الەم اپتا ىشىندە: دۇنيەدە لاڭكەستىك ارەكەتتەر تىيىلار ەمەس

استانا. قازاقپارات - ءوتىپ بارا جاتقان اپتادا ىشىندە الەمدىك ساراپشىلاردىڭ باسىم بولىگى پاريجدە ورىن العان ءبىرقاتار لاڭكەستىك ارەكەتتەردى تەرگەۋ امالدارىنا نازار اۋدارعان بولاتىن.

الايدا، اپتا ىشىندە عالامشاردىڭ باسقا دا وڭىرلەرىندە ءبىرقاتار قايعىلى وقيعا ورىن الدى. ماسەلەن، ماليدەگى «Radisson Blu Hotel»  قوناق ۇيىنە، تەل-اۆيۆتەگى سيناگوگاعا شابۋىل جاسالدى. يوردان وزەنىنىڭ باتىس جاعالاۋىنداعى يەۆرەيلەر قونىستانعان گۋش-ەتسيون ەلدى مەكەنىندە دە قاندى قىرعىن جاسالدى.

ماليدە قوناق ۇيگە شابۋىل جاسالدى

جۇما كۇنى تاڭ قىلاڭ بەرگەندە باتىس افريكادا ورنالاسقان مالي استاناسى باماكودا جيحادشى سودىرلار «Radisson Blu Hotel» قوناق ۇيىنە شابۋىل جاساپ، شامامەن 170 ادامدى تۇتقىنعا الدى. ولاردىڭ قاتارىندا شامامەن 140 قوناق پەن قوناق ءۇيدىڭ 30 قىزمەتكەرى بار.

سودىرلار باسىپ العان قوناق ءۇي شەتەلىدكتەر اراسىندا زور سۇرانىسقا يە. وندا ماليدە جۇمىس ىستەيتىن كوپتەگەن حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ وكىلدەرى تۇرادى. لاڭكەستەر قوناق ۇيگە نەگىزگى قاقپا ارقىلى باسىپ كىرىپ، كۇزەتشىلەردى سوققىعا جىققان. قوناق ۇيدەگى شەتەلدىكتەردىڭ باسىم بولىگى ءوز نومىرلەرىنە جاسىرىنعان.

بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ اقپاراتىنا سايكەس تۇتقىنعا تۇسكەندەردىڭ اراسىندا 14 مەملەكەتتىڭ، ونىڭ ىشىندە الجير، بەلگيا، گۆينەيا، گەرمانيا، ءۇندىستان، يسپانيا، كانادا، قىتاي، كوت-د'يۆۋار، ماروككو، رەسەي، سەنەگال، ا ق ش، تۇركيا، فرانسيا جانە باسقا دا ەلدەردىڭ ازاماتتارى بار. ق ر سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ الدىن الا اقپاراتىنا سايكەس، تۇتقىندار اراسىندا ەلىمىزدىڭ ازاماتتارى جوق.

ءبىرشاما ۋاقىتتان كەيىن باسقىنشىلار ءوز ەرىكتەرىمەن ءبىرقاتار تۇتقىندى بوستاندىققا شىعارعان. كۋاگەرلەردىڭ ايتۋىنشا، ادامدار قۇران ۇزىندىلەرىن وقىعاننان كەيىن جىبەرىلگەن.

شابۋىل جاسالا سالىسىمەن مالي پوليتسياسى قوناق ءۇي ورنالاسقان اۋداندى قورشاۋعا الدى. وسىدان كەيىن ءبىراز ۋاقىت وتكەن سوڭ ەل بيلىگى باماكو قوناق ۇيىنە كۇش-قۋات قۇرىلىمدارى شابۋىلداۋ وپەراتسياسىن باستاعانىن حابارلادى. باستاپقىدا ارنايى وپەراتسيانى ءماليدىڭ كۇش-قۋات قۇرىلىمدارى جۇرگىزسە، ءسال كەيىنىرەك ولارعا فرانتسيانىڭ لاڭكەستىككە قارسى ارنايى بولىمشەسى كومەككە كەلدى.

