قازاقستاندا تاريح ءپانى جاڭا مازمۇندا وقىتىلادى
قۇجاتتىڭ تولىق اتاۋى - «جالپى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنا ارنالعان جالپى ءبىلىم بەرەتىن پاندەردىڭ، تاڭداۋ كۋرستارىنىڭ جانە فاكۋلتاتيۆتەردىڭ ۇلگىلىك وقۋ باعدارلامالارىن بەكىتۋ تۋرالى» ق ر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترىنىڭ 2013 -جىلعى 3 -ساۋىردەگى № 115 بۇيرىعىنا وزگەرىستەر ەنگىزۋ تۋرالى» ق ر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى بۇيرىعىنىڭ جوباسى. بۇيرىق جوباسىندا ونداعان وزگەرتۋ مەن تۇزەتۋ بار. سونىڭ ەڭ العاشقىسى 5-سىنىپتارعا تاريح ءپانىن وقىتۋ مازمۇنىنا قاتىستى. بۇل تارماقتىڭ وزىندە 8 تارماقشانىڭ 7 ەۋى ايتارلىقتاي وزگەرىسكە ۇشىراعان.
جوبانى ازىرلەۋشىلەر 5-سىنىپتا تاريح پانىمەن وقۋشىلار العاش بەتپە- بەت كەلەتىندىكتەن، ىلىمگە كىرىسپەگە ەرەكشە كوڭىل بولگەن.
«5-سىنىپقا ارنالعان بازالىق مازمۇن ءبىلىم الۋشىلاردى تاريحتى تۇسىنۋگە دايىنداۋ ماقساتىندا كىرىسپەمەن تولىقتىرىلدى. ءپاننىڭ العاش وقىتىلىپ جاتقاندىعىن ەسكەرە وتىرىپ، ولاردى تاريحي كەزەڭدەۋدىڭ نەگىزدەرىمەن، قازاقستاننىڭ تاريحي كارتاسىمەن تانىستىرۋ ماڭىزدى. سونىمەن قاتار ەتنيكالىق تاريح بويىنشا تاقىرىپتار مەن تۇسىنىكتەر ەنگىزىلدى. ءبىلىم الۋشىلاردا قازاقستان تاريحىن وقىتىلۋ باستالعاننان باستاپ قازاقتار وسى اۋماقتىڭ اۆتوحتوندى حالقى بولىپ تابىلاتىندىعى تۋرالى ناقتى تۇسىنىك قالىپتاسۋى ءۇشىن وسى تاقىرىپتارعا نازار اۋدارۋ قاجەت»، - دەپ جازىلعان تۇسىندىرمەدە.
18-تارماقتاعى 6-سىنىپقا ارناعان وقۋ ءپانىنىڭ مازمۇنى دا «تۇركى يمپەرياسىنىڭ الەم تاريحىنداعى ءرولى»، «قازاق حالقىنىڭ قالىپتاسۋىنداعى قىپشاقتاردىڭ ءرولى»، «قولونەر مەن مەتاللۋرگيا»، «ساۋلەت جانە قالا قۇرىلىسىن دامىتۋ»، «شىڭعىس قاعان يمپەرياسىنىڭ ءبولىنۋى»، «جوشى ۇلىسىنىڭ قۇرىلۋى جانە كەڭەيۋى»، «جوشى ۇلىسىنىڭ الەمدىك تاريحتاعى ورنى»، «XІІI – XVعع. مادەنيەت»، «قوبىلاندى. الپامىس. ەدىگە، وراق- ماماي. كەتبۇعا. اسان قايعى. سىپىرا جىراۋ. وتەمىس قاجى» دەگەن سياقتى جاڭا ۇعىمدارمەن بايىتىلعان.
