تاعىدا «الماس قىلىش» «المازنىي مەچ»-تىڭ تاساسىندا قالدى
ءىلياس ەسەنبەرليننىڭ «كوشپەندىلەر» تريلوگياسى بويىنشا تۇسىرىلگەن «قازاق ەلى» جوباسىنىڭ العاشقى ءبولىمى - «الماس قىلىش» فيلمى كينوتەاترلاردان كورسەتىلەتىن بولدى. ەرنار المابەك facebook الەۋمەتتىك جەلىسىندەگى پاراقشاسىندا بىلاي دەپ جازىپتى: "Kino.kz سايتىندا كورسەتىلگەن كەستەگە سەنسەك، الماتى قالاسى بويىنشا 10:40 پەن 00:40 اراسىنداعى 73 سەانستىڭ 55 سى ورىسشا، تەك 18 ى قازاقشا ەكەن. بۇگىن فيلمگە ۇيدە نەمەرە باعىپ وتىرعان اكە- شەشەمدى جىبەرەمىن دەگەن جوسپار بولعان.
جوسپار بويىنشا، ءبىز جۇمىستان كەلگەندە ول كىسىلەر ءۇيدىڭ جانىنداعى ا د ك- عا بارىپ، كينو كورۋلەرى كەرەك ەدى. ءبىراق ا د ك- داعى 4 -سەناستىڭ بىرەۋى عانا قازاقشا ەكەن، ونىڭ ءوزى 18:20 عا قويىلعان. بۇل ۋاقىت بىزگە ىڭعايسىز، ويتكەنى جۇمىستان كەلىپ ۇلگەرمەيمىز. سول سەبەپتى باسقا كينوتەاتر قاراستىرۋ كەرەك. ال ەندى قىزىقتى قاراڭىز.
ءبارىن ەسەپتەپ، سەگىزدەن كەيىنگى ۋاقىتتى ىزدەستىردىم. سەگىزدەن كەيىن قازاق تىلىندە تەك ەكى سەانس بار ەكەن. ءبىرى 20:35 تە "ارماندا"، ەكىنشىسى 23:30 دا "سپۋتنيكتە". ەكى كينوتەاتر دا ۇيگە جاقىن ەمەس. ءبىزدى قويشى، اكە- شەشەم بۇگىن بارماسا، ەرتەڭ جىبەرەرمىن. بولماسا، دەمالىس كۇنى. ءبىراق ءدال مىناداي ىڭعايسىزدىقتىڭ تۋعانىنا رەنجۋلىمىن. كەي كينوتەاترلاردا قازاقشا سەانس مۇلدە جوق. باسقا- باسقا، ءدال وسى فيلمگە كەلگەندە مۇنداي جاعداي بولماۋى كەرەك ەدى عوي؟».
ورىن العان ولقىلىقتىڭ سەبەبىن ءبىلۋ ءۇشىن "قامشى" پورتالى «قازاق فيلم» ا ق- نا حابارلاستى. وندا «قازاق فيلم» كينونى جارنامالاۋ جانە پروكاتتاۋمەن اينالىسپايتىندارىن جەتكىزدى. بەلگىلى بولعانداي «قازاق فيلم» تۇسىرگەن تۋىندىسىن «SulpakCinema» - عا جىبەرەدى ەكەن. ەندى ونىڭ ارى قارايعى تاعدىرى اتالمىش كومپانيانىڭ قولىندا.
الايدا «SulpakCinema» - دا فيلمدەردىڭ كورسەتىلۋ ۋاقىتىنا جاۋاپ بەرمەيتىن بولىپ شىقتى ونى كينوتەاتر باسشىلىعى ءوزى شەشەدى دەيدى «SulpakCinema» كومپانياسىنىڭ كينونى پروكاتتاۋمەن اينالىساتىن مەنەدجەرى الەكساندر كرىلوۆ.
