بۇگىن - حالىق كومپوزيتورى مۇحيت مەرالى ۇلى تۋعان كۇن
175 -جىل بۇرىن (1841-1918) حالىق كومپوزيتورى، ءانشى- اقىن، كۇيشى- دومبىراشى مەرالى ۇلى مۇحيت (مۇحامبەتكەرەي) دۇنيەگە كەلدى.
باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ قاراتوبە اۋدانىندا تۋعان. ءابىلقايىر اۋلەتىنەن شىققان، قاراتاي سۇلتاننىڭ نەمەرەسى.
ونىڭ تۋعان اعالارى پاڭگەرەي، شاڭگەرەي، ساقىپكەرەي، جانشا، ءجۇسىپ ونەرپاز ادامدار بولعان. مۇحيت ورىنبور، قوستاناي، جامانقالا (ورسك)، قازالى، ترويتسك، اقتوبە، ارال، اتىراۋ وڭىرلەرىن ارالاپ، «ءانشى مۇحيت»، «سال مۇحيت» اتاندى. ونىڭ «دۇنيە- اي»، «زاۋرەش»، «پاڭ كويلەك»، «قىپشاق»، «ءدوڭ اسقان»، «كەربەز» اندەرى انشىلىك ونەرىنىڭ سان قىرلى تابيعاتىن اشادى. ويلى دا قۋاتتى، نازىك تە سىرلى، ءمولدىر ليريزمگە تۇنعان اندەرىن اسقان شەبەرلىكپەن ورىنداي ءجۇرىپ، ءوزىنىڭ انشىلىك ءداستۇرىن قالىپتاستىردى.
الەكساندر زاتايەۆيچ «قازاق حالقىنىڭ 1000 ءانى» جانە «قازاقتىڭ 500 ءان مەن كۇيى» كىتابىندا مۇحيتتى «قازاقتىڭ بايانى» اتاپ، قازاقستاننىڭ باتىسىندا مۇحيتتىڭ شىعارماشىلىعىن بەلگىلى ءان مەكتەبى دەپ قاراۋ كەرەك» دەپ جازدى. ول تەك ءانشى، اقىن عانا ەمەس، كۇيشىلىك ونەرىمەن دە تانىلدى. بوعدا، ەسباي، تازبالا، ساۋلەباي، ابىل كۇيلەرىن وتە اسەرلى ورىنداپ، ءوزى دە كۇي شىعاردى. مۇحيتتىڭ انشىلىك، اقىندىق، كۇيشىلىك مۇراسىن ءبىزدىڭ زامانعا بالالارى - شوڭ مەن ءناۋ، نەمەرەلەرى - شايحى، لۇقپان، عۇبايدوللا جەتكىزدى. قازاقستان كومپوزيتورلارى مۇحيتتىڭ تۋىندىلارىن وزدەرىنىڭ شىعارمالارىندا كەڭىنەن پايدالاندى. ەۆگەنيي برۋسيلوۆسكيي مۇحيتتىڭ «الۋاش» ءانىن «جالبىر» ، «ۇلكەن ورازىن» - «قىز جىبەك» ، «دۇنيە- اي» ءانىن «ەر تارعىن» وپەرالارىنا پايدالاندى.
