قىزىلشا اۋرۋى اسقىنسا سوقىرلىققا اكەلىپ، وكپە مەن مي قابىنۋى مۇمكىن - سانيتار دارىگەر

پەتروپاۆل. قازاقپارات - قىزىلشا قاۋىپتى ينفەكسيالىق اۋرۋلاردىڭ ءبىرى. دەرتتىڭ باستاپقى كەزەڭ بەلگىلەرى سۋىق تيۋگە ۇقساعاندىقتان، سىرقاتتانعان اداممەن العاشقى كۇندەرى بايلانىستا بولعانداردىڭ جۇقتىرۋ دەڭگەيى جوعارى.

سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى سانيتاريالىق- ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتى ينفەكسيالىق جانە پارازيتارلىق اۋرۋلاردى ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى سالتانات مەرعاليموۆا قازاقپارات تىلشىسىنە اۋرۋدان كەلەتىن قاۋىپ جانە ودان ساقتانۋ جولى جايىندا ايتىپ بەردى.

ماماننىڭ ايتۋىنشا، قىزىلشا - كەڭ تارالعان ءجىتى ينفەكسيالىق اۋرۋ، كوبىنەسە بالالار اۋىرادى. بۇل تەمپەراتۋرانىڭ 38-40 °C دەيىن كوتەرىلۋىمەن، جالپى ينتوكسيكاتسيامەن، كوزدىڭ شىرىشتى قابىعىنىڭ، مۇرىن- جۇتقىنشاقتىڭ، جوعارعى تىنىس جولدارىنىڭ قابىنۋىمەن، تەرىدە بورتپە پايدا بولۋ بەلگىلەرىمەن سيپاتتالادى. جالپى السىزدىك، باس اۋرۋى، تابەتتىڭ تومەندەۋى، ۇيقىنىڭ بۇزىلۋى پايدا بولادى. مۇرىن بىتەلىپ، قۇرعاق جوتەل بولۋ مۇمكىن. 3-8 كۇن ارالىعىندا دەنەگە بورتپە شىعادى.

«قىزىلشا بۇگىنگى كۇنى ەڭ جۇقپالى اۋرۋلاردىڭ ءبىرى. بۇرىن قىزىلشامەن اۋىرماعان جانە ەگىلمەگەن ادام اۋىرعان سىرقاتپەن قارىم-قاتىناستا بولسا، اۋرۋ جۇقتىرۋ قاۋپى وتە جوعارى. سول ءۇشىن دە ەكپە مەرزىمىن قاتاڭ ساقتاۋ جانە ينفەكسيا وشاعىندا ەپيدەمياعا قارسى شارالار جۇرگىزۋ وتە ماڭىزدى.

س ق و-دا سوڭعى ەكى جىلدا جانە جىل باسىنان قىزىلشامەن اۋىرۋدىڭ دەرەكتەرى تىركەلمەدى. بۇل ينفەكسيانىڭ الدىن الۋ ءۇشىن جۇرگىزىلگەن جۇمىستىڭ ناتيجەسى.

اۋرۋدان سەنىمدى قورعانۋدىڭ بىردەن ءبىر جولى ۇلتتىق ەگۋلەر كۇنتىزبەسىنە ەنگىزىلگەن قىزىلشاعا قارسى ۆاكسيناتسيا بولىپ تابىلادى»، - دەيدى ينفەكسيالىق جانە پارازيتارلىق اۋرۋلاردى ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى سالتانات مەرعاليموۆا.

ۆيرۋس اۋا تامشىلارى ارقىلى سويلەسكەندە، جوتەلگەندە، تۇشكىرگەندە اۋرۋ ادامنىڭ سىلەكەيىمەن تارايدى. اۋا ارقىلى ۆيرۋس ايتارلىقتاي قاشىقتىققا تارالۋى مۇمكىن.

قىزىلشامەن اۋىراتىن ناۋقاس بولعان ءۇي-جايدىڭ اۋاسىمەن تىنىس العان كەزدە قىزىلشا جۇعۋى مۇمكىن.

«ينفەكسيا كوزى - ءتورت كۇن بويى ءبورتىپ اۋىرىپ جۇرگەن ادام. بەسىنشى كۇننەن باستاپ بۇل ادامنان جۇقپايدى. اۋىرىپ، جازىلعان ادامدا ءومىر بويعا يممۋنيتەت ساقتالادى. قىزىلشامەن اۋىرماعان جانە ەگىلمەگەن ادامدا كەز كەلگەن جاستا، ءتىپتى ءومىر بويى بۇل اۋرۋعا شالدىعۋ قاۋپى ساقتالادى. قىزىلشامەن قايتالاپ سىرقاتتانۋ جاعدايى وتە سيرەك كەزدەسەدى»، - دەيدى مامان.

