كەنەدەن ساقتانۋ ءۇشىن نەنى بىلگەن ءجون - مامان
«ادام اعزاسىنا ينفەكتسيالاردىڭ جۇعۋى - كەنە شاققانداعى ەڭ باستى قاتەر»، - دەلىنگەن حابارلامادا.
جازدا - تابيعات ورتاسىنداعى دەمالىس - سترەستەن ارىلۋ جانە كۇش-قۋاتتى قالپىنا كەلتىرۋدىڭ ەڭ جاقسى جولى. قالا تۇرعىندارىنىڭ كوپشىلىگى ساياباقتاردا جانە ورماندى القاپتاردا بوس ۋاقىتىن وتكىزۋدى قۇپ كورەدى. كەيبىرەۋلەر دالاعا ساياحاتقا شىعىپ، جاياۋ تۋريزممەن اۋەستەنەدى. وسىنداي ساپارعا اتتانباس بۇرىن دەمالىستىڭ شىرقىن بۇزاتىن جايسىزدىقتاردان ساقتانۋ كەرەك.
«كوكتەمدە - جاندىكتەر كوبەيەدى. شىبىن-شىركەيلەر، سونا، ارا جانە باسقا دا شاعاتىن جانجىكتەر دەنساۋلىققا ايتارلىقتاي زيان كەلتىرۋى مۇمكىن. ءبىراق ەڭ قاۋىپتىسى - تاس كەنەلەر. كوزگە تۇسپەيتىن كىشكەنتاي قانسورعىشتار قۇربانىن كوبىنە شوپتە، بۇتالاردىڭ اراسىندا كۇتەدى. ورماندى جانە ورماندى-دالا القاپتارىندا دەمالۋدى جوسپارلاعانداردىڭ تاس كەنەلەر تۋرالى جانە كەنە شاققان كەزدەگى العاشقى كومەك كورسەتۋدىڭ ادىستەرى تۋرالى ازداعان ءبىلىمى بولۋى قاجەت»، - دەلىنگەن حابارلامادا.
كەنە شاققان كەزدە - ول بىردەن سەزىلمەيدى، ويتكەنى ەشقانداي اسەرى جوق، الايدا جايسىزدىقتار كەيىنىرەك باستالادى.
ماماندار، كەنە شاققان جاعدايدا قالاعا جاقىن جەردە بولسا شۇعىل تۇردە جاراقات پۋنكتىنە جۇگىنۋدى ۇسىنادى، ويتكەنى ماماندار تاس كەنەنى ارتىق قاۋىپ-قاتەرسىز الىپ تاستايدى.
تاس كەنەنى شاققان جەرىنەن جۇلىپ الۋ وڭاي ەمەس، ءبىراق ەڭ باستىسى اسىقپاي جانە جۇيەلى قادام جاساۋ كەرەك.
كەنەنى شىعارۋ ءۇشىن ءجىپتى پايدالانۋعا بولادى. بۇل ءۇشىن تاس كەنەنى جىپپەن اسا مۇقيات وراۋ كەرەك. ءجىپتى تاس كەنەنىڭ دەنەسى مەن ول جابىسىپ العان ورىننىڭ اراسىن وراپ جانە تاس كەنەنىڭ اينالاسىن ەكى اينالىممەن وراۋ كەرەك. پايدا بولعان ىلگەكتى ونىڭ موينىنا ءسال بايلاپ، سودان سوڭ جىپتەردىڭ شەتتەرىن ءبىر-بىرىنە جالعاپ، ەكى ساۋساقپەن ونى شيىرشىقتاي باستاۋ كەرەك. اسىعىپ، تەز قيمىلداۋدىڭ قاجەتى جوق. بۇل - ەڭ قاۋىپسىز امال.
كەنەنى سۋىرىپ العان سوڭ شاققان ورىندى سپيرتپەن، اراقپەن، زەلەنكامەن نەمەسە يودپەن ەمدەۋ كەرەك. سودان سوڭ قولدى سابىنمەن جۋعان ءجون.
كەنەنى سۋى بار قاقپاعى تىعىز جابىلاتىن شاعىن ىدىسقا سالىپ، زەرتحاناعا تالداۋ جاساۋعا اپارۋ قاجەت.
«تاس كەنەلەر كوبەيەتىن مامىر-ماۋسىم ايلارىنداعى كەزدە ساياجاي ماڭىنداعى ءشوپتى شاۋىپ تاستاعان ءجون. تابيعات ورتاسىندا بولعان كەزدە ءۇستى-باستى ۇنەمى تەكسەرىپ وتىرىڭىز. كەنەلەر دەنەگە بىردەن جابىسپايدى. ولار قان تامىرلارىنا جاقىن ورىندى ىزدەيدى، سوندىقتان ءوزىڭىزدىڭ جانە وتباسىڭىزداعى جاقىندارىڭىزدىڭ ءۇستىن قاراي وتىرىپ كيىمدە ورمەلەپ جۇرگەن تاس كەنەنى ۇستاپ ۇلگەرۋگە بولادى»، - دەلىنگەن حابارلامادا.
تابيعات اياسىنداعى ساپاردان كەيىن ۇيگە كەلگەن سوڭ كيىمدەردى مۇقيات تەكسەرىپ شىققان دۇرىس، ويتكەنى كيىمنىڭ قىرتىسىندا تىعىلىپ قالعان كەنە ءبىراز ۋاقىتتان سوڭ ءسىزدى تاۋىپ الۋى مۇمكىن.
بۇل ايتىلعاندار ءۇي جانۋارلارىنا دا قاتىستى، ولاردىڭ جۇندەرىندەگى كەنەلەر بايقالمايدى. سوندىقتان يتتەر مەن مىسىقتاردىڭ دا ءۇستى-باسىن مىندەتتى تۇردە تەكسەرۋ كەرەك.
«ونىڭ شاققانى ءبىز سەزبەيمىز، سەبەبى كەنەلەر تىستەگەن ورنىنا ارنايى اۋرىرتپايتىن زات بولەدى، سوندىقتان كيىمدى تەكسەرۋ پروفيلاكتيكانىڭ ەڭ ماڭىزدى بولىگى»، - دەلىنگەن حابارلامادا.
