جىلقى دا جەتى اتادان كەيىن جات بولادى
اقتوبە تاجىريبە ستانساسى جىلقى شارۋاشىلىعى ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، عالىم- سەلەكسيونەر، قازاق س س ر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ يەگەرى سەرىكباي رزابايەۆتىڭ پىكىرىنشە، بۇل سالاعا دەگەن كوزقاراس تۇبەگەيلى وزگەرۋى قاجەت. سوندا ەت، ءسۇت ماسەلەسىندە پروبلەما بولمايتىنى ءوز الدىنا، ەلىمىز تۇرعىندارىنىڭ دەنساۋلىعى دا تۇزەلەر ەدى.
جىلقىڭىزدىڭ «رۋى» كىم؟
1929 -جىلى قازاق دالاسىندا كامپەسكە بولعانى ءمالىم. مۇعالجار تاۋىنىڭ ەتەگىندە ءومىر سۇرگەن نازار رۋىنىڭ ءىرى بايلارى قۇدايبەرگەن مەن شوشانىڭ جىلقىلارى نەگىزىندە 1930 -جىلى تەمىر اۋدانىنىڭ اۋماعىندا ەمبى جىلقى زاۋىتى قۇرىلدى.
جىلقى تۇقىمىن اسىلداندىرۋ دا سول كەزدە قولعا الىنعان. سول كەزدە سۇرىپتالىپ الىنعان 11 ايعىردىڭ ابلان، بۇزوتار، زۆەرەك، مالچيك، وگونەك، چەركاس اتالاتىن جەتەۋىنەن اتالىق ءىز قالماعان. سوندىقتان جاڭا لينيا (اتالىق ءىز - رەد. ) زاموك (1927-جىلى تۋعان)، پيساتەل (1929 -جىلى تۋعان)، بۇركىت (1929 -جىلى تۋعان)، زاۋر (1929 -جىلى تۋعان) ءتورت ايعىردان تارايدى.
وقىرمانعا تۇسىنىكتى بولۋى ءۇشىن، لينيا دەگەنىمىز نە، سوعان توقتالا كەتەيىك. قازىر عالىمدار ونى اتالىق ءىز، جەلى دەپ ەكى ءتۇرلى اۋدارىپ ءجۇر. س. رزابايەۆتىڭ پىكىرىنشە، اتالىق ءىز دەگەنىمىز دۇرىس. ال قازاقى ۇعىمعا، ءتىپتى جاقىنداتساق، جىلقى ىشىندەگى رۋ دەپ الساق تا بولادى. ياعني جوعارىدا ايتىلعان ءتورت ايعىر - ءتورت «رۋدىڭ» باسى. «رۋ» بولۋ ءۇشىن ءبىر ايعىردان ەكى ەركەك قۇلىن تاراۋى كەرەك، ارينە، ۇرعاشىلارى دا بولۋى ءتيىس. كەمى 4 ايعىر، 40 بيە بولۋى قاجەت. سۇرىپتاۋ كەزىندە تۇقىمنىڭ السىزدەرى بىلاي شىعارىلىپ، تەك مىقتىلارى عانا قالدىرىلاتىنى بەلگىلى جايت.
قازاقتا رۋ - جەتى اتاعا دەيىن ساقتالادى. ءبىر عاجابى، جىلقىدا التىنشى، جەتىنشى ۇرپاققا كەلگەندە تۇقىم السىرەيدى ەكەن. دەمەك، «جاڭا رۋ» قالىپتاستىرۋ كەرەك.
جوعارىدا ءتورت «رۋباسىنى» ايتتىق. ءۇش- ءتورت «اتادان» كەيىن عىلىم ناتيجە بەرە باستادى. زاۋردان تاراعان زۋبر (1959 -جىلى تۋعان)، بۇركىتتەن تاراعان «بارقىت» (1959 -جىلى تۋعان) جاڭا زەرتتەۋلەردىڭ باسى بولدى. 1983 -جىلى وسى ەكى ايعىردان تاراعان جىلقىلاردان جاڭا زاۋىتتىق اتالىق ءىز پايدا بولدى. بۇل كەڭەس وكىمەتىندە تابىنداعى جىلقى شارۋاشىلىعىنداعى العاشقى زاۋىتتىق اتالىق ءىز بولىپ تىركەلدى. كەيىن قايىڭدى زاۋىتىندا «باز»، «پارادنىي» اتتى جابى تۇقىمدى قازاقى جىلقىنىڭ زاۋىتتىق اتالىق ءىزى دۇنيەگە كەلدى.
