تەمەكى ساتۋ مەن شەگۋگە تىيىم سالعان مەملەكەت
الايدا مۇلدەم تەمەكى پايدالانباق تۇگىلى ونى ساتۋعا دا تىيىم سالعان مەملەكەت تۋرالى ەستىگەنىڭىز بار ما؟ الەمدە تەمەكى ساتۋعا تىيىم سالعان ءبىر- اق مەملەكەت بار. ول - 700 مىڭنان استام حالقى بار بۋتان پاتشالىعى. ءۇندىستان جانە قىتايمەن شەكارالاسىپ جاتقان ەل. بۋتاندا قوعامدىق ورتادا تەمەكى شەگۋگە XVII عاسىردا- اق تىيىم سالىنعان. ال ەل بيلىگى ودان ءارى قاتاڭ شاراعا بارىپ، 2004 -جىلدىڭ جەلتوقسانىنان باستاپ مۇلدەم تەمەكى ساتۋعا تىيىم سالدى: تەمەكى شەككەندەرگە قىمبات ايىپپۇل سالىندى: قۇنى 175 ەۋروعا تەڭ. بۇل جەردە ايتا كەتەتىن ءبىر نارسە - بۋتانعا كەلگەن شەتەلدىكتەرگە، ەلشىلەر مەن تۋريستتەرگە شىلىم شەگۋگە رۇقسات بەرىلگەندىگى. ءبىراق ولارعا قوعامدىق ورتادا شىلىم شەگۋگە بولمايدى. ازىرشە، تەك قوناق ۇيدە، بولمەدە عانا تەمەكى شەشۋگە رۇقسات. ال جەرگىلىكتى ازاماتتارعا تەمەكى ساتقان شەتەلدىكتەرگە جازا قاتاڭ.
ۇلتتىق باقىت ءونىمى بۋتان بيلىگىنىڭ تەمەكىگە تىيىم سالۋىنىڭ باستى سەبەبى - شىلىمنىڭ ادام دەنساۋلىعى مەن ومىرىنە قاۋىپتى ەكەندىگى. ال بۋتان مەملەكەتى - ادام باقىتىنا، ادامنىڭ رۋحاني بايلىعىنا ءمان بەرەتىن الەمدەگى بىردەن- ءبىر ەل. ءتىپتى، ازاماتتاردىڭ باقىتىمەن اينالىساتىن باقىت مينيسترلىگى دە قۇرىلعان. مۇنداي مينيسترلىك الەمدە بىردە- ءبىر ەلدە جوق. بۋتان - بۋدديزمنىڭ تانترا باعىتىن رەسمي تۇردە ۇستاناتىن جالعىز مەملەكەت. بۋدديزمنىڭ ۇستانىمى بويىنشا ادام باقىتتى بولۋ ءۇشىن رۋحاني دەڭگەيگە جەتۋى كەرەك. ال تەمەكى ادامنىڭ رۋحاني ءلاززات الۋىنا كەدەرگى كەلتىرەدى. سوندىقتان ەل ۇكىمەتى تەمەكى ونىمدەرىنە تىيىم سالىپ وتىر. بۋتاننىڭ تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى - وزگە مەملەكەتتەر سياقتى ازاماتتاردىڭ ءال- اۋقاتىن جالپى ىشكى ونىممەن ەمەس، «ۇلتتىق باقىت ءونىمى» ينديكاتورىمەن ەسەپتەيتىندىگى. 2005 -جىلعى دەرەكتەرگە قاراعاندا ازاماتتاردىڭ 45,2 پايىزى «وتە باقىتتى» ، 51,6 پايىزى «باقىتتى» بولسا، تەك 3,3 پايىزى عانا «باقىتسىز» ەكەن.
تەمەكى تۋرالى زاڭ بۋتاندا تەمەكى تۋرالى زاڭ 2010 -جىلى قابىلدانعان. زاڭدا ەل ىشىندە تاباك وسىرۋگە، وندىرۋگە، جيناۋ مەن ساتۋعا، قولدانۋعا تىيىم سالىنعان. زاڭ بويىنشا تەمەكىنى تاستاي الماي، ەمدەلە الماي جۇرگەن ازاماتتارعا ەل بيلىگى قول ۇشىن بەرۋى ءتيىس. ال تەمەكى شەگەتىن شەتەلدىكتەردىڭ قولىندا تەمەكىنى باسقا مەملەكەتتەن ساتىپ العانىن راستايتىنداي چەك بولعانى ءجون.
Massaget.kz