ەكولوگيالىق «جاسىل جەرلەۋ» ۇردىسكە اينالدى

الماتى. قازاقپارات – ا ق ش تۇرعىندارىنىڭ اراسىندا قايتىس بولعان سوڭ ءتۇرلى ەكولوگيالىق زالالى جوق جولمەن جەرلەنگەنىن قالايتىندار قاراسى ارتىپ كەلەدى.

بۇل جايىندا PHYS. ORG اقپارات كوزى حابار تاراتتى. وسى ۋاقىتقا دەيىن 100 گە تارتا ادام ءوزىن بيولوگيالىق جاعىنان تەز ىدىرايتىن ماتەريالعا كەبىندەلىپ، ەمەن توعايىندا، تەرەڭ قازىلماعان قابىردە جەرلەنگەنىن، وسىلايشا تەزىرەك توپىراققا اينالعانىن قالاپ، ءوتىنىشىن زاڭداستىرىپ قويعان. باسىنا قۇلپىتاس ورناتپاۋى ءتيىس.

ازىرگە ەكولوگيالىق جولمەن جەرلەنگىسى كەلەتىندەردىڭ ءمايىتىن جەر قوينىنا تاپسىرۋعا بەيىتتەردەن جەتەۋى ەكولوگيالىق جەرلەۋ كەڭەسىندە سالالىق سەرتيفيكاتتاۋ بويىنشا رەسمي تىركەلىپ ۇلگەرگەن. ايتا كەتۋ كەرەك، كەي شتاتتاردا بالامالى جەرلەۋگە شەكتەۋ قويىلعان. الايدا، ەكولوگيالىق جەرلەۋدىڭ تانىمالدىلىعى ارتىپ كەلەدى. جاسىل جەرلەۋ كەڭەسىنىڭ كەلتىرگەن دەرەگىنە قاراعاندا، جىلىنا جەرلەۋ ءراسىمى كەزىندە جەرگە 40 ميلليوننان اسا گاللوندىق بالزام سۇيىقتىعى توگىلەدى، بۇدان بولەك، تابىت ءۇشىن 64 مىڭ تەمىر مەن 1,6 ميلليون توننا بەتون كومىلەدى.

اتالمىش ترەندتىڭ پايدا بولۋىنا نە تۇرتكى بولدى؟ بۇگىنگى تاڭدا باقيلىق بولعان امەريكالىقتاردىڭ جارتىسى ورتەلەدى، ياعني، مۇردەسى كرەماتسياعا جونەلتىلەدى. 1960-شى جىلدارى بۇل كورسەتكىش بار-جوعى %4 دان اسپاعان ەدى. الايدا، ءمايىتتى ورتەۋ كەزىندە اۆتوكولىك 800 شاقىرىم جول جۇرگەندە بولەتىن لاستاۋ زاتتارىن بولەتىنى «جاسىل جەرلەۋ» ترەندىنىڭ پايدا بولۋىنا سەبەپ بولدى.

قازىردىڭ وزىندە، وسى باعىتتا ارنايى جۇرگىزىلگەن ساۋالناما ناتيجەسى كورسەتكەندەي، امەريكالىقتاردىڭ %52 ى «جاسىل جەرلەۋدى» جاقتاعان. ماسەلەن، ۆيسكونسين شتاتىندا ءسىلتىلى گيدروليزگە رۇقسات بەرەتىن زاڭ جوباسى قابىلدانعان بولاتىن: كرەماتسيانىڭ ەكولوگيالىق جاعىنان تازا ءتۇرى - مۇردە شاپشاڭ ىدىراۋى ءۇشىن قىسىمدا اتالمىش ەرىتىندى، ياعني، ءسىلتىلى گيدروليز پايدالانىلادى.

وسى جىلدىڭ باس كەزىندە اتالعان ەلدە ادامنىڭ مۇردەسىن جەدەل تىڭايتقىشقا اينالدىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن تەحنولوگيانى قولدانۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن زاڭ قابىلدانعان ەدى. دەسە دە كاتوليك شىركەۋى بۇل باستاماعا نارازىلىق بىلدىرگەن بولاتىن - ادام مايىتىنە قۇرمەتسىزدىك تانىتۋ دەپ تانىدى. الايدا، جەرلەۋدىڭ جاڭا ءتۇرى كەڭىنەن قولدانىلا باستادى.

ويتكەنى، ادام ءمايىتىن بۇرىنعى تاسىلمەن جەر قوينىنا تاپسىرۋ باعاسى تىم قىمباتقا تۇسەدى: جەرلەۋ ءراسىمى 8000 دوللاردى، ال قابىر اۋماعىنداي جەر تەلىمى 1000-4000 دوللاردى قۇرايدى. بۇدان بولەك، جەرلەۋ وپەراتورلارى اعاشتىڭ ساياسىندا جەرلەنگىسى كەلەتىندەر ءۇشىن 2000-4500 دوللار سۇرايدى. قىزمەتى مەن جەر تەلىمى ءۇشىن.

islam.kz