19-تارماقتاعى تۇزەتۋلەردىڭ ىشىندە «كەنەسارى - ۇلى دالانىڭ سوڭعى حانى» دەگەن تاقىرىپ مەنمۇندالايدى. 8-سىنىپقا ارنالعان تاريح پانىندە اشارشىلىق تاقىرىبى قولدانىستاعى وقۋ باعدارلاماسىندا «1921 -جىلعى جۇت جانە اشتىق»، «اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى كۇشتەپ ۇجىمداستىرۋ ساياساتى»، «قازاقستانداعى كۇشتەپ ۇجىمداستىرۋ ساياساتىنىڭ ەكونوميكالىق سالدارى»، «1931-1933 -جىلدارداعى اشتىق - ⅩⅩعاسىرداعى قازاقستاندىق قاسىرەت» دەگەن تاقىرىپتارمەن قامتىلعان. ال جاڭا رەداكسيادا «قىرريەۆكوم قىزمەتى»، «1921-1922 ج ج. اشتىق»، «قازاقستانداعى سوتسياليستىك يندۋستريالاندىرۋ ء(مانى مەن ەرەكشەلىكتەرى)»، «رەسپۋبليكانىڭ الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق دامۋى تۋرالى پىكىر- تالاس - س. ءسادۋاقاسوۆ»، «كىشى قازان» (مازمۇنى جانە جۇزەگە اسىرىلۋى)». «1928 ج. 27 -تامىزداعى «بايلار شارۋاشىلىقتارىن تاركىلەۋ تۋرالى» رەسپۋبليكا اتكومى مەن حالىق كوميسسارلار كەڭەسىنىڭ دەكرەتى»، «باي شارۋاشىلىقتارىنىڭ تاركىلەۋ» تۋرالى»، «اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى جاپپاي كۇشتەپ ۇجىمداستىرۋ ساياساتى»، «قازاقستانداعى كۇشتەپ ۇجىمداستىرۋ ساياساتىنىڭ قاسىرەتتى سالدارى»، «1929-1932 -جىلدارداعى شارۋالار كوتەرىلىستەرى جانە نارازىلىقتار»، «1931-1933 -جىلدارداعى اشارشىلىق»، «قازاقستانداعى ۇجىمداستىرۋدىڭ دەموگرافيالىق سالدارلارى»، «ۇجىمداستىرۋدى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ادىستەرىنە قاتىستى ۇلتتىق زيالىلاردىڭ («بەسەۋدىڭ حاتى») قوعامدىق- ساياسي كوزقاراسى مەن قاتىناسى» دەگەن تاقارىپتارعا وزگەرتىلگەن.
ال وتىزىنشى جىلدارداعى رەپرەسسيالار كەزەڭىن وقىتۋ مازمۇنىنا «1936-1938 ج ج «ۇلكەن تەررور» جانە ونىڭ قازاقستانداعى سالدارى» دەگەن تاقىرىپ نازارعا ىلىگەدى. ودان كەيىنگى كەزەڭدەردە ە. بەكماحانوۆ، ج. تاشەنوۆ، د. قونايەۆ سياقتى تۇلعالاردىڭ ەڭبەگىنە جەكە تاقىرىپتار ارنالعان.
تاۋەلسىزدىك جىلدارىنداعى تاريح قولدانىستاعى باعدارلامادا دا، جاڭا رەداكسيادا دا نەگىزىنەن مەملەكەت تاراپىنان قابىلدانعان باعدارلامالار مەن ستراتەگيالاردى دارىپتەۋگە ارنالعان تاقىرىپتار توپتاسقان. تەك جاڭا رەداكسيادا ەلدەگى بيلىك ءترانزيتىنىڭ باستالۋى تىڭ تاقىرىپ رەتىندە قوسىلعان. ەسكە سالساق، پرەزيدەنت قاسىم- جومارت توقايەۆ جىل باسىنداعى ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا قازاقستان تاريحى مەن دۇنيەجۇزى تاريحى بويىنشا ءبىرىڭعاي وقۋلىقتاردى ەنگىزۋدى تاپسىرعان بولاتىن.
