قانات يسلام: امەريكاعا بارىپ ءبىر تيىن تاۋىپ كورمەپپىن
سۇحبات ەركىن فورماتتا ءوربىدى.
بۇل تۋرالى stan.kz حابارلايدى.
قانات يسلام ەلگە كەلگەننەن كەيىن، ءبىرقاتار تەلەارنالارداعى تۇسىرىلىمدەرگە قاتىسىپ، ايماقتاردا ءتۇرلى كەزدەسۋلەر وتكىزىپ ءجۇر. باتىرىن الاقانىنا سالعان الماتى جۇرتشىلىعى دا ونىمەن كەزدەسۋگە اسىققان. باسپا ءسوز ءماسليحاتىنا تىلشىلەر قاۋىمىنان بولەك، قاراپايىم جانكۇيەرلەر دە كوپ جينالدى.
ەسكە سالا كەتسەك، قانات يسلام (21-21) سوڭعى كەزدەسۋىن مەكسيكالىق حۋان دە انحەلمەن كەزدەسىپ، 6- راۋندتا تەحنيكالىق نوكاۋتپەن جەڭىسكە جەتكەن. ونىڭ وسى جەكپە-جەگى العاش رەت «قازاقستان» تەلەارناسىنان كورسەتىلگەن.
«سەنى تەلەديداردان كورسەتپەيدى، گەنانى كورسەتەدى دەيدى. مەن ايتامىن گەنانىڭ كاسىپقوي بوكسقا بارعانىنا 10 جىل بولدى، ماعان ءۇش-اق جىل بولدى. ول دا 7-8 -جىلىن قاراپايىم بولىپ، اتاقسىز وتكىزدى. 2012-جىلى مەن شەتەلگە كەتەيىن دەپ جۇرگەن كەزدە، گەنانىڭ ءوزى استاناداعى ءبىر اعالارىمىزدان كومەك سۇراپ ءجۇردى. ول دا وتە كوپ قيىندىقتاردى وتكەردى. ەلىن، جەرىن ساعىندى، ءتىپتى سوتتاستى. ال گەنا كورگەن قيىنشىلىقتاردان وتپەي سونداي اتاق-ابىرويعا لايىقپىن دەپ ويلاۋ ابەستىك»، - دەيدى بوكسشى.
2012-جىلدان بەرى كاسىپقوي شارشى الاڭدا جولىن باستاعان قانات تا، ءبىرقاتار كەدەرگىلەردى باسىپ ءوتىپ كەلە جاتقانىن ايتىپ ءوتتى. ءتىپتى شەتەلدەرگە شىققان كەزدە، جولىن كەس-كەستەپ، قاستاندىق جاساۋعا ۇمتىلعاندار دا از بولماپتى.
«كولۋمبيا، دومينيكان سياقتى ەلدەرگە دە باردىم بوكستاسۋعا. ول جاقتا ءجۇرىپ-تۇرۋ وتە قيىن. ومىرىڭە قاۋىپ تونەدى. سىرت جاقتا پروموۋتەرىم مەن باپكەرلەرىم ءتىپتى كەرىسىپ تە قالىپ جاتتى. سەنىڭ اتاعىڭدى كۇشپەن بولسىن تارتىپ العىسى كەلەتىندەر بولادى. قاستاندىق ىستەۋى دە مۇمكىن. مەنى ءتىپتى قوناقۇيگە اپارىپ، ودان ءبىر نومىردەن ەكىنشى نومىرگە اۋىستىرىپ اۋرەگە تۇسكەن كەزدەرى دە بولدى. قاۋىپسىزدىك ءۇشىن عوي. بوكسشى سونىڭ بارىنەن ءوتۋ كەرەك»، - دەيدى ول.
وسىدان سوڭ الەم چەمپيونى بوكسقا قالاي بەت بۇرعانىن، بالالىق شاعى تۋرالى دا ءسوز قوزعاپ ءوتتى.
«مەنىڭ بوكسشى بولۋىم - اعام ەرلاننىڭ ارمانى ەدى. ول مەنىڭ چەمپيون بولۋىمدى قاتتى ارماندادى. ال اكەم بولسا مەنى مولدا قىلماقشى بولىپتى. ءبىراق، تەنتەكتەۋ بولىپ ءوستىم دە، سپورتقا كەتىپ قالدىم. اعام جىگىت ادام مىناداي بولۋ كەرەك دەپ، اقىلىن اياماي ميىما قۇيىپ ءوسىردى. العاشقى باپكەرىم دامير بۋدانبەكوۆ، ودان سوڭ نۇرعالي سافيۋلليننەن، عالىم كەنجەبەكوۆتەن ءتالىم الدىم. ءوزىمدى باقىتتى بوكسشىمىن دەپ ەسەپتەيمىن. ەگەر وسى كىسىلەر ۇستاز بولماعاندا اۋىلدا قارادومالاقتاردىڭ ءبىرى بولىپ جۇرەتىن ەدىم»، - دەپ باپكەرلەرىنە العىس ءبىلدىردى.