الەكساندر كرىلوۆ: «ءبىزدىڭ مىندەتىمىزگە تەك فيلمدەردى كينوتەاترلارعا جىبەرۋ عانا كىرەدى. ال ونى قاي ۋاقىتقا قوياتىنىن وزدەرى شەشەدى. ەگەر قازاق ءتىلدى سەانستار از بولسا، دەمەك سۇرانىس جوق. ورىس ءتىلدى اۋديتوريا كوپ بولعاننان كەيىن ورىس تىلدەگى نۇسقاسى كوبىرەك كورسەتىلەدى. ونىڭ ۇستىنە فيلم پروكاتقا بۇگىن عانا شىقتى. مەنىڭ پايىمداۋىمشا، كينوتەاترلار باستاپقى كەزدە فيلمنىڭ قاي نۇسقاسى كوبىرەك كورسەتىلەتىنىن بايقايدى. كورەرمەننىڭ كەلۋىنە بايلانىستى الداعى ۋاقىتتارى ناقتى سەانستارىن بەلگىلەيتىن بولادى. ءبىز ءوز تاراپىمىزدان كينوتەاترلارعا «الماس قىلىش» فيلمىنىڭ قازاق تىلىندەگى نۇسقاسى كوبىرەك بەرىلسىن دەگەن ماعىناداعى ۋاجدەمەلىك حات جىبەرەمىز».
الايدا كينو ءونىم حالىق كينوتەاترعا از كەلەتىن ۋاقىتقا قويىلعانىن ەسكەرسەك، كۇندىز جۇمىس پەن وقۋداعى قازاق ءتىلدى كورەرمەن كينوتەاترعا بارا المايدى. وسىدان كەيىن كينوتەاتر باسشىلىعى قازاق ءتىلدى جوبالاردى ۇنەمى ەكىنشى ساتىعا قوياتىنى انىق. 2007 -جىلدىڭ 27 -مامىرىندا ق ر «مادەنيەت تۋرالى» زاڭىنا تولىقتىرۋلار ەنگىزىلىپ، زاڭدا «پروكاتتاۋ ماقساتىندا ق ر اۋماعىنا اكەلىنەتىن بارلىق فيلمگە 2012 -جىلدىڭ 4 -قاڭتارىنان باستاپ قازاق تىلىندە دۋبلياج جاسالۋعا ءتيىس» دەپ كورسەتىلدى.
سودان بەرى كوپتەگەن فيلمدەر، مۋلتفيلمدەر قازاق تىلىندە شىعا باستادى. ماسەلەن، العاش رەت قازاق تىلىندە دۋبلياجدالعان «كولىكتەر-2» مۋلتفيلمى. ستاتيستيكالىق مالىمەتكە سۇيەنسەك، اتالمىش مۋلتفيلمنىڭ قازاقشا نۇسقاسىنا 25000 ادام كەلگەن. ساراپشىلار ونىڭ وتە جاقسى كورسەتكىش ەكەنىن ايتادى.
ال تۇڭعىش رەت قازاق تىلىندە دۋبلياجدالعان «قارا كيىمدىلەر-3» فيلمى ەلىمىزدىڭ حالىق ەڭ كوپ ورنالاسقان قالالارىنىڭ ءبىرى الماتىدا 215 سەانسى كورسەتىلدى. ونىڭ تەك 29 ى عانا قازاق تىلىندە بولدى. پايىزدىق كورسەتكىشپەن ەسەپتەسەك %13 عانا قۇرايدى. ول كەزدە دە «قارا كيىمدىلەر-3» كورۋگە قولايسىز ۋاقىتقا بەلگىلەنگەن.