كوشىم، مۇعالجار جىلقىلارى
اۋەلدە ەمبى جىلقى زاۋىتى اسكەرگە ءمىنىس كولىك دايارلادى. ءبىراق ەلۋىنشى جىلداردا جىلقى كولىك رەتىندە پايدالانىلمايتىن بولدى. سوندىقتان ەندى ەت- ءسۇت باعىتىنداعى جىلقى ازىرلەۋ قاجەت ەدى. اتاقتى عالىم يۋ. بارمينتسيەۆ جابىنى ۇسىنىپتى. ويتكەنى جال- قۇيرىعى قابا، دالانىڭ اققۇيىن بورانىن ەلەي بەرمەي، تەبىنگە تۇسەتىن جابى - عىلىم ءۇشىن تاپتىرمايتىن «ماتەريال» ەدى. ونى اسىلداندىرىپ، جەتىلدىرۋ ارقىلى ەت- ءسۇت باعىتىنداعى جىلقى شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا بولاتىن. م. بوريسوۆ، يۋ. بارمينتسيەۆ، ا. بەليايەۆ، س. رزابايەۆ، ۆ. عۇباشيەۆ، ا. نۇرعالييەۆ سىندى عالىم- سەلەكسيونەرلەر وسى جولدا تىنىمسىز ەڭبەك ەتتى. سونىڭ ارقاسىندا كوشىم جىلقىسى دۇنيەگە كەلدى. 1980 -جىلى م. بوريسوۆ، يۋ. بارمينسيەۆ، ا. بەليايەۆ،
س. رزابايەۆ، ۆ. عۇباشيەۆتەرگە قازاق س س ر مەملەكەتتىك سىيلىعى بەرىلدى.
سول تۇستا اقتوبەدەگى تاجىريبە ستانساسىمەن تىزە قوسىپ، جۇمىس ىستەگەن قايىڭدى، تالدىق جىلقى زاۋىتتارىنىڭ اتى دۇرىلدەدى. بۇكىلوداقتىق كورمەلەردە جۇلدە الماعان كەزى از.
توقسانىنشى جىلدارداعى دۇربەلەڭ جىلقى شارۋاشىلىعىنا دا كەسىرىن تيگىزدى. ءتىپتى اسىلتۇقىمدى جىلقىنىڭ ايىرباسقا كەتكەن كەزى دە بولدى. بۇل كەزدە اقتوبەلىك عالىمدار مەن اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنىڭ باسشىلارى مۇعالجار جىلقىسىن تىركەتە الماي، تاعى اۋرەگە ءتۇستى. 1993 -جىلى اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنە تۇسكەن قۇجات ءسوزبۇيداعا سالىندى. س. رزابايەۆتىڭ رەسپۋبليكا ورتالىعىنا جاساعان بىرنەشە ساپارىنان تۇك تە شىقپادى.
1997 -جىلى وبلىسقا پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ىسساپارمەن كەلدى. سول كەزدە وعان مۇعالجار جىلقىسى كورسەتىلەدى. جىلقى ءۇيىرىن كورگەندە ەلباسىنىڭ كوزى جارق ەتە قالىپتى. ءمان- جايعا قانىققاننان كەيىن: «مىنا جىلقىنى ساقتاپ قالۋ كەرەك» دەپتى مەملەكەت باسشىسى.
سونىڭ ارقاسىندا مۇعالجار جىلقىسى دۇنيەگە كەلدى. «جاقسىدان شاراپات» دەگەن وسى دا.
سەرىكباي رزابايەۆتا ەلباسىنىڭ سول ساپارلارىنان تۇسىرىلگەن كادرلار ءالى بار. وتباسى ءۇشىن وتە قىمبات جادىگەر. كەلگەن قوناعىنا اۋەلى سونى كورسەتەدى. ايتپاقشى، پرەزيدەنتپەن كەيىن دە كەزدەسۋدىڭ ءساتى ءتۇستى. 2001 -جىلى وبلىسقا كەلگەن ساپارىندا ەسەت باتىر اتىنداعى مەكتەپتە ەلباسىنىڭ رزابايەۆپەن اڭگىمەسى بەلگىلەنگەن 2 مينۋتتىڭ ورنىنا 8,5 مينۋتقا سوزىلىپتى.
