باي بويجەتكەندى كۇزەتكەن الماتىلىق وققاعار ەل بىلمەيتىن قۇپيانى اشتى
قازىر جەكە فيرمادا كولىك جۇرگىزۋشىسى بولىپ جۇمىس ىستەيتىن جىگىت ايىنا 500 مىڭ تەڭگە تولەيتىن جۇمىستان نە سەبەپتى باس تارتقانىن بايانداپ بەردى.
«قازىر سپورتتىق ءبىلىمى بار، الپامساداي جىگىتتەردىڭ كوپشىلىگى وققاعار بولىپ ءجۇر. بۇل وتە قاۋىپتى جۇمىس. نەگە دەسەڭىز وققاعارلىققا جالدانىپ، جۇمىسقا كىرگەندە قوجايىنمەن ءومىر مەن ءولىم تۋرالى كەلىسىم شارتقا قول قوياسىڭ. ياعني، جۇمىس بابىندا جۇرگەندە وق اتىلادى، شابۋىل جاسالادى. وسى وقيعا كەزىندە جارالانىپ نەمەسە ءولىپ كەتسەڭ دە قۇنىمدى ەشكىم سۇرامايدى، جۇمىستىڭ قاۋىپتى ەكەنىن بىلە تۇرا ءوز ەركىممەن كەلدىم»، - دەپ جازىپ بەرۋىڭ كەرەك دەيدى راميل.
2011 -جىلى الماتىلىق بيزنەسمەنگە ءتورتىنشى وققاعار بولىپ جۇمىسقا كىرگەن جىگىتتى كەلبەتتىلىگىنە قاراپ كاسىپكەردىڭ قىزى ءوزىنىڭ جەكە كۇزەتشىسى ەتىپ العان.
«باسىندا ءبارى جاقسى بولدى. كۇندىز بويجەتكەندە ۇيىقتايدى. مەن دە بولمەمدە جاتىپ دەمالامىن. جۇمىس تۇندە باستالادى. بايدىڭ قىزى بويانىپ تۇنگى كلۋبقا شىعادى. مەن بىرگە ىلەسىپ جۇرەم. باستىقتار «قىزدان ءۇش مەتردەن الىس كەتپەۋ كەرەك» دەپ تاپسىرما بەرەدى. ال بويجەتكەن ۆيسكيعا تويىپ الىپ، مەنى قۋالايدى. سەبەبى، وققاعار جاقىن تۇرسا، وعان جىگىتتەر جاقىنداي المايدى. ياعني، كلۋبتا وعان ەشكىم قاراماي قويادى. وسىعان ىزالانىپ مەنى بالاعاتتايدى. ءوستىپ كۇنىمىز وتە بەردى. ۋاقىت وتە كەلە، ونىڭ بالاعات سوزىنە دا ەتىم ۇيرەندى.
ءبىر كۇنى قاپشاعايدان كازينودان شىعىپ الماتىعا قاراي كەلە جاتقانبىز. دالادا جاڭبىر قۇيىپ تۇر. ءبىر كەزدە سوڭىمىزعا ءۇش كولىك ءتۇسىپ قۋدى. جول تالعامايتىن دجيپپەن كەلەمىز. ءبىر ۋاقىتتا الگى ماشينالار ءبىزدى قۋىپ جەتىپ، تەرەزەدەن وق جاۋدىردى. ماعان «توقتاماساڭ ولتىرەم» دەپ قولىمەن يشارا جاساپ كورسەتىپ جاتىر. ارتقى ورىندىقتا وتىرعان قىز شىڭعىرىپ «توقتاما، باس گازدى باس» دەپ ايقايلايدى.
شىنى كەرەك نە ىستەپ نە قويعانىمدى بىلمەي قالدىم. انا كولىكتەر ءبىزدىڭ قۋىپ جەتىپ، بىرەۋى الدىمىزعا شىعىپ، ەكىنشىسى - جانىنان، ءۇشىنشىسى ارت جاعىمىزدان قۋالاپ ءبىزدى قىسا باستادى. جانىمىزدا كەلە جاتقان جىگىتتەر تەرەزەنى اشىپ، تاپانشامەن مەنى كوزدەپ اتا باستادى. وسى جەردە ءولدىم- اۋ دەپ ويلادىم. سويتسەم، كولىك تولىقتاي وق وتپەيتىندەي ەتىپ بروندالعان ەكەن. ايتسە دە ءاربىر وق تەرەزەگە تيگەندە تارسىلداپ ەسىڭدى شىعارادى.
