قازاقستاندا ينفەكسيا جانە تۇماۋمەن سىرقاتتانعاندار سانى وسكەن

اعىمداعى جىلى رەسپۋبليكا بويىنشا تۇماۋعا قارسى بارلىعى 2 ميلليوننان استام قاۋىپتى توپ ادامدار (سوزىلمالى وكپە، جۇرەك- تامىر سىرقاتتانۋىمەن، يممۋندىق جەتىسپەۋشىلىگىمەن بالالار، ءالسىز جانە ءجيى اۋىراتىن بالالار، مەديتسينا قىزمەتكەرلەرى جانە جۇكتى ايەلدەر) ەگىلدى.
قازىر تۇماۋعا قارسى ەگىلۋ اياقتالعانىنا بايلانىستى مىناداي ارنايى ەمەس پروفيلاكتيكا شارالارىن ساقتاۋ قاجەت:
- ءوز- ءوزىڭىزدى ەمدەۋمەن اينالىسپاي، رەسپيراتورلىق اۋرۋدىڭ العاشقى بەلگىلەرى پايدا بولعان كەزدە تەز ارادا دارىگەرگە جۇگىنۋ؛
- اۋىرعان ادامدارمەن قارىم- قاتىناستى شەكتەۋ؛
- ۇيدە ناۋقاس ادام بولعان جاعدايدا ونى وقشاۋلاۋدى قامتاماسىز ەتۋ، ناۋقاس جانە ساۋ ادامدار دا بەتپەردە پايدالانۋى قاجەت. ءۇي- جايدى ءجيى جەلدەتۋ جانە بارلىق بەتتەردى سۇرتە وتىرىپ، ىلعالدى جيناۋ جۇرگىزۋ؛
- يممۋنيتەتتى جاقسارتۋ پرەپاراتتارىن (انافەرون، ينتەرفەرون، ۆيفەرون، ينتەرفەرون يندۋكتورى)، ۆيرۋسقا قارسى جاقپامايلار (وكسالين، انتيۆير جانە ت. ب. )، پوليۆيتاميندەر پايدالانۋ؛
- قولدى سابىنمەن ءجيى جانە تۇراقتى جۋۋ، ەڭ جاقسىسى - سىرقاتتانعان كەزدە نەمەسە ناۋقاستى كۇتكەن ۋاقىتتا انتيسەپتيكپەن جۋۋ كەرەك؛
- ۆيتاميندەر مەن اقۋىزعا باي، يممۋنيتەتتى ارتتىراتىن تاعامداردى (پياز، سارىمساق، شوپتەن، ءيتمۇرىننان جاسالعان سۋسىنداردى جانە قاراقات، اشىتقان قىرىققابات، سيترۋس سياقتى قۇرامىندا س ۆيتامينى كوپ ونىمدەردى) قولدانۋ؛
- ساۋىقتىرۋ جاتتىعۋلار: جۇگىرۋ، ۇزاق قاشىقتىققا ءجۇرۋ، كۇندەلىكتى شىنىعۋ، تىنىس الۋ جاتتىعۋلارى (اسىرەسە تازا اۋادا، ورماندا، ساياباقتا)، ءجۇزۋ، مونشاعا بارۋ كەرەك.
ۋاقىتىلى دەن قويۋ جانە ەپيدەمياعا قارسى، الدىن الۋ شارالاردى قابىلداۋ ماقساتىندا كوميتەتتىڭ اۋماقتىق ورگاندارىمەن 1 -جەلتوقساننان باستاپ ق ر حالقىنىڭ ءجىتى رەسپيراتورلىق ۆيرۋستىق ينفەكتسيالارمەن جانە تۇماۋمەن سىرقاتتانۋشىلىعىنا جانە تۇماۋ ۆيرۋسىنىڭ اينالىمىنا، ونىڭ ىشىندە وقۋشىلار اراسىنداعى سىرقاتتانۋشىلىققا كۇندەلىكتى مونيتورينگ جۇزەگە اسىرىلادى.
ەپيدەميالىق ماۋسىمنان باستاپ (2016 -جىلعى 1 -قازاننان باستاپ) 6 -قاڭتارعا 250 مىڭنان استام ج ر ۆ ي جاعدايى، ونىڭ 822 زەرتحانالى دالەلدەنگەن تۇماۋ جاعدايى تىركەلدى.