جىلقى شارۋاشىلىعى پالاتاسىن اقتوبەدە قۇرۋ كەرەك
قازىر وبلىستاعى 8 -جىلقى شارۋاشىلىعى تاجىريبە ستانساسىنىڭ جىلقى شارۋاشىلىعى بولىمىمەن تىكەلەي جۇمىس ىستەپ وتىر. ءبولىم جەتەكشىسى سەرىكباي رزابايەۆ پەن ونىڭ ۇلدارى تولىبەك، قانىبەكتەر بۇل شارۋاشىلىقتارداعى جاسالىپ جاتقان جۇمىستاردى بۇگە- شىگەسىنە دەيىن بىلەدى. قازىر كوشىم جىلقىسىنان - 3, مۇعالجار جىلقىسىنان - 4 اتالىق ءىز بار. تاعى 3 اتالىق ءىز دايىندالۋ ۇستىندە.
قازىر وبلىس اكىمى بەردىبەك ساپاربايەۆتىڭ باستاماسىمەن وڭىردە ءوندىرىس پەن عىلىمدى ۇشتاستىرۋ قولعا الىنىپ جاتىر. جۋىردا اقتوبە اۋىلشارۋاشىلىق كوللەدجىنىڭ عيماراتىندا عالىمداردىڭ، جوعارى وقۋ ورىندارى باسشىلارىنىڭ قاتىسۋىمەن ۇلكەن جيىن ءوتتى.
سەرىكباي رزابايەۆ مۇنداي قادامعا ءدان ريزا. ويتكەنى عىلىمسىز ءوندىرىستىڭ العا باسۋى قيىن. مىسالى، وسى عىلىمنىڭ ارقاسىندا ءبىزدىڭ جىلقىلاردىڭ سالماعى قازىر 1930-جىلداردان بەرى جۇزدەن استام كەلىگە ارتتى.
عالىم- سەلەكسيونەردىڭ ءوزى اينالىسىپ وتىرعان جىلقى شارۋاشىلىعى حاقىندا ايتارى كوپ- اق. سونىڭ ەڭ باستىلارىن تىزبەلەپ كورەيىك.
رەسپۋبليكادا جىلقى سانى ءوسىپ وتىر. ءتىپتى كەڭەس كەزىندەگىدەن دە كوپ. مىسالى، ول كەزدە 1 ميلليون 300 مىڭنىڭ شاماسىندا قىلقۇيرىق ورسە، قازىر ەلىمىزدە 2 ميلليونعا جۋىق جىلقى بار. ونىڭ 90 مىڭى - ءبىزدىڭ وبلىستا. بۇل - ۇكىمەت تاراپىنان ەشقانداي قولداۋ بولماعانداعى جاعداي. ال ءسال دەمەۋ بولسا، بۇل سالا دۇرىلدەپ- اق كەتەيىن دەپ تۇر. مىسالى، ءىرى قارانى كوبەيتۋگە ارنالعان «سىباعا» ، «قۇلان» ، «ىرىس» سەكىلدى نەشە ءتۇرلى مەملەكەتتىك باعدارلامالار بار. مەملەكەت ارنايى سۋبسيديا بەرىپ وتىر. ال، جىلقى باققان ادامعا تۇك قولداۋ جاسالمايدى. راس، ساتىپ الۋشىعا ءبىر جىلقى ءۇشىن 40 مىڭ تەڭگە بەرىلەدى. سەرىك رزابايەۆتىڭ بايلامىنشا، سۋبسيديا ساتىپ الۋشىعا ەمەس، ساتۋشىعا، ياعني جىلقى شارۋاشىلىعىن ۇستاپ وتىرعان ادامعا بەرىلۋى كەرەك. ساتىپ الۋشىعا بەرىلگەن قارجى كەيدە قاعاز جۇزىندەگى ساتىپ الۋ- ساتۋ سياقتى سىبايلاستىققا اكەلىپ سوقتىرۋى مۇمكىن.. .
