قازاقستان مەن ا ق ش يادرولىق قاۋىپسىزدىك جانە تاراتپاۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى بىرلەسكەن مالىمدەمە قابىلدادى

 استانا. قازاقپارات - بۇگىن ەلباسىنىڭ ۆاشينگتون قالاسىندا يادرولىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى سامميتكە قاتىسۋى بارىسىندا قازاقستان مەن ا ق ش- تىڭ يادرولىق قاۋىپسىزدىك جانە تاراتپاۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى بىرلەسكەن مالىمدەمەسى قابىلداندى.

بۇل تۋرالى اقوردانىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى حابارلايدى.

قۇجاتتا تاراپتار ەكى مەملەكەتتىڭ يادرولىق ماتەريالداردى ساقتاۋ قاۋىپسىزدىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن قابىلداپ جاتقان ناقتى كەشەندى شارالارىن اتادى جانە وسى سالادا ءىس جۇزىندەگى ءوزارا ىقپالداستىقتى جالعاستىرۋعا دەگەن ورتاق ۇستانىمدى راستادى.

***

قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ يادرولىق قارۋ تاراتپاۋ جانە يادرولىق قاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى بىرلەسكەن مالىمدەمەسى

(ۆاشينگتون، 2016 -جىلعى 31 - ناۋرىز)

قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن امەريكا قۇراما شتاتتارى يادرولىق قارۋدى تاراتپاۋ جانە يادرولىق قاۋىپسىزدىكتى نىعايتۋ رەجيمىن نىعايتۋ جونىندەگى ناقتى شارالاردى جۇزەگە اسىرۋداعى بىرلەسكەن ۇستانىمدارىن راستادى.

امەريكا قۇراما شتاتتارى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ يادرولىق قاۋىپسىزدىكتى نىعايتۋ، سونداي- اق ۆاشينگتون، سەۋل جانە گااگا سامميتتەرىنىڭ يادرولىق قاۋىپسىزدىك قاتىستى شەشىمدەرىن ىسكە اسىرۋ جونىندەگى كۇش- جىگەرىن قۇپتايدى.

 وسىعان وراي، تاراپتار قازاقستاننىڭ يادرولىق فيزيكا ينستيتۋتىندا ۆ ۆ ر- ك زەرتتەۋ رەاكتورىن ونىڭ كريتيكالىق قۇرىلىمدارىن كونۆەرسيالاۋدان كەيىن از بايىتىلعان ۋرانعا (ا ب ۋ) نەگىزدەلگەن وتىنعا اۋىستىرۋدى جۋىردا اياقتاعانىن قاناعاتتانۋشىلىقپەن اتاپ ءوتتى.

بۇدان باسقا، تاراپتار قازاقستانداعى ۆ ۆ ر- ك رەاكتورىنىڭ بۇكىل جوعارى بايىتىلعان ۋران (ج ب ۋ) وتىنى يادرولىق وتىن وندىرەتىن قازاقستاندىق كاسىپورىندا ماتەريال قوسىپ سۇيىلتۋ ارقىلى ءساتتى تۇردە جويىلعاندىعىن جاريالايدى، سونداي- اق قازاقستاننىڭ قۇرامىندا ج ب ۋ بار پايدالانىلعان وتىن قالدىعىن رەسەي فەدەراتسياسىنا تەزىرەك قايتارۋ جونىندەگى مىندەتتەمەسىن ەسكەرە وتىرىپ، يادرولىق فيزيكا ينستيتۋتىنداعى ج ب ۋ قورى وسىلايشا تۇگەل جويىلاتىنىن اتاپ وتەدى.

 تاراپتار قازاقستاننىڭ جارامدى ا ب ۋ وتىنى قولجەتىمدى بولعاندا يۆگ.1م جانە يگر رەاكتورلارىن ا ب ۋ وتىنىنا اۋىستىرۋ جانە ولاردى كونۆەرسيالاۋ اياقتالعاننان كەيىن پايدالانىلعان ج ب ۋ وتىنىن وسى زەرتتەۋ رەاكتورلارىنان رەسەيگە قايتارۋ جونىندەگى اينىماس ۇستانىمىن قۇپتايدى.

تاراپتار سەزىمتال يادرولىق ماتەريالدار پايدالانىلمايتىن جاڭا تەحنولوگيالاردى تەحنيكالىق جاعىنان مۇمكىن بولاتىن، ەكونوميكالىق تۇرعىدان ءتيىمدى بولاتىن تۇستاردا ەنگىزۋ جونىندەگى يادرولىق سالا ۇمتىلىسىن قولدايدى.

بۇعان قوسا، تاراپتار يادرولىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى وقۋ ورتالىعىن قۇرۋ ىسىنە بىرلەسكەن كۇش- جىگەر جۇمسالىپ وتىرعانىن قاناعاتتانۋشىلىقپەن اتاپ وتەدى. ورتالىق يادرولىق قارۋدى تاراتپاۋ سالاسىندا ماتەريالداردى قورعاۋ، باقىلاۋ جانە ەسەپكە الۋ ترەنينگتەرىن، يادرولىق جانە باسقا دا راديواكتيۆتىك ماتەريالداردىڭ زاڭسىز اينالىمىنا قارسى ءىس- قيمىل ترەنينگتەرىن وتكىزەتىن بولادى. ورتالىق قۇرىلىسى 2015 -جىلدىڭ سوڭىندا باستالدى، ول 2016 -جىلدىڭ اياعىنا دەيىن پايدالانۋعا بەرىلەتىن بولادى.

 قازاقستان مەن امەريكا قۇراما شتاتتارى نىساندار كۇزەتىن، قورلاردى باسقارۋ جۇيەلەرىن، ساقتاۋ نىساندارىنىڭ جانە ماتەريال تاسىمالداۋ قاۋىپسىزدىگىن، كيبەر قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ كۇشتەرى ءۇشىن ترەنينگ وتكىزۋ جونىندەگى بىرلەسكەن جۇمىسقا جانە يادرولىق ماتەريالداردى انىقتاۋدىڭ جاھاندىق ارحيتەكتۋراسىن نىعايتۋ جولىنداعى ىنتىماقتاستىققا بۇدان ءارى دە بەكەم بولا بەرەتىندىگىن مالىمدەيدى.

 قازاقستان مەن امەريكا قۇراما شتاتتارى يادرولىق قاۋىپسىزدىك پەن يادرولىق قارۋدى تاراتپاۋ رەجيمىن نىعايتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا تاراپتاردىڭ قازىرگى ءوزارا ءىس- قيمىلىن كۇشەيتۋدى جالعاستىرۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاي وتىرىپ، يادرولىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى سامميتتەرگە زور ءمان بەرەدى.