سانيتار دارىگەردىڭ ايتۋىنشا، بورتپە قىزعىلت نەمەسە قىزىل داقتار تۇرىندە پايدا بولادى. ءبىرىنشى كۇنى قۇلاقتىڭ ارتىندا، شاش اراسىندا، بەت پەن مويىندا، كەۋدەنىڭ جوعارعى بولىگىندە شىعادى. ەكىنشى كۇنى بورتپە دەنەدە جانە قولدىڭ جوعارعى بولىگىندە پايدا بولادى. ءۇشىنشى كۇنى اياقتا شىعىپ، بەتتەگى بورتپەلەر بوزارادى.

«ەگەر اۋرۋدىڭ بەلگىلەرى بايقالسا، باسقالارعا جۇقتىرماس ءۇشىن قارىم- قاتىناستى دەرەۋ توقتاتۋ كەرەك. مۇندايدا بىردەن ەمحاناعا بارعان ءجون. اۋرۋ ادام قان جانە ءزار تاپسىرادى. زەرتحانالىق سىنامادان كەيىن دياگنوزدى ينفەكسيونيست-دارىگەر قويادى. ماماندار اۋرۋمەن قارىم-قاتىناستا بولعان ادامدارىڭ ءبارىن 21 كۇن بويىنا تەكسەرەدى. كوبىنە قىزىلشامەن 5 جاسقا دەيىنگى بالالار نەمەسە 20 جاستان اسقاندار اۋىرادى. ولاردا قۇلاق، مويىن تۇسى اۋىرادى، كوز اۋرۋى بارلاردا سوقىرلىققا دەيىن اسقىنۋ قاۋپى بولۋى مۇمكىن. سوندىقتان ۋچاسكەلىك دارىگەر اۋرۋدى ءجيى باقىلاپ تۇرۋعا ءتيىستى.

قىزىلشامەن سىرقاتتانعان كەزدە كۇردەلى اسقىنۋلار پايدا بولۋى مۇمكىن. ولارعا پنيەۆمونيا، ورتاڭعى قۇلاقتىڭ قابىنۋى - وتيت، كەي جاعدايدا ميدىڭ قابىنۋى - ەنسەفاليت ءتارىزدى وتە قاۋىپتى اۋرۋلار جاتادى. قىزىلشامەن اۋىرىپ ساۋىققاننان كەيىن 2 ايعا دەيىن يممۋنيتەت تومەندەيدى، سوندىقتان وسى ۋاقىتتا بالا قانداي دا ءبىر سۋىق تيۋ نەمەسە ۆيرۋستىق اۋرۋمەن اۋىرۋى مۇمكىن، سول سەبەپتى ونى بارىنشا ناۋقاس بالالارمەن قارىم- قاتىناستان قورعاۋ قاجەت»، - دەيدى سالتانات مەرعاليموۆا.

اتا-انالار بالالارىن قىزىلشادان قورعاۋ ءۇشىن مىندەتتى تۇردە ەكپە قويعىزۋى ءتيىس. ۆاكسيناتسيا بولماعان جاعدايدا - قىزىلشاعا قارسى ەگىلمەگەن بالالاردىڭ ءارتۇرلى مادەني- كوپشىلىك ءىس- شارالارعا قاتىسۋىن، ويىن-ساۋىق ساۋدا ورتالىقتارىنداعى ويىن الاڭدارىنا بارۋىن شەكتەۋ قاجەت.

«ال اۋىرىپ، دەرتتىڭ ءبىرىنشى بەلگىلەرى پايدا بولعان جاعدايدا ۋاقىت سوزباي دارىگەرگە قارالۋ، قىزىلشا اۋرۋىنا تەكسەرۋدەن ءوتۋ جانە ماماننىڭ بارلىق نۇسقاۋلارىن ورىنداۋ، ياعني اۋىر جاعدايلاردا جەدەل جاردەم شاقىرتۋ، دارىگەر كەلگەنگە دەيىن تۋىستارىمەن جانە باسقا ادامدارمەن بايلانىستى شەكتەۋ، جوتەلگەن جانە تۇشكىرگەن كەزدە بەت ورامالدى پايدالانىپ، اۋىزدى جانە مۇرىندى جابۋ، قولدى سابىنمەن ءجيى جۋۋ قاجەت. بەتكە ماسكا تاعىپ، ءوزىن ءوزى ەمدەمەۋ كەرەك.

قىزىلشانىڭ الدىن الىپ، اۋىرماس ءۇشىن ەكپە العان ءجون. بۇل ينفەكسياعا قارسى كۇرەستىڭ ەڭ ءتيىمدى ءادىسى. بالالاردى قىزىلشاعا قارسى جوسپارلى ۆاكسيناتسيالاۋ 12 ايلىق كەزىندە جانە قايتالاپ 6 جاستا جۇرگىزىلەدى. قىزىلشاعا قارسى ۆاكسينا 20 جىلعا دەيىن يممۋنيتەت بەرەدى»، - دەيدى سالتانات مەرعاليموۆا.