جەر سىلكىنىسىنەن مۇلكىڭىز قيراسا قايدا جۇگىنە الاسىز؟

استانا. قازاقپارات - اپات ايتىپ كەلمەيدى. تۇركياداعى جەر سىلكىنىسى ءبىراز ادامدى ەسەڭگىرەتىپ تاستادى. كوپتەگەن عيمارات پەن تۇرعىن ءۇي قيراپ، جارامسىز قالدى. مۇنداي جاعدايدا زارداپ شەككەن تۇرعىندارعا شىعىندى كىم وتەيدى؟ ول ءۇشىن ارنايى زاڭ بار ما؟

بۇل تۋرالى Massaget.kz تىلشىسىنە زاڭگەر دۋمان كوپبايەۆ ءتۇسىندىردى.

تابيعي اپاتتان زارداپ شەككەندەردىڭ قۇقىعى قالاي قورعالادى؟

دۋمان كوپبايەۆ مۇنداي جاعدايلارعا قاتىستى «ازاماتتىق قورعاۋ تۋرالى» زاڭ بارىن ايتادى.

«قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭى 2014-جىلعى 11- ساۋىردەگى 188-V№ زاڭى بار. وسى زاڭنىڭ 58-بابىنا سايكەس «تابيعي سيپاتتاعى توتەنشە جاعدايلارمەن جەكە تۇلعالاردىڭ دەنساۋلىعى مەن مۇلكىنە كەلتىرىلگەن زيان (نۇقسان) قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى ايقىندايتىن تارتىپپەن، زارداپ شەككەندەردىڭ ەڭ تومەنگى قاجەتتىلىكتەرىن قاناعاتتاندىرۋ ءۇشىن قاجەتتى شەكتە وتەلەدى»، - دەيدى زاڭگەر.

سوندىقتان سالىنعان تۇرعىن ءۇي توتەنشە جاعداي سالدارىنان تۇرعىن ءۇيسىز قالعان ازاماتتارعا ۇكىمەت ايقىندايتىن تارتىپپەن بەرىلەدى.

«مەملەكەتتىك تۇرعىن ءۇي قورىنان بەرىلەتىن تۇرعىن ءۇي قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋماعىنداعى ەكولوگيالىق ءزىلزالالار، تابيعي جانە تەحنوگەندىك سيپاتتاعى توتەنشە جاعدايلار سالدارىنان تۇرعىن ءۇيى تۇرۋعا جارامسىز بولعان ازاماتتارعا وتەۋسىز نەگىزدە بەرىلەدى»، - دەيدى دۋمان كوپبايەۆ.

تابيعي زارداپ شەككەن ادام ەڭ الدىمەن قايدا جۇگىنۋى كەرەك؟

دۋمان كوپبايەۆتىڭ سوزىنشە، زارداپتىڭ ەكى ءتۇرى بولادى: ءبىرىنشىسى - قىلمىستىق زارداپ، ياعني قىلمىستىق ءىس-ارەكەتتەن كەلگەن زارداپ. ەكىنشىسى - ازاماتتىق ءىس جۇرگىزۋ بويىنشا كەلگەن زارداپ.

«قىلمىستىق زارداپتاردىڭ ورنىن تولتىرۋ، قۇقىق قورعاۋ، تەرگەۋ ورگاندارى، پروكۋراتۋرا جانە سوت ورگاندارىنا جۇگىنە الادى. ال ازاماتتىق ءىس جۇرگىزۋ بويىنشا زارداپ شەككەندەر سوت ارقىلى قۇقىعىن قورعاي الادى. سوت پروتسەسىنەن كەيىن، دالەلدەر كەلتىرىلىپ، زارداپ مولشەرى انىقتالعاننان كەيىن شىعىننىڭ ورنى تولتىرىلادى. ياعني ءبارى سوت ارقىلى شەشىلەدى»، - دەپ ءتۇسىندىردى زاڭگەر.

قانداي مۇلىك ءتۇرى ۇكىمەت تاراپىنان وتەلمەيدى؟

ءبىراق تابيعي اپاتتان كەيىن كەي مۇلىك وتەلمەيدى. ساۋلەت، قالا قۇرىلىسى جانە قۇرىلىس قىزمەتى تۋرالى زاڭناماسىنا سايكەس جىلجىمايتىن مۇلىك وبەكتىلەرىنە جاتپايتىن، ۋاقىتشا قۇرىلىستار، شارۋاشىلىق-تۇرمىستىق جانە وزگە دە سالىنعان قۇرىلىستار، سونداي-اق زاڭسىز سالىنعان وبەكتىلەر وتەلمەيدى.

«سونىمەن قاتار، باعالى كيىم، ءسان-سالتانات زاتتارى نە باعالى مەتالداردان جاسالعان، كوركەمدىك قۇندىلىعى بار زاتتار وتەلۋگە جاتپايدى. ال جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ توتەنشە جاعدايلار تۋىنداعان كەزدە ساقتاندىرۋ وبەكتىسى مۇلكىنە كەلتىرىلگەن نۇقسان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىق زاڭناماسىندا ايقىندالعان تارتىپپەن ساقتاندىرۋشىنىڭ قاراجاتى ەسەبىنەن وتەلۋگە جاتادى»، - دەپ ءتۇسىندىردى مامان.

قازاقستاندا تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنىڭ ساپاسىن كىم تەكسەرەدى؟

پاتەر ساتىپ الاردا قۇرىلىس كومپانياسىنا تابيعي اپاتقا قاتىستى قانداي دا ءبىر تالاپ قويۋعا بولا ما؟

سونىمەن قاتار، زاڭگەر پاتەر ساتىپ الۋشى قۇرىلىس كومپانياسىنا تابيعي اپاتتىڭ سالدارىنا قاتىستى الدىن الا قانشالىق تالاپ قويا الاتىنىن ايتتى.

«پاتەر ساتىپ الۋشى قۇرىلىس كومپانياسىنا زاڭ بويىنشا ۇيگە قاتىستى تالاپتاردى ونىڭ ىشىندە پاتەر، شارشى مەترى جايلى عانا تالاپ قويا الادى. ال ناقتى قۇرىلىس كومپانياسىنا جەر سىلكىنىسىنە قاتىستى تالاپ قويۋ قاراستىرىلماعان. سوندىقتان ساتىپ الۋشىلار قانداي پاتەر الاتىنىن ءوزى شەشەدى. قازاقستاندا قۇرىلىس كومپانيالارىندا ساتىپ الۋشىلار ەشقاشان تالاپ قويۋ تاجىريبەدە بولماعان. زاڭدا دا قاراستىرىلماعان»، - دەيدى زاڭگەر.