ج ر ۆ ي- مەن سىرقاتتانعانداردىڭ نەگىزگى ۇلەسىن (66 پايىز) بالالار قۇرايدى، 1 جاسقا دەيىنگى بالالارعا ج ر ۆ ي- دىڭ پايىز10 ى، جۇكتى ايەلدەرگە 4 پايىزى كەلەدى. بارلىق ج ر ۆ ي- مەن سىرقاتتانعاندار ىشىندە وقۋشىلاردىڭ ۇلەس سالماعى 20 پايىزدى، تۇماۋمەن سىرقاتتانعاندار 15 پايىزدى قۇرادى.
تۇماۋدىڭ نەگىزگى اسقىنۋى پنيەۆمونيا بولىپ تابىلادى، ول كوبىنە قاۋىپتى توپقا جاتاتىندار اراسىنان بايقالادى. ەپيدەميالىق ماۋسىم باستالعاننان باستاپ پنيەۆمونيانىڭ 5 مىڭنان استام جاعداي تىركەلدى، ونىڭ 75 پايىز 14 جاسقا دەيىنگى بالالار اراسىنان تىركەلدى.
سوڭعى اپتادا سىرقاتتانۋشىلىقتىڭ باقىلاۋداعى دەڭگەيى الماتى، قوستاناي وبلىستاردا جوعارى. وسىعان بايلانىستى بۇل وڭىرلەردە ءبىرىنشى كەزەكتە تاربيەلەۋ، ءبىلىم بەرۋ جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمدارىندا ەپيدەمياعا قارسى، پروفيلاكتيكالىق ءىس- شارالاردى كۇشەيتۋ تۋرالى وبلىستاردىڭ باس مەملەكەتتىك سانيتاريالىق دارىگەرلەرىنىڭ قاۋلىلارى شىعارىلدى. وقۋشىلار اراسىندا توپتىق سىرقاتتانۋشىلىق تىركەلگەن جوق، كانيكۋل باستالعانعا دەيىن ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا وقۋ پروتسەسى توقتاتىلعان جوق.
ۇيىمداستىرىلعان ۇجىمدا ج ر ۆ ي جانە تۇماۋمەن سىرقاتتانۋىن الدىن الۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى ءادىسى رەتىندە كلاستا (توپتا) نەمەسە تولىق ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدا وقۋ پروتسەسىن ۋاقىتشا توقتاتۋ پراكتيكاسى قولدانىلادى (سىرقاتتانۋ دەڭگەيى كلاسس (توپتىڭ) سانىنان 20 پايىز جانە ودان جوعارى نەمەسە پروتسەسكە جالپى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمنىڭ 30 پايىز جانە ودان جوعارى قوسىلعان جاعدايدا).
كوميتەتتىڭ زەرتحانالىق قىزمەتى تۇماۋ ۆيرۋسىنىڭ جانە باسقا دا تۇماۋ ەمەس ينفەكتسيالاردىڭ اينالىمىنا مونيتورينگتى جۇزەگە اسىرۋدا. قازىرگى ۋاقىتتا بولجام بويىنشا انىقتالعان اعىمدى ەپيدەميالىق ماۋسىمدا ۆاكتسينا قۇرامىنا كىرگەن تۇماۋ جاعدايلارىنىڭ ىشىندە 48 پايىزى تۇماۋدىڭ A(H3N2 گونك كونگ) ۆيرۋسى جانە 52 پايىزى ۆ (بريسبەن) ۆيرۋسىنىڭ اينالىمى انىقتالدى. وتكەن ماۋسىمدا حالىق اراسىندا اينالىمدا بولعان ا (H1N1(پاندەميالىق) تۇماۋ ۆيرۋسپەن سىرقاتتانۋ جاعدايلارى تىركەلمەگەن. بۇدان باسقا الدىڭعى جىلدارداعىداي ق ر اۋماعىندا پاراگريپپ، رەسپيراتورلىق- سينتسيتيالدى، مەتاپنيەۆموۆيرۋستى، بوكاۆيرۋستى، رينوۆيرۋستى جانە ادەنوۆيرۋستى سياقتى تۇماۋ ەمەس ينفەكسيالاردىڭ اينالىمى بايقالادى. كوميتەت دەمالىس اياقتالۋىن جانە بالالار، مەكتەپ وقۋشىلارى جانە ت. ب. جاڭا ۇيىمداستىرىلعان ۇجىم قالىپتاستىرۋىن ەسكەرە وتىرىپ، ج ر ۆ ي جانە تۇماۋمەن سىرقاتتانۋىن جانە ۆيرۋستى ينفەكتسيالار قوزدىرعىشىنىڭ وزگەرۋىن قانتار ايىنىڭ ەكىنشى جارتىسى جانە اقپان ايىنىڭ ءبىرىنشى ونكۇندىكتە ءوسۋىن بولجامدايدى.
