قاتەرلى ىسىكتىڭ الدىن الۋ ءۇشىن ۋاقتىلى سكرينينگتەن ءوتۋ قاجەت
بۇل تۋرالى الماتى ونكولوگيالىق ورتالىعىنىڭ باس دارىگەرى نۇرسۇلتان ىزماعامبەتوۆ ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.
«قازىرگى ۋاقىتتا ءسۇت بەزى وبىرى، جاتىر موينى وبىرىنىڭ بارلىق كەزەڭدەگى انىقتالۋىن الاتىن بولساق، بەس جىلدىق ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيى % 70 جانە ودان دا كوپ. ەرتە كەزەڭدە انىقتالعان بولسا، بۇل كورسەتكىش % 90- عا جەتەدى. ءتۇرلى لوكاليزاتسيالاردا 5 جىلدىق ءومىر ءسۇرۋ پايىزى دا ءارتۇرلى، ءبىراق اۋرۋ نەعۇرلىم ەرتە انىقتالسا، سوعۇرلىم جاقسى ەمدەلەتىنى انىق»، - دەيدى ونكولوگ دارىگەر.
ونىڭ ايتۋىنشا، الماتىدا بۇگىنگى كۇنى سكرينينگتىك زەرتتەۋلەردىڭ كومپيۋتەرلىك توموگرافيا (ك ت)، ماگنيتتى- رەزونانستىق توموگرافيا (م ر ت)، پوزيتروندى- ەميسسيالىق توموگرافيا (پ ە ت)، ەندوسكوپيالىق زەرتتەۋ، گەنەتيكالىق تەستىلەۋ جانە باسقا ادىستەرىنەن باستاپ ونكولوگيالىق اۋرۋلاردى دياگنوستيكالاۋ سەكىلدى زاماناۋي، باسقا دا ادىستەر قولدانىلادى.
«قازاقستاندا سكرينينگتىك تەكسەرۋلەر - مەملەكەتتىك باعدارلاما. باعدارلاما ءسۇت بەزى وبىرىن، جاتىر موينى وبىرىن، توق ىشەك پەن تىك ىشەك وبىرىن ەرتە انىقتاۋ ءۇشىن ونكولوگيالىق سكرينينگتى قاراستىرادى، سەبەبى بۇل قاتەرلى ىسىكتەردىڭ جيىلىگى جوعارى. سكرينينگ تىركەلگەن جەر بويىنشا ەمحانادا تەگىن جۇرگىزىلەدى»، - دەدى نۇرسۇلتان ىزماعامبەتوۆ.
الماتى قالاسى №11 قالالىق ەمحانا باس دارىگەرىنىڭ ورىنباسارى ايناش تىلەۋبەك قىزىنىڭ ايتۋىنشا، جىل سوڭىندا ۋچاسكەلىك ەمحانا جەلىسى سكرينينگتىك تەكسەرۋدەن وتەتىن كونتينگەنتتىڭ ءتىزىمىن قالىپتاستىرادى.
«جاڭا جىلدان باستاپ ۋچاسكەلىك مەدبيكەلەر مەديتسينالىق اقپاراتتىق باعدارلاما ارقىلى جاس ەرەكشەلىگىنە قاراي سكرينينگتەن ءوتۋى قاجەت ادامداردى شاقىرادى. سونداي- اق، ەمحانادا جىل باسىندا بارلىق ناۋقاستار وتەتىن دارىگەرگە دەيىنگى جانە تەكسەرۋ كابينەتى بار. مۇندا مەدبيكە ناۋقاستىڭ جاسىنا سايكەس سكرينينگ تۋرالى حابارلايدى. ەگەر پاتسيەنت كەلىسسە، سكرينينگ سول بولمەدە جۇرگىزىلەدى. وكىنىشكە قاراي، بارلىق پاتسيەنتتەر سكرينينگكە كەلىسە بەرمەيدى. مۇنداي جاعدايدا مەديتسينا قىزمەتكەرلەرى بۇل پروتسەدۋرادان ءوتۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن تۇسىندىرەدى. ءبىز قاتەرلى ىسىك اۋرۋىن ەرتە ساتىسىندا انىقتاۋ جاقسى ەمدەلەتىنىن، كەي جاعدايلاردا تولىعىمەن ەمدەلەتىنىن ايتامىز»، - دەدى ايناش تىلەۋبەك قىزى.
دارىگەردىڭ ايتۋىنشا، ەگەر اۋرۋ ەرتە ساتىسىندا انىقتالسا، ەمدەۋ كولەمى ازايادى، تيىسىنشە حيرۋرگيالىق ارالاسۋ، حيميوتەراپيا جانە ت. ب. ازايادى جانە ەمدەلۋشى ەمدى جەڭىلىرەك قابىلدايدى، ونىڭ ۇستىنە ەرتە كەزەڭدە اعزانىڭ قالپىنا كەلۋ رەسۋرستارى الدەقايدا كوپ بولادى. قاتەرلى ىسىك ەرتە كەزەڭدە ەش بەلگىسىز وتەدى، سوندىقتان ادام ءوزىن تولىق ساۋ سەزىنسە دە، بەلگىلى ءبىر جاس ارالىعىندا سكرينينگتەن ءوتۋى قاجەت.
الماتى قالالىق قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنان حابارلاعانداي، تيىمدىلىگى دالەلدەنگەن قاتەرلى ىسىك سكرينينگتەرى:
40-70 جاستاعى ايەلدەردە ءسۇت بەزى وبىرىنىڭ مامموگرافيالىق سكرينينگى 2 جىلدا ءبىر رەت؛
30-70 جاس ارالىعىنداعى ايەلدەردە ىسىك الدى جانە جاتىر موينى وبىرىنا تسيتولوگيالىق سكرينينگ جۇرگىزۋ 4 جىلدا ءبىر رەت؛
50-70 جاس ارالىعىندا، جاسىرىن قان ءاناليزى، كولونوسكوپيا ارقىلى توق ىشەك جانە تىك ىشەكتىڭ قاتەرلى ىسىگىنە جانە ىسىك الدى اۋرۋلارىنا سكرينينگ 2 -جىلدا 1 رەت جاسالادى.
اۆتور
دۋمان ارعىنگەلدى
