ءزىلزالا كەزىندە جەر ءۇي قاۋىپتىرەك. قۇرىلىس ينجەنەرى الماتىداعى تۇرعىن ءۇي كەشەندەرىنىڭ ساپاسى تۋرالى ايتتى
الماتىدا 23-قاڭتاردا ساعات 00:09:02-دە 5 بالدىق جەر سىلكىنىسى تىركەلدى. سەيسمولوگتار مالىمەتىنشە، ءزىلزالانىڭ ەنەرگەتيكالىق كلاسى - 15.1. MPV ماگنيتۋداسى - 6.7. وسى تۇستا «ماسساگەت» ءتىلشىسى 32 جىلدىق تاجىريبەسى بار قۇرىلىس ينجەنەرى نۇرلان يمانتايەۆپەن الماتىداعى تۇرعىن ءۇي كەشەندەرىنىڭ ساپاسى جايلى سۇحباتتاستى.
ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، نەگىزى سەيسميكالىق جۇكتەمە 7 بالدان باستاپ ەسەپتەلەدى، ال الماتىداعى عيماراتتار 9 بالدىق جەر سىلكىنىسىنە دەيىن شىداي الادى ەكەن. سونداي-اق، ول جەر سىلكىنىسى كەزىندە ادامداردىڭ زارداپ شەگۋىنىڭ باستى سەبەبىنىڭ ءبىرى دۇربەلەڭ ەكەنىن جەتكىزدى.
«جەر سىلكىنىسى كەزىندە ادامداردىڭ زارداپ شەگۋىنىڭ سەبەبى ءزىلزالا ەمەس، توتەنشە جاعدايدان كەيىنگى العاشقى ساعاتتارىنداعى دۇربەلەڭ. بىرىنشىدەن، جەر سىلكىنگەن كەزدە تەرەزە سىناتىن بولسا، قۇرىلىس سىنىقتارى عيمارات بيىكتىگىنىڭ 1/3 بولىگىنە شاشىرايدى. ادامدار مۇنداي كەزدە قاشىپ ۇلگەرمەيدى، ال قۇتقارۋشىلار مەن ولاردىڭ تەحنيكتەرى عيماراتقا ءتىپتى جەتە المايدى. ادامدار جەر سىلىكىنىسى كەزىندەگى قاراپايىم ەرەجەلەرى ساقتامايدى، ءتىپتى جول بويىنا شىعىپ تۇرادى»، - دەيدى ول.
قۇرىلىس ينجەنەرى قانداي تۇرعىن ءۇي كەشەندەرىنىڭ جەر سىلكىنىسىنە ءتوزىمدى ەكەنىن ايتتى.
«جەر سىلكىنىسىنە ەڭ ءتوزىمدى عيماراتتار قۇرىلىس ءوندىرىسىنىڭ تەحنولوگياسىن ساقتاپ سالىنعاندار. مىسالى بۇل تىزىمگە كىرەتىن قۇرىلىستاعى تەمىربەتون بۇيىمدارىنا كۇتىم قاجەت، ياعني بەتوندى سالىپ قانا قويماي، ونى دۇرىستاپ كەپتىرىپ، بەرىكتىك ءۇشىن بۋمەن بۋلاۋ كەرەك. بۇل قۇرىلىس ورىندارىنا قاراعاندا، زاۋىتتا جاقسى دايىندالادى»، - دەيدى قۇرىلىس ينجەنەرى.
سونىمەن قاتار، نۇرلان يمانتايەۆ تۇرعىن ءۇي ىشىندەگى باسپالداق قابىرعالارىندا تەرەزە بولماۋى كەرەك دەگەن تۇسىنىككە قاتىستى پىكىر ءبىلدىردى.
«الماتىداعى عيماراتتاردىڭ كوپشىلىگىندەگى باسپالداق قابىرعالارىندا تەرەزە بار. ەگەر تەرەزە تەمىربەتون قابىرعادا بولسا، وندا ارماتۋرا تىگىنەن جانە كولدەنەڭىنەن جيەك بويىمەن كۇشەيتىلەدى. ال ەگەر كىرپىشتە بولسا، تەرەزە ءتۇسىپ كەتسە دە، بۇل قورقىنىشتى ەمەس، سەبەبى ونىڭ مەتالل ارماتۋراسى بار»، - دەپ ءتۇسىندىردى ساراپشى.
مامان عيماراتتاعى باسپالداقتار قانداي كەزدە قاۋىپ ءتوندىرۋى مۇمكىن ەكەنىن دە ءتۇسىندىردى.
«قاۋىپ بارلىق ادام ءبىر ۋاقىتتا باسپالداقپەن جۇرگەن كەزدە پايدا بولادى. دۇربەلەڭمەن ادامدار ءبىر-ءبىرىن يتەرىپ، قىسىلىپ قالۋى مۇمكىن، ال قىسىلسا، زارداپ شەككەن ادام سانى كوبەيىپ، سالدارى ءتىپتى ولىمگە اكەپ سوقتىرۋى مۇمكىن»، - دەيدى ول.
نۇرلان يمانتايەۆ جەكەلەگەن ادامداردىڭ سالعان ءۇيى، تۇرعىن ءۇي كەشەندەرىنە قاراعاندا قاۋىپتىرەك ەكەنىنە سەنىمدى، ويتكەنى تاجىريبەسىندەگى 90 پايىز جەر ءۇي نورماعا ساي سالىنباعان كورىنەدى.
«مەنىڭ ويىمشا، تۇرعىن ءۇي كەشەندەرى - جوبا بويىنشا سالىناتىن، ساراپتامادان وتەتىن، قۇرىلىم بويىنشا ەسەپتەۋ جۇرگىزىلەتىن سەنىمدى ءارى قاۋىپسىز عيمارات. ال جەكەلەگەن ادامداردىڭ سالاتىن جەر ءۇيى - ۇلكەن ماسەلە دەۋگە كەلەدى. 40 جىلدان بەرى تاجىريبەمدە كەزدەسكەن جەر ءۇيدىڭ 90 پايىزدان استامى قولدانىستاعى نورماعا ساي سالىنباعان. نازاردى كوپپاتەرلى تۇرعىن ءۇي كەشەندەرىنەن گورى، جەر ۇيلەرگە اۋدارۋ كەرەك. ويتكەنى ادامدار قۇرىلىستى ەرەجە مەن نورماعا ساي ەمەس، مۇمكىندىگى جەتەتىن جاعدايدا جۇرگىزەدى، سوندىقتان جەر ءۇي قاۋىپتىرەك»، - دەپ قورىتىندىلادى ول.
ايتا كەتەيىك، بۇعان دەيىن قانشا بالدىق جەر سىلكىنىسى الماتىنى قيراتۋى مۇمكىن ەكەنى حابارلانعان بولاتىن.
«بۇل ماسەلەگە قاتىستى سەيسمولوگتار ازىرلەگەن حالىقارالىق شكالا بار، MSC-64 شكالاسى. وسى شكالا بويىنشا عيماراتتار مەن قۇرىلىستار 7 بالدان باستاپ قيرايدى. سوندىقتان جەردىڭ جاعدايىن ەسكەرگەندە، الماتى ءۇشىن 7 بالدان جوعارى جەر سىلكىنىسى قاۋىپتى دەپ ساناۋعا بولادى»، - دەدى ت ج م سەيسمولوگيالىق بايقاۋلار مەن زەرتتەۋلەر ۇلتتىق عىلىمي ورتالىعىنىڭ ورىنباسارى نۇرسارسەن وزبەكوۆ.