كوشىم، مۇعالجار جىلقىلارىنىڭ ءھام قازاقى جابىنىڭ ءبىر ارتىقشىلىعى، سۋىققا توزىمدىلىگى. قىس بويى تەبىنگە تۇسەدى. قولعا تۇراتىن ءساتى وتە سيرەك. سوندىقتان كوپ شىعىندى قاجەت ەتپەيدى. سەكسەنىنشى جىلداردا سوناۋ ياكۋتيادان كەلىپ، ءبىراز جىلقى الىپ كەتكەن مامانداردىڭ ايتۋىنشا، ءبىزدىڭ جىلقىلار 60 گرادۋس سۋىققا دا سەلت ەتپەي، تەبىنگە تۇسە بەرەدى ەكەن. ويتكەنى ساحا ەلىندە قانشاما سۋىق بولعانىمەن قار بىزدەگىدەي قاتپايتىن كورىنەدى. ونىڭ سەبەبى اقتوبەدەگىدەي اقباسقىن بوران جوق، قالىڭ اعاشتىڭ اراسىنا تۇسكەن قار اناۋ- مىناۋ جەلدى دە «ەلەي» بەرمەيدى. ءبىزدىڭ جىلقىلارعا مۇنداي قاردىڭ استىنان ءشوپ تاۋىپ جەۋ قيىن ەمەس ەكەن.. .
ءوز اياعىمەن جايىلاتىن جىلقى ەتىندە حولەستەرين بولمايتىنى بەلگىلى. ال قىمىز، ونىڭ پايداسى جونىندە ايتىپ جاتۋدىڭ ءوزى ارتىق. ەندەشە، شىعىنى از، پايداسى كوپ جىلقى شارۋاشىلىعىن نەگە قولداماسقا؟!
جىلقى سانىنىڭ وسكەنىن ايتتىق. ال ەندى ونىڭ قانشاسى اسىلتۇقىمدى؟ وسى جاعىنا كەلگەندە كىبىرتىكتەي بەرەتىنىمىز راس. دامىعان ەلدەردە اسىلتۇقىمدى جىلقى سانى 50 پايىزدان اسۋىن قاتتى قاداعالايدى. ءبىزدىڭ ەلىمىزدە ول - 4-اق پايىز، ال اقتوبە وبلىسىندا - 11 پايىز. قازىر جىل سايىن قازاقستاننىڭ تۇكپىر- تۇكپىرىنەن كەلىپ، اقتوبەنىڭ جىلقىلارىن پىشاق ءۇستى تالاپ اكەتەدى. بىلتىر 238 -جىلقى ساتىلعان. اسىرەسە، ايعىرعا سۇرانىس كوپ. ءبىر ايعىرعا 450 مىڭ تەڭگەنى قينالماي بەرەدى. نەگىزىنەن، 2,5 جاس شاماسىنداعى جىلقىلار ساتىلادى. رزابايەۆتىڭ تەلەفونىندا تىنىم بولمايدى. شىعىس قازاقستاننان، سولتۇستىك قازاقستاننان، قوستانايدان، الماتىدان، كوكشەتاۋدان سابىلاتىندار قانشاما؟ انا جولى داڭقتى پالۋان، ماسكەۋ وليمپياداسىنىڭ چەمپيونى جاقسىلىق ۇشكەمپىروۆ تە اقتوبەگە كەلگەن ساپارىندا سەرىكباي اعاسىنا ادەيى سوعىپ، 30-ايعىر الاتىنىن ايتقان. ويتكەنى ءبىزدىڭ جىلقىلار 300 كەلىدەن استام ەت، 15 ليتر ءسۇت بەرەدى. جاباعىسىنىڭ ءوزى 150 كەلىدەن كەم بەرمەيدى. بازاردىڭ تىلىنە سالساق، 1 كەلى سۇيەككە 5 كەلى ەت شىعىپ تۇر. بيەلەردىڭ تىرىلەي سالماعى 560, ال ايعىرلاردىڭ تىرىلەي سالماعى 600 كەلىدەن دە اسادى. مۇنداي كورسەتكىشكە ورىستىڭ رىساكتارى مەن اۋىر جۇك تاسىعىش (تياجەلەۆوز - رەد. ) جىلقىلارى ماڭايلاي دا المايدى. ءارى ولار سۋىققا ءتوزىمسىز.