لاڭكەستەر تۇتقىنداردى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ شابۋىلداۋىنا قيىندىق تۋدىراتىن قوناق ءۇيدىڭ جەرتولەسىنە، اۆتوموبيل تۇراقتارىنا جانە قويمالارعا قاماپ قويدى. دەگەنمەن، لاڭكەستىكتەر قوناق ءۇيدىڭ بۇكىل عيماراتىن باقىلاۋلارىندا ۇستاي الماعاندىعىنان مالايلىق اسكەريلەر مەن فرانسيانىڭ ارنايى جاساعىنا شابۋىل ۇيىمداستىرۋ ايتارلىقتاي قيىندىق تۋدىرا قويمادى.

ارنايى وپەراتسيا بارىسىندا شامامەن 76 ادام تۇتقىننان بوساتىلدى. ال بۇل ۋاقىتتا لاڭكەستەر قوناق ءۇي قاباتتارىنىڭ بىرىندە توسقاۋىل قويىپ، جاسىرىنىپ قالدى. ءبىراق، عيماراتتا ءالى دە بولسا 100 گە جۋىق ادام بار بولاتىن. ابىروي بولعاندا ولار لاڭكەستەردىڭ قولىنا تۇسپەي، ءوز بولمەلەرىندە جاسىرىنعان ەدى.

مۇنان ارى ارنايى جاساق بارلىق سودىرلاردىڭ كوزىن جويدى. لاڭكەستىك شابۋىل بارىسىندا 2 سودىردى قوسا العاندا كەمىندە 21 ادام قازا تاپتى، 10 عا جۋىق ادام جاراقاتتاندى.

وسى وقيعاعا بايلانىستى ەلدە توتەنشە جاعداي، سونىمەن بىرگە ازا تۇتۋ كۇنى جاريالاندى. كەيبىر اقپاراتتارعا قاراعاندا، قوناق ۇيگە شابىلداعاندار 10 ادام بولعان. ال باسقا دەرەكتەردە سودىرلاردىڭ كەمىندە 4 ەۋ بولعانى ايتىلۋدا.

لاڭكەستىك جاۋاپكەرشىلىگىن ەلدىڭ سولتۇستىگىندە شوعىرلانعان ءال-كايدامەن بايلانىسى بار ءال-مۋرابيتۋن توبى ءوز مويىندارىنا الىپ وتىر. بۇل جايىنداعى اقپارات لاڭكەستىك ۇيىمنىڭ Twitter- دەگى پاراقشاسىندا جاريا ەتىلدى.

ءدال وسىنداي وقيعا ماليدە اعىمداعى جىلدىڭ تامىزىندا ورىن الىپ، «يسلامشىلدار» سيەۆارە قالاسىنداعى «بيبلوس» قوناق ءۇيىن باسىپ العان ەدى. ول كەزدە ب ۇ ۇ- نىڭ 5 قىزمەتكەرىن قوسا العاندا 17 ادام قازا تاپقان-دى.

مالي رەسپۋبليكاسىنىڭ سولتۇستىك-شىعىس بولىگىن ءال-كايدامەن بايلانىسى بار «يسلامشىلار» باقىلاۋىندا ۇستاۋدا. 2013-جىلى ماليگە «يسلامشىلارمەن» كۇرەستە كومەك بەرۋ ءۇشىن فرانسيا مەن گەرمانيا اسكەري قىزمەتشىلەرى ەلگە كىرىگىزىلگەن بولاتىن.

تەل-اۆيۆتەگى جانە يوردان وزەنىنىڭ باتىس جاعالاۋىنداعى شابۋىل

بەيسەنبى كۇنى 36 جاستاعى پالەستيندىك راەد ءال-ماسلا تەل-اۆيۆتەگى «پانوراما» بيزنەس ورتالىعىنا كەلۋشىلەرگە شابۋىل جاسادى. بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ حابارلاۋىنشا، ول ەكى ادامدى پىشاقتاپ، ودان كەيىن ءبىر قابات تومەن ءتۇسىپ، تاعى دا بىرنەشە ادامعا شابۋىل جاساعان.

