ق ر پرەزيدەنتىنىڭ يراننىڭ يادرولىق باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋداعى ىلگەرىلەۋگە بايلانىستى مالىمدەمەسى
«قازاقپارات» ح ا ا قۇجاتتىڭ توىق ءماتىنىن جاريالايدى.
يراننىڭ يادرولىق باعدارلاماسى توڭىرەگىندەگى جاعدايدى رەتتەۋ جونىندەگى جان-جاقتى قامتىلعان بىرلەسكەن ءىس- قيمىلدار جوسپارىن (بۇدان ءارى - ج ق ب ءى ج) جۇزەگە اسىرۋ ىسىندەگى ىلگەرىلەۋدى جانە ەلىمىزدىڭ بۇل ۇدەرىسكە تىكەلەي قاتىسۋ مۇمكىندىگىن قازاقستان قۇپتايدى.
ەۋروپالىق وداقتىڭ سىرتقى ىستەر جانە قاۋىپسىزدىك ساياساتى جونىندەگى جوعارعى وكىلى فەدەريكا موگەرينيقازاقستانعا حالىقارالىق دانەكەرلەردىڭ «التىلىق توبى» (ا ق ش، گەرمانيا، ق ح ر، رەسەي، ۇلى بريتانيا جانە فرانسيا) مەن يراننىڭ بىرلەسكەن كوميسسياسىنىڭ ۇيلەستىرۋشىسى رەتىندە ج ق ب ءى ج- نىڭ ورىندالۋىنا جاردەم بەرۋ جونىندە ءوتىنىش جاسادى.
ساياسي- ديپلوماتيالىق شەشىم يراننىڭ يادرولىق باعدارلاماسى توڭىرەگىندەگى جاعدايدى رەتتەۋدىڭ بىردەن- ءبىر دۇرىس امالى بولىپ تابىلاتىنى تۋرالى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جۇيەلى ۇستانىمىن ەسكەرە وتىرىپ، سونداي- اق ايماقتىق جانە حالىقارالىق قاۋىپسىزدىكتى ەلەۋلى تۇردە نىعايتاتىن، يراننىڭ حالىقارالىق قاۋىمداستىقپەن قاتىناستارىن قالىپتاندىرۋعا ماڭىزدى ۇلەس قوساتىن، ايماقتاعى بارلىق مەملەكەتتەردىڭ ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك دامۋىنا وڭ اسەر ەتەتىن، سونداي- اق قازاقستان مەن يران اراسىنداعى ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتىڭ ودان ءارى دامۋىنا قولايلى جاعداي جاسايتىن ج ق ب ءى ج قابىلدانۋىنىڭ تاريحي ماڭىزىن سەزىنە وتىرىپ، قازاقستان «التىلىق» پەن يراننىڭ بىرلەسكەن كوميسسياسىنىڭ ءوتىنىشىن قاناعاتتاندىرۋ جونىندە شەشىم قابىلدادى.
وسى شەشىمنىڭ نەگىزىندە «التىلىق توبىن» ، يراندى، اتوم ەنەرگياسى جونىندەگى حالىقارالىق اگەنتتىكتى (ا ە ح ا) جانە ب ۇ ۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ ءتيىستى قۇرىلىمدارىن ۇيلەستىرۋ ارقىلى وسى ەلدەن تاسىپ شىعارىلاتىن از بايىتىلعان ۋران ءۇشىن ج ق ب ءى ج -دە قاراستىرىلعان وتەم رەتىندە 2015 -جىلعى 27 -جەلتوقساندا «قازاتومونەركاسىپ» ۇلتتىق كومپانياسى» ا ق كوممەرتسيالىق شارتتارعا وراي يرانعا 60 مەتريكالىق توننا تابيعي ۋران جەتكىزدى.
