اقىل مەن ىرىس
مال دا، اقشا دا كوبەيىپ داۋىرلەپ تۇرعاندا، ول باي دا، باقىتتى دا، ىرىستى دا اتانادى. ءبىر كۇنى اقىل مەن ىرىس تۇرىپ بىلايشا ەگەسكە كىرەدى:
اقىل: - بۇل بايعا وسىنشا داۋلەت، بايلىق، باق ءبارى دە مەنىڭ ارقامدا بولدى، مەن بولماسام بۇل داۋلەتتىڭ ءبىرى دە بولماس ەدى، - دەيدى.
ىرىس: - جوق، مەن بولماسام، مال مەن باق بولماس ەدى. مال مەن باق ءۇشىن اقىلدىڭ كەرەگى جوق، ىرىس بولسا وزگەسى ءوزى كەلە بەرەدى، - دەيدى.
اقىل: - ولاي بولسا، بايقاسالىق، - دەپ، ون ءۇش جىلدان بەرى بايدىڭ قولىندا جۇرگەن قويشىعا بارىپ قونادى. اقىل كىرگەن سوڭ، مالشى ويعا قالادى. مەن باياعىدان بەرى وسى بايعا قىزمەت ەتىپ كەلەمىن. ماعان اقى دا، پۇل دا بەرمەيدى، مەن سۇراعانىم دا جوق، نەگە مەن بۇلاي جۇرەمىن، اقى الىپ ءوز الدىما ءىس قىلايىن دەپ ويلاپتى دا، كەشكە كەلىپ بايدان اقى سۇرايدى.
باي: «الدا، بەيشارا-اي، قۇداي مۇنىڭ ەسىنە بىردەڭە سالعان شىعار» دەپ، بىرنەشە ءجۇز سوم، ءبىر ات، اربا بەرىپ شىعارادى.
بۇل جىلدا ەگىن سالىپ، ءار ۋاقىت سۋارىپ، جاقسى قاراعاندىقتان، ول كوپ شىعىپ، بەرەكەلى بولادى.
سول مەزگىلدە ماڭايىنداعى ءبىر پاتشانىڭ اسكەرىنە ازىق كەرەك بولىپ، استىق ىزدەپ جۇرگەندە، الگى جىگىتكە جولىعىپ، «دوس بولايىق، بارلىق ەگىندى ماعان بەر» دەگەن سوڭ، «ەل العان ەگىن، جەر العان تەگىن» دەگەن ەدى عوي دەپ، بار ەگىنىن بەرەدى.
اقىل كەتكەن سوڭ، باياعى بايدىڭ داۋلەتى ازايىپ، كۇننەن-كۇنگە كەيىن كەتەدى.
ىرىس اقىلعا كەلىپ، بەرەكەنىڭ ءبارى سەندە ەكەن، سەنسىز مەنىڭ قولىمنان تۇك كەلمەيدى، ەندى ءبىر بولايىق دەپ، بۇل دا جىگىتكە قونادى.
ا. پۋشكين
zMassaget.k