راەد ءال-ماسلا «پانوراما» عيماراتىندا ورنالاسقان سيناگوگاعا كىرۋگە تىرىسقان. ءدال سول ساتتە وندا شامامەن 20 ەۆرەي بولعان. ابىروي بولعاندا ولار دەر ۋاقىتىندا ەسىكتەرىن جاۋىپ الىپ، سوندىقتان پالەستيندىك ءدىني عيمارات ىشىنە كىرە الماعان.

ول ءۇش ادامدى جاراقاتتادى، ونىڭ ەكەۋى اۋرۋحانادا كوز جۇمدى. ال راەد ءال-ماسلانى ادامدار ۇستاپ الىپ، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى قىزمەتكەرلەرىنە تابىستاعان.

تاراتىلعان اقپاراتقا قاراعاندا، ول بيزنەس ورتالىق عيماراتىنا تاقاۋ جەردە ورنالاسقان مەيرامحانادا جۇمىس ىستەگەن. قاۋىپسىزدىك قىزمەتى وكىلدەرىنىڭ ايتۋىنشا، تۇتقىنعا الىنعان ازامات يزرايل اۋماعىندا زاڭدى تۇردە جۇرگەن ءارى جۇمىس ىستەۋگە رۇقساتى بولعان.

ءدال وسى وقيعا ورىن العاننان كەيىن 2 ساعاتتان سوڭ يورداننىڭ باتىس جاعالاۋىنداعى گۋش-ەتسيون ەلدى مەكەنىندە تاعى ءبىر توسىن جايت ورىن الدى. تاس جول بويىندا 24 جاستاعى پالەستينتىك ءوز كولىگىنەن كەپتەلىستە تۇرعان اۆتوموبيلدەرگە قاراتا وق جاۋدىرعان.

وقيعا سالدارىنان ءۇش ادام، امەريكاندىق تۋريست، يزرايلدىك جانە پالەستينتىك قازا تاپتى. مۇنان بولەك، اۋىر جاراقات العان 7 ادام اۋرۋحاناعا جەتكىزىلدى.

تەرگەۋ مالىمەتتەرىنە سايكەس، پالەستيندىك ءجۇرىپ كەلە جاتقان كولىگىنەن وق جاۋدىرعان. وسىدان كەيىن ول ماشيناسىن يزرايلدىك اسكەريلەر توبىنا قاراي باعىتتاۋعا تىرىسقان ساتتە وققا ۇشقان.

بۇعان قوسا، وقيعاعا بايلانىستى باسقا دا مالىمەتتەر ايتىلۋدا. وعان سايكەس، شابۋىلداۋشىلار 2-3 ادام بولعان. ولاردىڭ ءبىرىن يزرايلدىك جاۋىنگەرلەر اتىپ تاستاسا، قالعاندارى بوي تاسالاعان.

ەل بيلىگى ەكى شابۋىلدى دا لاڭكەستىك ارەكەت دەپ باعالاۋدا. پرەمەر-مينيستر بينيامين نەتانياگۋ كۇش-قۋات قۇرىلىمدارىمەن كەڭەس وتكىزىپ، وندا لاڭكەستىكپەن كۇرەس شارالارى تالقىلاندى.

ب ۇ ۇ باس حاتشىسى پان گي مۋن يزرايلدەگى لاڭكەستىك ارەكەتتەردى ايىپتاپ، بارلىق ساياسي، ءدىني جانە قوعامدىق كوشباسشىلاردى مۇنداي ايۋاندىقتان ارىلۋعا شاقىردى.

ايتا كەتەرلىگى، يزرايلدە جانە يوردان وزەنىنىڭ باتىس جاعالاۋىنداعى احۋال قازان ايىنىڭ باسىندا شيەلەنىسىپ كەتكەن ەدى. سوڭعى ايدا پالەستيندىكتەر 35 شابۋىل جاساپ، سونىڭ ناتيجەسىندە 6 يزرايلدىك قازا تاۋىپ، 36 سى جاراقاتتانعان ەدى. ال پالەستيندىك تاراپتان باتىس جاعالاۋدا جانە گازا سەكتورىندا 11 ادام قازا تاۋىپ، 3,5 مىڭنان استام ادام جاراقاتتانعان بولاتىن.