قازاقستان يراننىڭ يادرولىق باعدارلاماسى بويىنشا حالىقارالىق كەلىسسوزدەردى جۇرگىزۋ ۇدەرىسىن ۇدايى قولداپ، وعان ءوزىنىڭ ناقتى ۇلەسىن قوستى. مەنىڭ باستاماممەن 2013 -جىلى الماتىدا «التىلىق توبى» مەن يران اراسىنداعى كەلىسسوزدەردىڭ قايتا جاڭارتىلۋىنا ىقپال ەتكەن يراننىڭ يادرولىق باعدارلاماسى جونىندەگى كەلىسسوزدەردىڭ ەكى كەزەڭى ءوتتى. الماتىداعى كەلىسسوز كەزەڭدەرىنىڭ ناتيجەلەرى ەكى جىلدان كەيىن قابىلدانعان ج ق ب ءى ج-گە نەگىز بولعانىن ماقتانىشپەن ايتا الامىز.
قازاقستان تاراتپاۋ ءتارتىبىن نىعايتۋعا دا ۇدايى ءوز ۇلەسىن قوسىپ كەلەدى. جاھاندىق يادرولىق تسيكل قاۋىپسىزدىگىن نىعايتۋعا ماڭىزدى ۇلەس قوساتىن از بايىتىلعان ۋران بانكىن (ا ب ۋ ب) ءبىزدىڭ ەلىمىزدە ورنالاستىرۋ تۋرالى قازاقستان مەن ا ە ح ا اراسىندا 2015 -جىلعى تامىزدا كەلىسىمگە قول قويىلۋى - بۇل باعىتتاعى كەزەكتى قادام بولدى.
2015 -جىلعى شىلدەدە «التىلىق توبى» جانە يران اراسىندا قول جەتكىزىلگەن ۋاعدالاستىقتىڭ مۇلتىكسىز ورىندالۋى يادرولىق قارۋدى تاراتپاۋ ءتارتىبىن ودان ءارى نىعايتۋدى قامتاماسىز ەتەتىنىنە، سونىمەن قاتار بەيبىت يادرولىق قىزمەتتى دامىتۋ ءۇشىن يادرولىق قارۋدى تاراتپاۋ تۋرالى شارتقا مۇشە ءاربىر مەملەكەتتىڭ زاڭدى ءارى اجىراماس قۇقىقتارى ولار شارتتىڭ ەرەجەلەرىن ساقتاپ، اەحا كەپىلدىكتەرى تۋرالى كەلىسىم مەن ونىڭ قوسىمشا حاتتاماسى قاناعاتتاندىرىلعان جاعدايدا ىسكە اساتىنىنا سەنىمدىمىز.
بۇگىندە «التىلىق توبىنا» كىرەتىن مەملەكەتتەر، يران جانە باسقا دا ءبىرقاتار ەلدەر اراسىنداعى سىندارلى ىنتىماقتاستىق ارقاسىندا بۇل ۋاعدالاستىقتار ىسكە اسىرىلا باستادى. مۇنداي ىنتىماقتاستىق ەڭ كۇردەلى ماسەلەلەردىڭ شەشىمىن بەيبىت جولمەن ىزدەۋگە دەگەن ۇمتىلىستى جانە سەنىمدى كورسەتەتىن جاھاندىق دەڭگەيدەگى قاتىناستاردىڭ جاڭا پاراديگماسىنىڭ باسى بولا الادى دەپ سەنەمىز.
ب ۇ ۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ 70- سەسسياسىندا 2015 -جىلعى قىركۇيەكتە سويلەگەن سوزىمدە مەن حالىقارالىق قاۋىمداستىقتى يادرولىق قارۋسىز الەم قۇرۋ ءىسىن ادامزات ءۇشىن XXI عاسىرداعى باستى ماقساتقا اينالدىرۋعا شاقىردىم. قازاقستان يادرولىق قارۋسىز الەمدى قۇرۋعا تەك جەر بەتىندەگى بارلىق ەلدەردىڭ بەكەم ساياسي جىگەرى بولعان جاعدايدا عانا قول جەتكىزىلەتىنىنە سەنىمدى.
