قازاقستان استىعىن قىتايعا ۇلكەن كولەمدە ەكسپورتتاۋعا نە كەدەرگى

استانا. قازاقپارات - قازاقستان استىعىنىڭ ەكسپورت دەڭگەيى كوپ جاعدايدا رەسەي استىعى توڭىرەگىندەگى احۋالعا بايلانىستى.

بۇل جايىندا بۇگىن ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىندەگى بريفينگتە «اتامەكەن» قازاقستاننىڭ ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسى اگرو قۇزىرەت ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى تولەۋتاي راحىمبەكوۆ ءمالىم ەتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات. «وكىنىشكە وراي، ءبىزدىڭ استىقتىڭ باعاسى حالىقارالىق نارىقتاعى باعا مەن قازاقستان استىعى توڭىرەگىندەگى جاعدايعا بايلانىستى ەمەس. وزدەرىڭىز دە بىلەتىندەي، نارىقتىق جاعدايدا بارلىعى دا سۇرانىس پەن ۇسىنىسقا تاۋەلدى. سۇرانىس بولسا، باعا وسەدى، ۇسىنىس بولماعان جاعدايدا دا، باعا كوتەرىلەدى. ءبىرتۇرلى كورىنسە دە ءبىز رەسەيدەگى استىق جاعدايىنا تاۋەلدىمىز. ەگەر، رەسەيدە استىق ورتاشادان تومەن، شامامەن 70-80 ميلليون توننا بولسا، وندا ولار شەكارانى اشادى. ءبىز ۆاگونداردى الىپ قارا تەڭىزگە دەيىن جەتكىزەمىز، استىعىمىزدىڭ باعاسى كوتەرىلەدى. ولار قازىرگى ۋاقىتتاعىداي جاقسى ءونىم، شامامەن 90 ميلليون توننا استىق جيناعاندا، بارلىق شەكارا جابىلادى. پورتتاردىڭ وتكىزۋ مۇمكىنشىلىك بولمايدى، ۆاگوندار دا جوق»، - دەدى راحىمبەكوۆ.

سوندىقتان دا ونىڭ پايىمىنشا، قازاقستان استىق القاپتارىن قىسقارتىپ، ولاردىڭ ورنىنا اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ باسقا دا داقىلدارىن وسىرۋگە بەت بۇرۋى قاجەت. «بۇعان قوسا، قازىرگى ۋاقىتتا رەسەي وزدەرىنىڭ استىق كولەمىن 120-130 ميلليون تونناعا دەيىن ۇلعايتۋدى جوسپارلاۋدا. ال تەمىر جول مەن تەڭىز پروتتارىنىڭ وتكىزۋ قابىلەتى ۇلعايتىلماق ەمەس. ەندەشە، بىزگە رەسەيدەگى جاعداي قالاي بولادى دەپ كۇتىپ وتىرۋ قاجەت پە؟ ەلدىڭ شىنايى ىشكى قاجەتتىلىگى شامامەن 8 ميلليون توننا. ول - ازىقتىق استىق، جەمدىك بيداي جانە تۇقىم. ءبىز شامامەن 4-5 ميلليون توننا استىقتى ورتالىق ازيا ەلدەرى - تاجىكستان، تۇركىمەنستان، وزبەكستان جانە اۋعانستانعا ەكسپورتتاي الامىز. قورىتىندىسىندا 12-13 ميلليون توننا جەتكىلىكتى»، - دەدى ول.

راحىمبەكوۆ استىعىمىزدى قىتاي نارىعىنا شىعارۋ مۇمكىنشىلىگىنە دە كەڭىنەن توقتالدى. «بارلىعى دا قىتايدى ايتادى. قىتاي حالقىنىڭ ومىرلىك دەڭگەيىنىڭ ارتۋىنا بايلانىستى تاماقتانۋ مادەنيەتى دە وزگەرۋدە. ەت، كوكونىس جانە ناندى كوپتەپ تۇتىنا باستاعان.

ەگەر ءاربىر قىتايلىق كۇنىنە ءبىر ءتىلىم نان جەيتىن بولسا، وندا جىلىنا 20 ميلليون توننا استىق قاجەت بولادى. بۇل ءبىزدىڭ بۇكىل ءونىمىمىز. ءبىراق، بۇل قاشان ورىن الادى. قازىرگى كۇنى قىتاي وسىدان 13 جىل بۇرىن د س ۇ- عا كىرگەن كەزدە ءوز موينىنا العان كەلىسىمدەر مەن مىندەتتەمەلەرگە بايلانىپ وتىر. قىتاي ا ق ش پەن ەۋروپانى وزدەرىنىڭ توقىما ماتالارى ءۇشىن شەكارانى اشۋعا تابانداپ كوندىردى. ال بۇعان وتەم رەتىندە ا ق ش، ارگەنتينا جانە اۆستراليا قىتايعا استىق، سويا بويىنشا ىشكى نارىعىن اشۋعا كوندىردى»، - دەپ اتاپ ءوتتى راحىمبەكوۆ.

اۆتور: مارلان جيەمباي