تۇماۋ - بۇل تۇماۋ ۆيرۋسىمەن تۋدىرىلاتىن تىنىس الۋ جولدارىنىڭ ءجىتى ينفەكتسيالىق اۋرۋ. تۇماۋ ۆيرۋسىنىڭ ءۇش ءتۇرى بار: ا، ۆ جانە س، ونىڭ ىشىنەن كەڭ تاراعان تۇرلەرى ا جانە ۆ تۇماۋ ۆيرۋستارى. تۇماۋدىڭ ا ءتۇرى ءوز كەزەگىندە وزگەرە الاتىن 15 ءتۇرىن قوسادى، ولار ەپيدەميا تۋدىرا الادى جانە ونىڭ ەڭ قاۋىپتى ەكى ءتۇرى جىل سايىن تۇماۋعا قارسى ماۋسىمدىق ۆاكتسينا قۇرامىنا قوسىلادى.
تۇماۋ ۆيرۋستارىنىڭ ۆ جانە س تۇرلەرى ادامدار اراسىندا ەپيدەميا تۋدىرمايدى. اۋرۋ جەدەل باستالادى: قالتىراۋ، باس اۋرۋ، بۇلشىقەتتەردىڭ، اياق- قولدارىنىڭ، بەلدىڭ اۋرۋى، جارىقتان قورقۋ، السىزدىك جانە اديناميا پايدا بولادى. دەنە تەمپەراتۋراسى تەز ءوسىپ، ءبىرىنشى تاۋلىك سوڭىندا 39 و س جانە ودان جوعارى وسەدى. تۇماۋدان باسقا بۇگىنگى كۇنى 200 استام ءارتۇرلى قوزدىرعىشتارىنىڭ تۇماۋ تارىزدەس اۋرۋلار بەلگىلى (ادەنو، رينو، رەسپيراتورلى- سينتيتسيالدى، بوكو، پنيەۆمو جانە باسقا ۆيرۋستار) بۇل اۋرۋ باستالعاننان 7 كۇن بويى بايقالاتىن دەنە تەمپەراتۋراسىنىڭ 38 و س جوعارى جانە جوتەلمەن وتەتىن ۆيرۋستى اۋرۋ جاعدايى. تۇماۋتارىزدەس اۋرۋلاردىڭ كوپتۇرلىلىگى جانە ۆيرۋستى ينفەكتسيالار قوزدىرعىشى وزگەرۋى اسەرىنەن تۇماۋتارىزدەس اۋرۋلارعا قارسى ۆاكسينا جوق.
تۇماۋ جانە ج ر ۆ ي اۋرۋ كوزى اۋرۋ ادام بولىپ تابىلادى. جۇقتىرۋ اۋا تامشى جولىمەن تۇشكىرگەندە، جوتەلگەندە پايدا بولادى. ينفەكتسيانى جۇقتىرعاننان باستاپ اۋرۋ باستالعانعا دەيىنگى كەزەڭ بىرنەشە ساعاتتان ءبىرجارىم تاۋلىك ارالىعىندا بولۋى مۇمكىن. ۇيىمداستىرىلعان بالالار ۇجىمداردا تۇماۋ جانە ج ر ۆ ي- مەن سىرقاتتانۋدىڭ وسۋىنە ۋاقىتىلى دەن قويۋ ماقساتىندا 7172741889 تەلەفونى ارقىلى حابارلاسىڭىز.