ياعني، 25 ى تاڭەرتەڭ جانە كۇندىزگى ۋاقىتتا كورسەتىلگەن بولاتىن. تەك ەكەۋى عانا پرايم تايمعا (وڭتايلى ۋاقىت) بەكىتىلگەن. ءدال سول سەكىلدى «باتىل جۇرەك» مۋلتفيلمى قازاقستان بويىنشا 308 رەت كورسەتىلىپتى. ونىڭ 65 سەانسىنا قازاق تىلىندەگى نۇسقاسىنا ورىن بەرىلگەن جانە ەلىمىز بويىنشا تەك 10 عانا پرايم تايمدا كورسەتىلدى. كينوتەاتر باسشىلارى «قازاق ءتىلدى اۋديتوريا تار بولعاندىقتان، ورىس ءتىلدى دۋبلياجدالعان فيلمدى كوبىرەك بەرەمىز»، - دەگەن ءۋاج ايتتى. الايدا، قازاق ءتىلدى فيلمدەردى كورەرمەن جىلى قابىلداۋدا. وتاندىق رەجيسسەرلەر دە قوعام سۇراناسىنا ساي قازاق ءتىلدى فيلمدەردى كوپتەپ ءتۇسىرىپ جاتىر. ماماندار ۋاقىت وتە كەلە ەكى ءتىلدى كينو ونىمدەر دە ءومىر ءسۇرۋىن توقتاتادى دەگەن ويدا.
ماسەلەن، كەزىندە وتاندىق «جاۋجۇرەك مىڭ بالا» فيلمىنىڭ قازاقشا نۇسقاسىن تاماشالاعان كورەرمەندەر وتە كوپ بولعانىن دا ەسكەرۋ قاجەت. ەڭ العاش قازاق تىلىندە شىققان فيلم 1938 -جىلى تۇسىرىلگەن «امانگەلدى» تۋىندىسى. ال كەڭەس وكىمەتى دۇركىرەپ تۇرعان تۇستا قازاقستاندىق كينو ونىمدەردىڭ بارلىعى ورىس تىلىندە ءتۇسىرىلىپ، ماسكەۋدە ارنايى كوميسسيادان وتكەننەن كەيىن عانا قازاق تىلىندە دۋبلياجدالاتىن.
وتاندىق ونىمدەر كورەرمەنگە جول تارتۋ ءۇشىن رەجيسسەرلەر فيلمدى ورىس تىلىندە تۇسىرۋگە ءماجبۇر ەدى. الايدا، ودان بەرى قانشا ۋاقىت ءوتتى. قازاقستان ءوز تاۋەلسىزدىگىن الىپ، شەكاراسىن بەكىتتى. جىلدان-جىلعا ساپالى وتاندىق كينو ونىمدەردىڭ قاتارى كوبەيۋدە. قازىرگى تاڭدا كىتاپ وقىعاننان گورى تەلەديدار كورىپ نەمەسە كينوتەاتردان كەزەكتى پرەمەرانى تاماشالاۋدى ءجون كورەتىن جاستاردى مادەنيەتتى ءارى ادەمى تىلدە جەتكىزىلگەن ءسوز ارقىلى شۇبارلانعان اۋىز ەكى ءتىلدى جاقسارتۋعا دا كينونىڭ تيگىزەر اسەرى مول ەكەنىن بايقايمىز. سوڭعى 10 جىل ىشىندە كينوتەاترلارداعى كورەرمەننىڭ سانى 15 ەسەگە وسكەن. الداعى ۋاقىتتا كينوتەاتر كورەرمەندەرىنىڭ سانى ودان دا ارتۋى ىقتيمال. كينوتەاترعا كەلۋشىلەردىڭ 80 پايىزى 30 عا دەيىنگى جاستار ەكەنىن ەسكەرسەك، قازاق تىلىندە دۋبلياجدالعان فيلمدەر ارقىلى جاستاردى انا تىلىمىزگە باۋلۋعا، ۇلتتىق رۋحتى كوتەرۋگە تاپتىرماس قۇرال ەكەنى ءسوزسىز.
اسەم المۇحانبەت
"قامشى" پورتالى