جىلقى شارۋاشىلىعىن ۇستاپ وتىرعاندارعا جەر بەرۋ ماسەلەسىن دە قاراماسا بولمايدى. عىلىمدا ءبىر قۇلىندى بيەنىڭ جايىلىمى ءۇشىن 16 گەكتار جەر ءبولۋ كەرەكتىگى قاراستىرىلعان. ءبىراق كوپ شارۋاشىلىقتاردا ونداي جەر جوق.
تاعى ءبىر ماسەلە - مامان دايارلاۋ كەرەك. قازىر ساۋاتتى مامان از. ەلىمىز اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ جىلقى شارۋاشىلىعى ءبولىمىن ۇزاق جىلدار باسقارعان، وسى سالا بويىنشا وقۋلىق جازعان، داڭقتى عالىم بوريس ءبارديننىڭ: «جىلقى شارۋاشىلىعىنىڭ بولاشاعى تۋرالى كەسىپ- ءپىشىپ، ەشتەڭە ايتا المايمىن. ءبىراق مىنە، سەرىك رزابايەۆتىڭ ۇلدارى ءوسىپ، ەكەۋى دە ۆەتەرينارلىق فاكۋلتەتتى ءبىتىردى. جىلقى شارۋاشىلىعىمەن اينالىسىپ ءجۇر. ءبىز وسىنداي ادامداردىڭ ارقاسىندا جىلقى شارۋاشىلىعىن دامىتامىز...» دەۋى تەگىن ەمەس. اكەلى- بالالى سەرىك، تولىبەك، قانىبەك رزابايەۆتار قازىر وبلىستاعى جىلقىنى اسىلداندىرۋ ءىسىنىڭ باسىندا تۇر. وكىنىشكە قاراي، رەسپۋبليكاداعى شارۋاشىلىقتاردىڭ 90 پايىزىندا زووسەلەكسيا جۇرگىزىلمەيدى. ويتكەنى مامان جوق...
جىلقىنىڭ ەكى جاۋى بار - قاسقىر مەن ۇرى. اسىرەسە، ۇرىلار. 2011 -جىلى TS- AGRO شارۋاشىلىعىنان 653 كەلى شىعاتىن «عاجايىپ» دەگەن ايعىرى ۇيىرىمەن ۇرلاندى. بۇل - شارۋاشىلىق ءۇشىن عانا ەمەس، كۇللى ەلىمىز ءۇشىن ۇلكەن شىعىن، عىلىمعا دەگەن قيانات.
قازىر ەت- ءسۇت ءونىمىن بەرۋ باعىتىنداعى جىلقى شارۋاشىلىعى پالاتاسىن قاي جەردە قۇرۋ كەرەكتىگى جونىندە ءارتۇرلى پىكىر بار. ارينە، اركىم كورپەنى وزىنە قاراي تارتادى. پالاتانى اقتوبەدە قۇرۋ كەرەك. رزابايەۆتىڭ پىكىرى - وسى! ويتكەنى مۇندا وعان بارلىق مۇمكىندىك بار. جوعارىدا ايتىلعانداي، جىلقىسىنىڭ اسىلتۇقىمدىسى 11 پايىزعا جەتەتىن اقتوبەدەن باسقا بىردە- ءبىر وبلىس جوق. كۇللى قازاقستان جىل سايىن اقتوبەنىڭ جىلقىسىن تالاسىپ الادى. سوناۋ كەڭەس زامانىنىڭ وزىندە مۇعالجاردا وتكەن اۋكتسيوندا رزابايەۆتىڭ جىلقىلارىن جان- جاقتان كەلگەن اتقۇمارلار سول ۋاقىتتاعى ءبىر جەڭىل كولىك باعاسىنا ساتىپ العانىن دا ۇمىتپايىق. سوسىن بىزدە مىقتى بازا بار. اناۋ كەڭەس زامانىنىڭ وزىندە بۇكىل وداقتا زاۋىتتىق اتالىق ءىز اقتوبەدە عانا شىعارىلدى. سويتە تۇرىپ، پالاتانى باسقا جەردەن قۇرۋ دەگەن اڭگىمە مۇلدە باسقا سىيمايدى.
كريستالوۆيچتىڭ ۇستەلىنە ەشكىم وتىرمايدى،
رزابايەۆ كىتابىن شىعارا الماي ءجۇر...