بوكسشى امەريكادا كاسىپقوي بوكسقا دەگەن كوزقاراس ەرەكشە دەيدى. ولار اۋەسقوي بوكستى كوبىنە دايىندىق مەكتەبى رەتىندە قاراستىرىپ، نەگىزگى كۇشتى كاسىپقوي رينگكە ساقتايدى ەكەن. وليمپيادا ويىندارىنا دا ءوز بابىن كەلتىرىپ الۋ ءۇشىن قاتىساتىن كورىنەدى. قانات يسلام ال بىزدەگى جۇيە مەن تۇسىنىك مۇلدە باسقاشا، سپورتشىلاردىڭ بارلىعىنا وليمپيادادان سوڭ مانسابىڭ اياقتالادى دەگەن تۇسىنىك كىرىپ قالعان دەپ، وسى تاربيەگە قىنجىلاتىنىن جەتكىزدى.
«بىزدە ەڭ بيىك شىڭ - وليمپيادا، ودان كەيىن ءبىتتى، قۇلايسىڭ دەگەن ۇعىم ءسىڭىپ قالعان. وليمپيادا چەمپيونى بولعان جىگىتتەر وزدەرىن جوعالتىپ جاتادى. ەگەر، ەرماحان، مۇحتارحان اعالارىمىز كاسىپقوي بوكسقا بەت بۇرعاندا، وندا كۇللى الەم قازىر قازاقتى بوكستان مويىنداپ وتىرار ەدى. ولاردان جەڭىلگەن تالاي بوكسشى، قازىر كاسىپقوي بوكستا اتوي سالىپ ءجۇر. جاسىڭنىڭ 30 دان اسقانى ەش كەدەرگى بولماۋى ءتيىس. مەن قازىر 32 دەمىن. كەزىندە اتا-بابالارىمىز جاۋعا شاپقاندا، قوي 30 دان اسىپ قالىپپىز، ەندى سەندەر شابىڭدار دەگەن جوق عوي. 70 كە دەيىن جەكپە-جەككە شىققاندار بولدى. شالمىن دەسەڭ وتىزىڭدا شال بولاسىڭ. امەريكادا 50 جاسقا دەيىن بوكستاسا بەرەدى. بۇل تاربيەنىڭ قاتەلىگى. بىزدە بوكسشىلاردىڭ بارلىعى اۋەسقوي بوكسقا قاتتى بەرىلگەن. قاي جاسقا كەلسەڭ دە ءبىرقالىپتى جاعدايدى ۇستاۋعا تىرىسۋ كەرەك. جىگىت ادام ءبىر جەڭىلىسپەن جەرگە كىرىپ، ءبىر جەڭىسپەن اسپانعا شىقپاۋى ءتيىس»، - دەدى قانات يسلام.
سپورتشىنىڭ ءوزى ا ق ش- تا تۇرعانىمەن، وتباسى قازاقستاندا ەكەن. بار ۋاقىتىم تەك جاتتىعۋ، سپورت زال، سوسىن رەجيم بويىنشا تىنىعۋمەن وتەدى دەگەن ول، وتباسىمنىڭ ەلدە تۇرعانى ماعان دا، وزدەرىنە دە پايدالى دەيدى.
«شەتەلدە تۇرۋ ماعان وتە قيىن. ءبىراق، جۇمىس سوندا بولعاسىن بارىنە شىداۋ كەرەك. نەگىزى ءومىرىم جاتتىعۋ، سپورت زال، دەمالىسپەن وتەدى. بوس ۋاقىتىمدى اعىلشىن ءتىلىن ۇيرەنۋمەن وتكىزەمىن. ماياميدە تۇرىپ جاتقانىما 3 جىل بولسا دا، ماياميدىڭ ورتالىعىنا بارىپ كورمەپپىن. اللاعا شۇكىر ءتورت بالام بار. وتباسىم قازاقستاندا تۇرادى. مەنىڭ دايىندالىپ قينالعان ءتۇرىمدى كورىپ ولار شىدامايدى. ونداي قيىندىقتى تەك سپورتشىنىڭ ءوزى عانا بىلەدى.
مارقۇم اكە-شەشەم بوكسىمدى كورمەي كەتتى. جۇرەكتەرى تولقىپ قارامايتىن. باسىندا قارسى دا بولعان. ءوزىم سپورتپەن اينالىساتىندىقتان تۋىستارىمدى قاسىما جولاتپاۋعا تىرىسامىن. ولار سپورتشىنىڭ ىشكى جاي-كۇيىن تۇسىنە بەرمەيدى. جەڭسەم دە، جەڭىلسەم دە سىرتتان كۇتىپ الىڭدارشى دەيمىن»، - دەيدى بوكسشى.