ءبىر سەكۋند توقتاسام ولەتىنىمدى بىردەن ءتۇسىنىپ گازدى بارىنشا باسىپ كولىكتەردى جايپاپ ارەڭ شىقتىق. الگى قۋعىنشىلار 15 شاقىرىم سوڭىمىزدان ەرىپ بارىپ، توقتاپ قالدى. وسى جايتتان كەيىن ءبىر اي بويى ۇيىقتاي المادىم. كۇندە تۇسىمدە ماڭدايىما قادالعان وق كورىپ، شوشىپ ويانا بەرەتىن بولدىم. «ءبۇيتىپ جەگەن نانىم قۇرسىن» دەپ كەلىسىم شارتتى بۇزىپ جۇمىستان شىعىپ كەتتىم. ۋاقىتىنان ەرتە جۇمىستى تاستاعانىم ءۇشىن ماعان قوجايىن كوك تيىن دا تولەمەدى. ءتىپتى، قىزىن ەشكىمگە بەرمەي الىپ شىققانىما دا العىس ايتپادى» ، - دەيدى ول.
كەزىندە 200 وققاعارعا جۇمىس بەرگەن بەلگىلى كۇزەت كومپانياسىنىڭ ديرەكتورى (اتىن اتاماۋدى ءوتىندى) مۇنداي جاعدايدىڭ بولاتىنىن راستاپ وتىر.
«ەندى ەشكىم تىنىش ومىرىنە بولا وققاعار جالدامايدى. وققاعارلاردىڭ ءبارى بىلەدى قانداي جۇمىس كۇتىپ تۇرعانىن. مۇنداي جايتتار 2010 -جىلعا دەيىن وتە كوپ بولعان. رەكەت، بانديت دەيمىز سولاردان قورىققان بيزنەسمەندەر ءتورت- بەس كۇزەتشى جىگىت جالداپ قاسىندا ساۋسىلداتىپ ەرتىپ ءجۇردى. 2011 - جىلى تراۆماتيكالىق قارۋدان باسقاعا تىيىم سالىنعاننان كەيىن بايلار كۇزەت فيرمالارىنان وققاعار الۋدى دوعاردى. سەبەبى، بۇرىن ءبىز قولىندا قارۋ بار وققاعار بەرەتىنبىز. جاڭا زاڭنان سوڭ قارۋسىز كۇزەتكە سۇرانىس ءتۇسىپ كەتتى» ، - دەيدى ول.
بيزنەسمەندەر وققاعاردى «قويشا» تاڭدايدى
«قازىر جەكە كۇزەتپەن اينالىساتىن ەلىمىزدە ەكى- ءۇش قانا مەكەمە قالعان. بىزدە قازىر ءتورت وققاعار بار. بۇرىنعىداي ەمەس ولارعا تالاپ وتە كۇشتى. جەكە كۇزەتتىڭ قىر- سىرىن مەڭگەردى دەگەن كۋرستىق ديپلومى بولۋى كەرەك، قارۋمەن اتۋ، سپورتتىق ءبىلىمى مەن جەتىستىگى بار، تولىق تەكسەرۋدەن وتكەن، جاسى 30-35 ارالىعىنداعى جىگىتتەر عانا الىنادى. ولاردىڭ ءوزىن بيزنەسمەندەر قوي تاڭداعانداي تاڭدايدى.
«بويى -180 سم، قارا تورى، ءتۇسى سۋىق بولماسىن، بوكسشى بولسىن، ۇلتى مىنانداي بولسىن» دەپ تۇرىپ تالاپ قويادى. ۇناعان جىگىتتەردىڭ ءوزى بىردەن وققاعار بولىپ كەتپەيدى. كەمى ەكى- ءۇش اي تاجىريبەدەن ءوتىپ، ءوزىن جان- جاقتى كورسەتۋى كەرەك. سوسىن عانا بارىپ بايدىڭ سەنىمىنە كىرسە جۇمىسقا تۇرادى. ءبىراز ازاماتتاردى بىلەم بيزنەسى دە ۇلكەن ەمەس، وعان اسا قاۋىپ تە ءتونىپ تۇرعان جوق. سولار ەكى- ءۇش وققاعار ەرتىپ جۇرەدى. سونداعىسى ماقتانىش. ەلدىڭ الدىندا «كرۋتوي» بولىپ كورىنۋى. نەمەسە كىشكەنە ءالسىز بيزنەسمەندەردى قورقىتۋعا بولا جالداپ الادى. ياعني، باسەكەلەستەرى وققاعار ەتىپ جۇرگەن سوڭ «ويباي مىناۋ ءبىر بالە ىستەپ قوياما» دەپ كەيىن شەگىنەدى.
جالپى جىگىتتەر ءتۇسىنۋى قاجەت. وققاعار ول باسبۇزار ەمەس. ونىڭ باستى ماقساتى اقشا تولەگەن ازاماتتى بارىنشا قاۋىپ- قاتەردەن قورعاۋ، وزگەگە زيانىن تيگىزبەۋ. ال بايدىڭ قول استىنا كىرىپ الىپ، بىرەۋدى ۇرىپ- سوعاتىندار ولار وققاعار ەمەس، رەكەتتەر»، - دەپ تۇيىندەدى كۇزەت كومپانياسىنىڭ ديرەكتورى.
NUR. KZ