اۋانىڭ لاستانۋى جۇرەك قۇرىلىمىن وزگەرتەدى - عالىمدار
زەرتتەۋشىلەردىڭ ايتۋىنشا، جۇرەك اۋرۋلارىنىڭ باستاپقى ساتىسىندا پايدا بولاتىن جۇرەك قۇرىلىمىنىڭ وزگەرۋى اۋانىڭ لاستانۋىنا بايلانىستى.
«بۇل زەرتتەۋ اۋا لاستانۋى وتە جوعارى دەڭگەيدەگى وڭىرلەردە نە سەبەپتى ءولىم سانىنىڭ كوپ بولاتىنىن تۇسىندىرگەندەي بولدى» ، - دەيدى عالىمدار.
مىسالى، بىلتىرعى جىلى ۇلىبريتانيادا شۆەتسياعا قاراعاندا اۋا لاستانۋىنىڭ اسەرىنەن ادام ءولىمى 64 ەسە ءجيى بولعان. مەرزىمىنەن بۇرىن بولاتىن مۇنداي ولىمدەر قان تامىرى اۋرۋلارىنا بايلانىستى بولۋى مۇمكىن.
«ءبىر وكىنىشتىسى، ءبىز نە سەبەپتى اۋانىڭ لاستانۋى جۇرەك اۋرۋى مەن ينسۋلتكە اكەلەتىنىن انىقتاي المادىق» ، - دەيدى لوندون ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ كارديولوگى جانە زەرتتەۋ اۆتورى نەي اۋنگ.
Circulation جۋرنالىندا جاريالانعان ماقالادا زەرتتەۋ اۆتورلارى ازوت ديوكسيدى مەن PM2.5, PM10 دەگەن اتاۋمەن بەلگىلى بولشەكتەردىڭ جۇرەك كامەرالارىن ۇلكەيتەتىنىن انىقتاعان. ايتا كەتۋ كەرەك، PM بولشەكتەرى اۆتوكولىك قۇرالدارىنان كوپ بولىنەدى. زەرتتەۋ اۆتورلارىنىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي وزگەرىستەر جۇرەكتىڭ جۇمىسىنا اسەر ەتىپ، جۇرەك اۋرۋلارىنىڭ تۋۋىنا العىشارت بولا الادى.
زەرتتەۋ جۇمىستارىنا 40-69 جاس ارالىعىنداعى 4 مىڭنان استام ەرىكتىلەر قاتىسقان. ولار بريتان بيوبانكى سەكىلدى كەڭ تانىلعان زەرتتەۋ جۇمىستارىنا دا اتسالىسقان. زەرتتەۋگە قاتىسپاس بۇرىن ولاردىڭ ەشقايسىسىندا جۇرەك اۋرۋى مەن اقاۋ بولماعان. زەرتتەۋ باستالاردا قاتىسۋشىلاردىڭ جۇرەگىنە م ر ت جاسالىپ، قۇرىلىمى مەن جۇرەك قىزمەتى تۋرالى تولىققاندى مالىمەت جيناقتالعان.
سونىمەن قاتار زەرتتەۋشىلەر قاتىسۋشىلاردىڭ تۇراتىن مەكەن جايلارىنىڭ ماڭىنداعى سوڭعى بەس جىلداعى اۋانىڭ لاستانۋ كورسەتكىشىن ەسكەرگەن. سونداي- اق عالىمدار ولاردىڭ جاسى، جىنىسى، تابىسى مەن تەمەكى شەگۋ تاريزى سەكىلدى فاكتورلاردى جيناقتاعان.
اۋنگتىڭ ايتۋىنشا، زەرتتەۋ سوڭىندا بايقالعان وزگەرىس از مولشەردە بولعانىمەن، وتە ماڭىزدى سانالادى.
«گيپەرتونيا كەزىندە دە جۇرەك كامەراسىنىڭ كولەمى وزگەرەدى. ءبىراق جاڭا زەرتتەۋدە ناقتى اۋانىڭ لاستانۋ كورسەتكىشى دە وسىنداي ءقاۋىپ تۋدىراتىنىن انىقتاپ وتىرمىز. ياعني، اۋا تىم لاستانعان جەردە تۇراتىن ادامداردا جۇرەك اۋرۋلارىنا شالدىعۋ قاۋپى جوعارى بولادى» ، - دەيدى ول.
ال زەرتتەۋگە قاتىسپاعان مامانداردىڭ ءبىرى، ليدس ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۇرەك- قانتامىرلار مەديتسيناسى پروفەسسورى كريس گەيلدىڭ ايتۋىنشا، زەرتتەۋگە قاتىسقانداردىڭ تەك تۇراتىن مەكەن- جايى ەسكەرىلگەنىمەن، ولاردىڭ جۇمىسقا بارىپ- كەلىپ، باسقا دا جەرلەردە جۇرەتىنىنە دە ءمان بەرۋ كەرەك.
«سونداي- اق زەرتتەۋ تەك ءبىر ساتتىك كورسەتكىشتەردى ەسكەرگەن. ادامداردى بىرنەشە جىل بويى باقىلاعاندا، ناتيجە ناقتىراق بولار ەدى. دەگەنمەن، بۇل زەرتتەۋ اۋا لاستانۋىنىڭ كورسەتكىشى مەن جۇرەك- قانتامىرلار اۋرۋلارى اراسىندا تىعىز بايلانىس بار ەكەنىن دالەلدەدى» ، - دەيدى گەيل.
اعىلشىن تىلىنەن اۋدارعان التىناي قۋانىشبەك
Baq.kz