قاناتتىڭ ارمانى - كاسىپقوي بوكستا بيىك شىڭعا جەتىپ، كەيىنگى ەرگەن بوكسشى ىنىلەرىنىڭ جاعدايىن جاساۋ. قازاق سپورتشىلارىنا جول اشۋ. قازىرگى تاڭدا مىقتى بوكسشىلارعا ءوتىنىش جىبەرىپ جاتىر ەكەن. ءتىپتى ساۋل (كانەلو) الۆارەستىڭ ءوزى سپاررينگكە شاقىرعان. ءبىراق، قاناتتىڭ باپكەرلەرى ول سپاررينگكە جىبەرمەي قويىپتى. كەلەشەكتە جولدارى ءتۇيىسىپ قالۋى ابدەن مۇمكىن بولعاندىقتان، سىرالعى قارسىلاسقا سىر الدىرماۋ كەرەك دەپ شەشكەن. «قازىر كوماندام كەلىسسوزدەر جۇرگىزۋدە. مەيلىنشە مىقتىلارمەن قولعاپ تۇيىستىرۋگە تىرىسامىز. بۇرىن ەندى مەيۆەزەر، پاكياومەن شىققىم كەلەتىن، ولار ەندى بوكستان كەتىپ جاتىر. كانەلو، باسقا دا چەمپيوندارمەن شىقسام دەيمىن» - دەدى بوكسشى باسپا ءسوز جيىنىندا.
قانات يسلام زالدان قويىلعان سۇراققا وراي، ۇلتتىڭ بۇگىنگى جاي-كۇيىنە قاتىستى دا ءوز پىكىرىن ءبىلدىرىپ، جىگىتتەردىڭ نامىسى جوعالماۋ كەرەك دەگەندى باسا ايتتى.
«مارقۇم ۇستازىم ايتاتىن جىگىت ادام سىلتاۋ ايتپاۋ كەرەك دەپ. قاتەلەسسەڭ مويىندا، بولماسا قاتەلەسپە. جىگىت ادام ءبىرىنشى وزىنە جاۋاپ بەرۋ كەرەك. سوسىن بارىپ، جارىنا، وتباسىنا جاۋاپ بەرەدى. ۇلت ءۇشىن ەشتەڭە ىستەمەي-اق قويسىن، ءوزىن دۇرىس ۇستاسا بولدى. قارىنداستارعا دۇرىس تاربيە بەرە الساق، ولار دا ەشقايدا كەتپەيدى. ەركەك بوس بولسا، ايەل بىتىراي باستايدى جان-جاققا. كەزىندە ءتىپتى باسقا ۇلتتارمەن جۇرگەن قازاق قىزىن كورسە، جىگىتتەر شاپالاقپەن ءبىر تارتىپ، قىزدى ۇيىنە قۋىپ جىبەرگەن عوي. قازىر بىردەڭە ايتساڭ، ىزىڭنەن ارىز جازىپ شىعا كەلەدى. جىگىتتەر، ءار قىزعا، انا، قارىنداس، جار دەگەن كوزقاراسپەن قاراۋ كەرەك. ەرتەڭ ۇيلەنسەڭ ءوزىڭنىڭ دە قىزىڭ بولادى، ول دا بويجەتەدى دەپ كەڭىنەن ويلانۋ قاجەت.
سونداي-اق، ول كاسىپقوي بوكسقا ارالاسقالى بەرى قالتاسىنا اقشا تۇسپەگەنىن دە جاسىرماي ايتىپ بەردى.
«ماقساتىم - دۇنيە تابۋ بولسا، تالاي مۇمكىندىك بولدى. بيزنەسمەن بولىپ كەتۋگە دە جولدار شىققان. ءبىراق، مەنىڭ ماقساتىم ول ەمەس، ماقساتىم ءوزىم ارمانداعان بيىككە جەتۋ بولدى. امەريكاعا بارىپ ءبىر تيىن تاۋىپ كورمەپپىن. دۇنيە جيساڭ جيا بەرەسىڭ. ءبىراق، قازاق تا ءوزىنىڭ ۇلدارى، اتاقتى ادامدارى ارقىلى ماقتانعىسى كەلەدى. مەن سول ۇدەدەن شىققىم كەلەدى. مەن ارقىلى ۇلت كەۋدەسىن ماقتانىش كەرنەپ جاتسا بۇدان اسقان بايلىق جوق. ءاۋ باستا كاسىپكەر باۋىرجان وسپانوۆ اعامىز قولداپ، ايلىق قويىپ بەرگەن. سول ايلىقپەن كۇنىمدى كورىپ جاتىرمىن. ەندى-ەندى بوكسشىلاردان قارجىلىق كەلىسىم-شارتتار كەلىپ جاتىر»، - دەگەن قانات، «حالىقتىڭ كوڭىلىنەن شىعا الامىن با دەگەن قورقىنىش ۇنەمى بولادى. وسى كەزدەسۋدىڭ ءوزى ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەيدى»، - دەپ جينالعان قاۋىمعا ۇلكەن العىسىن ءبىلدىردى.
جيىن سوڭىندا كاسىپكەرلەر مەن جانكۇيەرلەر باتىرعا شاپان جاۋىپ، سىيلىق بەرىپ، قۇرمەتتەرىن كورسەتتى.
جيىن سوڭىندا بوكسشى جانكۇيەرلەرىنە قولتاڭبا تاراتىپ، ەستەلىك سۋرەتكە دە ءتۇستى. بوكسشى قازىرگى تاڭدا WBA رەيتينگى بويىنشا 5-ورىندا تۇر.
