ەلوردالىق ارحەولوگتار قۇندى ولجاعا تاپ بولدى
ارحەولوگتار سول داۋىردەگى ادامداردىڭ اسىقتى قولدانۋىنىڭ جاڭا قىرىن اشىپ وتىر.
«شىڭعىستاۋ» ارحەولوگيالىق ەسپەديتسياسى شىعىستاعى جۇمىسىنا وسى جازدا كىرىستى. ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى ارحەولوگيا جانە ەتنولوگيا كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ۇلان ۇمىتقاليەۆ باستاپ 40 ستۋدەنت قوستاعان توپ شاتىرلارىن شاعان وزەنىنىڭ بويىنداعى توقتامىس اۋىلىنا تاياۋ ماڭعا تىككەن. وسى اۋماقتاعى قىرىقۇڭگىر قورىمىندا ارحەولوگيالىق قازبا جۇمىستارى باستالدى.
ۇلان ۇمىتقاليەۆ، ل. گۋميليەۆ اتىنداعى ەۇۋ ارحەولوگيا جانە ەتنولوگيا كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى:
- ءبىزدىڭ قازبا جۇمىستارىمىز نەگىزىنەن 2014 -جىلدان باستاپ جۇرگىزىلىپ كەلە جاتىر. وسى ۋاقىتتىڭ ىشىندە ءبىز 11 قولا ءداۋىرىنىڭ قورشاۋى جانە ەكى ەرتە ءداۋىرىنىڭ ەسكەرتكىشى، ءبىر مۇرتتى وبا قازبا جۇمىستارىن جۇرگىزدىك. ەڭبەك ەش كەتپەدى. شاقىرايعان كۇن مەن جاۋىننىڭ استىندا ايلاپ زەرتتەۋ جۇرگىزگەن ارحەولوگتاردىڭ ەڭبەگى جەمىسىن بەردى. وسىدان 32 عاسىر بۇرىنعى، ياعني قولا داۋىرىنەن سىر شەرتەر جادىگەر تابىلدى. ماماندار سول كەزەڭدە ايەلدەر تاققان التىن اشەكەي، سۇيەكتەن جاسالعان جەبە، ورنەكتى سىبىزعى، تولعان اسىق پەن قىش ىدىستى جەر استىنان تازالاپ شىعاردى.
قابان بەينەسىندەگى التىن اشەكەي اڭ ستيلىندە جاسالعان. وتە جوعارى سىنامادا جاسالعان التىن اشەكەي زاتتار. سونىمەن بىرگە تونالىپ كەتكەندىكتەن تابىلعان التىن زاتتاردىڭ بارلىعى وتە ۇساق كۇيىندە ادامنىڭ سۇيەگىندە توپىراقپەن بىرگە ارالاسقان كۇيىندە تاپتىق. ءتۇيىر- ءتۇيىر تارىنىڭ قاۋىزىنداي التىن زاتتار.
قازبا جۇمىستارى بارىسىندا ارحەولوگتار ەر ادامنىڭ قورىمىنان 140 اسىق تاپقان. ولار سول كەزەڭدە اسىقتىڭ قولدانۋ اياسى كەڭ بولعان دەگەن تۇجىرىمعا كەلدى. ياعني بۇل بالا ويىنىنان بولەك، بويتۇمار رەتىندە پايدالانىلعان. ال قورىمعا مارقۇممەن بىرگە كومىلۋىنىڭ ءوز ءمانىسى بار.
ۇلان ۇمىتقاليەۆ، ل. گۋميليەۆ اتىنداعى ەۇۋ ارحەولوگيا جانە ەتنولوگيا كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى:
- ءبىزدىڭ ويىمىزشا، كونە دۇنيەتانىمدىق تۇسىنىكتەردە اسىقتىڭ ادام قايتىس بولعان كەزدە توپىراق سالعاننىڭ ورنىنا ءبىر- ءبىر اسىق سالعان با دەگەن جورامال بار. ياعني اسىق دەگەن بۇل ەر ازاماتتىڭ بەلگىسى، قالتاسىنا سالىپ اپارىپ قابىرگە سالۋ. ال كەيبىر تۇمار رەتىندە تاعىلىپ جۇرگەن اسىقتاردىڭ قيماسىنا جىلاپ تۇرىپ سالعان. بۇل تەك ءبىر عانا قابىردەن كەزىككەن جوق، بۇكىل قابىردەن تابىلدى سول اۋماقتاعى. وسىلايشا، اسىقتىڭ ءسىز بەن ءبىز بىلمەگەن جاڭا قىرى اشىلدى.
ۇلان ۇمىتقالييەۆ بۇل تۇجىرىمدى ەندى جەتەر جەرىنە جەتكىزىپ، زەرتتەۋدى كوزدەپ وتىر. ارحەولوگيا جانە ەتنولوگيا كافەدراسى بۇل تاپقان ولجامەن شەكتەلمەي، كەلەر جىلى ەكسپەديتسيانى قايتا جالعايتىن بولادى.
www.24.kz