وسى ماقالانى جازۋ بارىسىندا عالامتوردان جىلقىعا قاتىستى دۇنيەلەردى ءبىر اقتارىپ شىقتىم. اسىرەسە، «پولشا ماقتانىشى. يانوۆ پودلاسكي جىلقى زاۋىتى» دەگەن دەرەكتى ءفيلمدى قىزىعا قارادىم. سوندا ءبىر كەرەمەت مالىمەت بار. ارينە، ارعى ءتۇبى اراب سايگۇلىكتەرىنەن تارايتىن اراب- پولياك جىلقىسىنىڭ الەمدە وتە مىقتى باعالاناتىنى، ءتۇرلى كورمەلەردە توپ جاراتىنى بولەك اڭگىمە. ءبىراق مەنىڭ نازارىمدى ەرەكشە اۋدارتقانى ول ەمەس، جىلقى زاۋىتى ديرەكتورىنىڭ ورنى بوس تۇراتىندىعى. جو- جوق، ديرەكتور بار، ءبىراق وسى زاۋىتتى 1991 -جىلعا دەيىن 33 -جىل باسقارىپ، بۇگىنگى دەڭگەيگە جەتكىزگەن بىلىكتى مامان، پولشانىڭ ماقتانىشىنا اينالعان جىلقىتانۋشى عالىم اندرەي كريستالوۆيچكە دەگەن قۇرمەت رەتىندە ونىڭ ۇستەلىنە ەشكىم وتىرمايدى ەكەن. ارتىندا اسىلتۇقىمدى جىلقى تۋرالى 5 توم كىتاپ قالدىرعان عالىمنىڭ ەڭبەگىن پولياكتار كوزىنىڭ قاراشىعىنداي ساقتاپ وتىر. اسىرەسە، ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندە 1921 - 1930 -جىلدارداعى جۇرگىزىلگەن عىلىمي ەڭبەكتەردى ساقتاپ قالعاندىعى ءۇشىن دە قۇرمەتتەيدى. مىنە، عالىمعا، عىلىمعا دەگەن قۇرمەت!
...ال ەندى بىزگە كەلەيىك. قازىر سەرىكباي رزابايەۆتىڭ قولىندا 1954 -جىلدان 1979 -جىلعا دەيىن قاي ايعىر قانداي بيەگە شاۋىپ، ودان قانداي قۇلىن تۋدى، ونىڭ ءتۇسى، سالماعى قانداي بولدى، ودان تۋعان قاي قۇلىن ايعىر بولىپ، قانداي بيەگە ءتۇستى، وسى جىلدار ىشىندە تاعى قانداي جۇمىستار جاسالدى، ءبارى- ءبارى بار عىلىمي ەڭبەكتىڭ 535 بەتتىك ءبىر تومدىعى دايىن تۇر. قولجازبا كۇيىندە. 2003 -جىلى اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ «اسىلتۇقىمدى مالدىڭ مەملەكەتتىك كىتاپتارىن جۇرگىزۋدىڭ ەرەجەسىن بەكىتۋ» تۋرالى بۇيرىعىنا سايكەس، ا ت م م ك- نىڭ 1-تومىنا وسى «مۇعالجار تۇقىمدى جىلقىنى ەنگىزۋ تۋرالى» ءمينيستردىڭ بۇيرىعى شىعىپ، قارجى دا بولىنگەن. كەيىن سۋ اياعى قۇردىمعا كەتكەن.. .
سەرىكباي اعانىڭ قولىندا 2-تومنىڭ دا بارلىق ماعلۇماتتارى بار. 78 جاستاعى عالىمنىڭ قولىنداعى بار قۇندى دەرەكتى ونىڭ كوزى تىرىسىندە مەملەكەتتىڭ بايلىعىنا اينالدىرۋعا نە كەدەرگى؟!
كەيىپكەرىمىزدىڭ قازاق سسر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ يەگەرى ەكەنىن ايتتىق. تاۋەلسىزدىك العالى بەرگى كەزەڭدە دە بۇل كىسى وراسان زور ەڭبەك ەتىپ كەلەدى. ءبىراق شيرەك عاسىر ىشىندە ونىڭ كەۋدەسىنە بىردە- ءبىر مەملەكەتتىك ناگرادا ىلىنبەۋى دە ۇيات- اۋ...
ناعىز ەڭبەك ادامى، ناعىز عالىم دەگەنىڭىز وسى كىسى ەمەس پە؟!
باۋىرجان باباجان ۇلى
«ايقىن»
