2007 -جىل.