بانكتەردىڭ زاڭسىز كوميسسياسى: كەلىسىمشارتتىڭ ءتىلى - كۇردەلى، ال ارىپتەرى - ۇساق

ق ر جوعارعى سوتىنىڭ سۋدياسى اقىلتاي كاسيموۆتىڭ ايتۋىنشا، رەسپۋبليكا بويىنشا بانكتەردىڭ جۇمىسىنا قاتىستى قاراپايىم ازاماتتار دا، كاسىپكەرلەر دە ءجيى ارىزدانادى.
«ماسەلەن، نەسيە بويىنشا قىزمەت كورسەتۋ كوميسسياسىن قايدا جانە قالاي جازعانىن بىلمەي قالاسىڭ. زاەم تۋرالى كەلىسىمشارتتى الىپ وقىساڭىز، ەشتەڭە تۇسىنبەيسىز. ءتىلى كۇردەلى، ال ارىپتەرى ۇساق. باسىنان باستاپ اياعىنا دەيىن وقىپ شىقساڭ دا، ماسەلەنىڭ مانىسىنە جەتە المايسىڭ. سوندا ناقتى قانداي پروتسەنت بولادى؟ قانشا تولەۋ كەرەك؟ ونى انىقتاۋ مۇمكىن ەمەس» ، - دەدى ا. كاسيموۆ «اتامەكەن» ۇ ك پ سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس جونىندەگى كەڭەستىڭ بۇگىنگى وتىرىسىندا.
سۋديانىڭ سوزىنە قاراعاندا، سوتقا تۇسكەن ماتەريالداردىڭ ىشىندە ناقتى مىسالدار دا بار. ادام بانكتەن اقشانى العاننان كەيىن ونى الدەقايدا كوپ مولشەردە قايتارۋعا ءماجبۇر. سەبەبى ىشىندە پروتسەنت، كوميسسيا جانە تاعى باسقا اقىلار بار.
«قازىر جوعارعى سوتقا سول كوميسسيالارعا قاتىستى ارىز- شاعىمدار كوپتەپ تۇسۋدە. وسىعان بايلانىستى «بانك جانە بانك قىزمەتى تۋرالى» زاڭنىڭ 36-بابىنا وزگەرىس ەنگىزۋ جونىندە ۇسىنىس جاسالدى. سول جەردە ناقتى قانداي كوميسسيالار زاڭدى ەكەنىن انىقتاپ جازۋ قاجەت» ، - دەپ اتاپ كورسەتتى ا. كاسيموۆ.
ايتا كەتەيىك، كەڭەستىڭ بۇگىنگى وتىرىسىندا كاسىپكەرلەر اراسىنداعى كەلىسىمشارتتاردى ورىنداۋ ماسەلەسى قارالدى. بۇگىندە «اتامەكەن» پالاتاسىنا تۇسەتىن ارىزدار ىشىندە بيزنەسمەندەر اراسىنداعى داۋلارعا قاتىستى شاعىمدار از ەمەس. ولار ءبىر- بىرىنە اقشا تولەمەيدى. ءتىپتى، سەرىكتەستىك كەلىسىمىن راسىمدەسە دە، الاياقتىق جولمەن ارىپتەستىڭ مۇلكىن ۇرلاۋ فاكتىلەرى دە بار. قازاقستان كاسىپكەرلەرىنىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ جونىندەگى ۋاكىل بولات پالىمبەتوۆتىڭ سوزىنە قاراعاندا، كاسىپكەرلەردىڭ كەلىسىمشارت مىندەتتەرىن ورىنداي الماۋىنا مەملەكەتتىك ورگاندار دا كىنالى. ولار اقشانى ۋاقىتىندا بەرمەيدى. سودان بيزنەسمەندەر ءوز ارىپتەستەرىنە اقشانى تولەي الماي جۇرەدى.
«ماسەلەن، بيزنەسمەن تەندەردى ۇتىپ الادى. ال مەملەكەتتىك ورگان وعان اقشانى تولەمەي قويدى. سودان بۇكىل تىزبەك كەتە بەرەدى. كاسىپكەر ءوز ارىپتەسىنە اقشا بەرە المايدى. سولاي ارى قاراي كەتەدى» ، - دەيدى ب. پالىمبەتوۆ.
وسى ورايدا «اتامەكەن» ۇ ك پ باسقارما ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى رۋستام ءجۇرسىنوۆ ماڭىزدى ءبىر ماسەلەنى ەسكە سالدى.
«بىزدە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ءبىرىنشى باسشىسى اۋىسسا، بىردەن بارلىق كەلىسىمشارتتار جويىلادى. اكىم، مينيستر بولسىن، كەلىسىمشارتتاردى بىردەن بۇزا سالادى. وتە قىزىقتى ءۇردىس.. .» ، - دەيدى ر. ءجۇرسىنوۆ.